W ostatnich latach tematyka zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności społecznej zyskała kluczowe znaczenie w świecie biznesu. Sprawdzamy jak przedsiębiorcy powinni dostosować się do wymagań zrównoważonego rozwoju.
Unia Europejska, odpowiadając na rosnące oczekiwania inwestorów, konsumentów oraz społeczeństwa, wprowadziła szereg regulacji mających na celu zwiększenie transparentności firm w obszarach środowiskowych (E – Environmental), społecznych (S – Social) oraz ładu korporacyjnego (G – Governance).
W efekcie firmy działające na terenie UE stają przed nowymi obowiązkami sprawozdawczymi i regulacyjnymi, które wymagają nie tylko zmiany podejścia do raportowania, ale także realnej integracji zasad ESG w strategii biznesowej oraz codziennej działalności operacyjnej. Zmiany te nie są już kwestią wyboru, lecz koniecznością – zarówno z perspektywy prawnej, jak i rynkowej.
W grudniu 2022 roku Unia Europejska dokonała ważnego kroku w kierunku bardziej zrównoważonego biznesu, przyjmując Dyrektywę CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Ten dokument ma na celu usystematyzowanie i szczegółowe określenie informacji pozafinansowych, które firmy będą zobowiązane publikować rocznie. Dyrektywa CSRD ma zastąpić obecne przepisy dotyczące raportowania niefinansowego, czyli NFRD.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze obowiązki wynikające z aktualnych i nadchodzących regulacji ESG oraz konkretne działania, jakie firmy muszą podjąć, by sprostać nowym wymaganiom.
Kogo dotyczą nowe wymagania ?
W 2025 r. sprawozdanie zrównoważonego rozwoju (raport ESG) za rok 2024 musza złożyć wszystkie podmioty, które zatrudniają średniorocznie ponad 500 pracowników, będące emitentami na giełdzie papierów wartościowych.
Od 2026 r. obowiązek raportowania dotyczyć będzie również innych podmiotów, nie tylko tych notowanych na giełdzie, które są jednostkami dużymi, czyli takie, które zatrudniają ponad 250 pracowników, ich roczny obrót netto wynosi co najmniej 50 milionów euro, a suma bilansu aktywów co najmniej 25 milionów euro.
Nowe obowiązki ESG dla firm - po co stworzono obowiązek raportowania ESG ?
Wymogi dotyczące raportowania ESG wprowadzone unijną dyrektywą CSRD zakładają udostępnianie, przez firmy objęte obowiązkiem, informacji dotyczących ich wpływu na środowisko, społeczeństwo oraz ład korporacyjny.
W praktyce obowiązek raportowania dotyczy informacji o przyjętej przez firmę strategii w zakresie ochrony środowiska, takich jak, dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych lub działań dążących do dekarbonizacji lub strategii zarządzania ryzykiem klimatycznym.
Wdrożenie rozwiązań związanych z raportowaniem ESG może okazać się kluczowe dla stabilnego rozwoju firmy. Mechanizmy związane z raportowaniem poza finansowym mają znaczny wpływ na innowacyjność firmy oraz zwiększenie jej konkurencyjności na rynku. Mogą również okazać się kluczowe dla utrzymania pozycji na rynku europejskim.
Jakie korzyści płyną z raportowania ESG ?
Dla wielu przedsiębiorców wdrożenie raportowania ESG kojarzy się z nowymi zbędnymi obowiązkami oraz poniesieniem znacznych kosztów. Może się jednak okazać, że mechanizmy te staną się niezbędne dla rozwoju firmy, a przedsiębiorcy mogą wiele zyskać na ich zastosowaniu. Zalety raportowania ESG to między innymi:
- Łatwiejszy dostęp do finansowania zewnętrznego
Coraz więcej instytucji związanych z finansami, takich jak na przykład banki, zwraca uwagę na zgodność przedsiębiorstwa z zasadami ESG. Transparentność w tym zakresie może wpłynąć na zdolność firmy do uzyskania korzystnego finansowania na atrakcyjnych warunkach.
Poprawa reputacji
W społeczeństwie coraz powszechniej pojawiają się tendencje do przykładania wagi do aspektów takich jak równowaga klimatyczna, zrównoważony rozwój, czy też dbałość o wartości społeczne. Przejrzystość firmy w zakresie tych obszarów może korzystnie wpłynąć na jej reputację na rynku.
