Import usług w UE

Przedsiębiorcy coraz częściej dokonują transakcji zagranicznych niezależnie od tego czy operacje dotyczą zakupów czy sprzedaży. Jedną ze stosowanych transakcji zagranicznych jest import usług w UE, który oznacza zakup usługi od kontrahenta spoza terytorium kraju na terenie Unii Europejskiej. Rozliczenie zakupu importu usług może budzić pewne wątpliwości wśród podatników. Na czym polega import usług w UE oraz jak należy go rozliczyć? Odpowiedź w artykule!

Czym jest import usług?

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu których obowiązek podatkowy spoczywa na nabywcy, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Podstawową kwestią dla ustalenia importu usług jest status usługobiorcy. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT:

w przypadku usług, dla których stosuje się art. 28b - usługobiorcą jest osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą lub osoba prawna niebędąca podatnikiem zarejestrowana lub obowiązana do rejestracji jako podatnik VAT UE;
w pozostałych przypadkach usługobiorcą jest podatnik o którym mowa w art. 15, który posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15 posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania jako podatnik VAT UE.

Przy świadczeniu usług wewnątrzwspólnotowych do zarejestrowania się do VAT UE jest zobowiązany także podatnik zwolniony z VAT. Rejestracja do VAT UE nie spowoduje konieczności rezygnacji ze zwolnienia z VAT.

Zobacz też:

Obowiązek podatkowy przy imporcie usług

Ustawa o VAT nie określa szczególnego przypadku powstania obowiązku podatkowego przy imporcie usług. Dlatego też należy przyjąć ogólną zasadę powstania obowiązku podatkowego zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, który określa, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Jeśli przed wykonaniem usługi nastąpiła zapłata części lub całości należności to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zapłaty.

Takie stanowisko przyjął też Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej o syg. ILPP4/4512-1-34/16-4/KB z dnia 2016-04-15:

“[...]kwestię powstawania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, nie wynika by ustawodawca przewidział szczególny moment powstania obowiązku podatkowego dla transakcji polegającej na udzieleniu licencji. Co do zasady zatem obowiązek podatkowy dla tego typu transakcji powstaje z chwilą wykonania usługi (art. 19a ust. 1 ustawy).”

Natomiast na gruncie podatku dochodowego zgodnie z art. 22 ust. 6b ustawy o PIT co do zasady koszt należy ująć w KPiR zgodnie z datą wystawienia faktury (rachunku) lub innego dokumentu stanowiącego dowód księgowy.

Przykład 1.

Firma IKSA zakupiła usługę reklamową od kontrahenta z UE w czerwcu i jeszcze w tym samym miesiącu otrzymała od kontrahenta fakturę. Jak powinna rozliczyć fakturę?

Firma IKSA powinna rozliczyć fakturę na gruncie podatku VAT i PIT w czerwcu.

Przykład 2.

Firma ABC zakupiła od kontrahenta z UE licencję programu, za którą zapłaciła w lipcu. Dostęp do programu jaki i fakturę otrzymała dopiero w sierpniu. Jak zatem firma powinna ująć taki zakup?

W przypadku wcześniejszej zapłaty za usługę podatek VAT należy rozliczyć tak jak w przypadku krajowej faktury zaliczkowej, czyli w lipcu zgodnie z datą zapłaty. Natomiast usługa będzie mogła zostać ujęta w kosztach dopiero w dacie wystawienia dokumentu, czyli w sierpniu.

Rozliczenie podatku w transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia zgodnie z zasadą ogólną uregulowaną w art. 28b ustawy o VAT ma związek z miejscem świadczenia usług. W przypadku:

świadczenia usług na rzecz podatnika, miejscem świadczenia usług jest miejsce w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności;
gdy usługi świadczone są dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika innego niż jego siedziba, to miejscem świadczenia usług będzie jego stałe miejsce prowadzenia działalności;
gdy usługobiorca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności lub siedziby działalności, to miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Przykład 3.

Czynny podatnik VAT zarejestrowany do VAT UE zakupił usługi reklamowe od firmy z Irlandii. Jego siedziba działalności jest położona w Polsce, w związku z tym w jakim kraju powinien rozliczyć transakcję?

W związku z tym, że siedziba działalności nabywcy (czyli polskiego podatnika VAT) znajduje się na terytorium Polski to nabywca usługi ma obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu nabycia takiej usługi w Polsce.

Przykład 4.

Pan Jan zakupił usługi informatyczne od podatnika z Niemiec. Pan Jan jest zarejestrowany zarówno do VAT UE oraz VAT, nie posiada on stałej siedziby prowadzenia działalności, jednak jego stałym miejscem prowadzenia działalności jest Polska. Czy w związku z tym transakcję powinien rozliczyć w Polsce?

W związku z tym, że pan Jan nie posiada siedziby działalności, ale stałym miejscem prowadzenia działalności jest Polska, transakcja na gruncie podatku VAT powinna zostać rozliczona w Polsce.

W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia usług u podatników zwolnionych z VAT tak jak w przypadku czynnych podatników VAT miejsce świadczenia usług jest określone zgodnie z zasadami wymienionymi w art. 28b.

Przedsiębiorcy nie będący czynnymi podatnikami VAT zobowiązani są do naliczenia podatku VAT od sprzedaży, ale nie mogą odliczyć podatku VAT od zakupu. W związku z tym przysługuje im prawo do tego by podatek VAT od zakupu ująć w kosztach firmowych w KPIR w kol. 13 - pozostałe wydatki.

Import usług w UE a plik JPK V7

Według art. 31a ust. 1 ustawy o VAT w, aby poprawnie rozliczyć i ująć w ewidencji transakcje w walucie obcej należy je przeliczyć na PLN po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego lub daty wystawienia - jeżeli faktura została wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego.

Kwestię przyjęcia odpowiedniego kursu walut dla importu usług rozwiązał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej o syg. IPPP