Konkurencyjność
Niewątpliwy związek z poprawa reputacji spowodowaną stosowaniem zasad ESG jest również poprawa konkurencyjności. Działania związane z ESG pomagają zbudować wizerunek odpowiedzialnej marki, wrażliwej na aktualne problemy społeczne. Takie postrzeganie firmy na rynku może poprawić jej pozycje na rynku.
Zatrudnienie
Warto zwrócić uwagę na pokolenie, które wchodzi obecnie na rynek pracy. Młode pokolenia pracowników w pewien sposób przewartościowały swoje wymagania względem pracodawcy. Może okazać się, że nowi pracownicy będą chętniej podejmować zatrudnienie w firmach dbających o wartości społeczne oraz środowiskowe.
Zarządzanie ryzykiem
Wdrożenie raportowania ESG pomaga zidentyfikować problemy związane z klimatem, czy też społecznymi nastrojami oraz ocenić ich wpływ na działalność firmy. Ocena ryzyka pomaga na zminimalizowanie negatywnych skutków związanych z problemami w tych obszarach.
Nowe obowiązki ESG dla firm - jak przygotować się do stosowania wymogów?
Wdrożenie nowych regulacji związanych z raportowaniem ESG w firmie wymaga pewnych działań nakierunkowanych na zmianę podejścia oraz aktywne dostosowanie procesów do nowych obowiązków, nie tylko wśród jednostek kierujących działaniem przedsiębiorstwa, ale również wśród pracowników. Jakie kroki należy podjąć, aby skutecznie wdrożyć mechanizmy raportowania poza finansowego?
Przeprowadzenie audytu
Początkowym krokiem, jaki warto podjąć wdrażając ESG w przedsiębiorstwie, jest przeprowadzenie audytu w zakresie stosowanych obecnie praktyk. Takie działania pomogą zbadać stosowane w firmie praktyki oraz ocenić ich dostosowanie do wymagań ESG, a także przygotować plan działania w zakresie wdrożenia nowych rozwiązań.
Utworzenie strategii ESG
Na podstawie przeprowadzonego audytu można przyjąć pewne założenia związane z realizacją obowiązków ESG w firmie, a następnie na ich podstawie opracować strategię działania. Planowane działania powinny obejmować zarówno cele krótkoterminowe, jak również bardziej odległe plany przyszłościowe.
Wdrożenie strategii w praktyce
Po opracowaniu planów oraz strategii przychodzi czas na ich zastosowanie w praktyce. Niezbędne jest wdrożenie konkretnych systemów pozwalających na monitorowanie oraz zarządzanie działaniami związanymi z raportowaniem ESG. W tym celu firma może opracować własny system lub tez skorzystać z szeregów rozwiązań dostępnych już na rynku
Szkolenia
Prawidłowe przygotowanie do stosowania rozwiązań związanych z raportowaniem ESG powinno obejmować również zaangażowanie pracowników oraz jednostek zarządzających firmą. Niezbędne może okazać się przeprowadzenie szkoleń w zakresie nowych wymogów oraz działań, jakie muszą podejmować konkretne jednostki.
Raporty
Po wdrożeniu wszystkich rozwiązań oraz przeszkoleniu wszystkich podmiotów odpowiedzialnych za działania związane z raportowaniem przygodzi czas na konkretne działania. Trzymanie się podjętej strategii oraz regularnie raportowanie wyników pozwoli na prawidłowe dostosowanie się do wymagań nałożonych unijną dyrektywą.
Do kiedy raport za 2024 ?
Podmioty objęte obowiązkiem raportowania w 2025 r. powinny złożyć raport ESG za 2024 r. Raport ESG powinien być złożony w tym samym czasie co sprawozdanie finansowe, a więc nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego. W przypadku podmiotów, w których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, terminem tym będzie 31 marca każdego roku.
[alert-info]Jeśli twoja firma zalicza się do dużych przedsiębiorstw lub współpracuje z dużymi przedsiębiorcami sprawdź czy nie spełniasz przesłanek do stosowania obowiązku raportowania ESG, aby prawidłowo przygotować się do spełnienia wymagań ESG. Regulacje te z czasem obejmą najpewniej większość sektorów gospodarki.
Dla wielu podmiotów obowiązki związane z ESG stopniowo przestają być kwestią przyszłości i staja się realnym, obecnym wymogiem prowadzonej działalności, a ich nieprzestrzeganie może wiązać się z szeregiem negatywnych konsekwencji, a nawet wykluczeniem z rynku.
Podstawa prawna:
- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
- Ustawa z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw.
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
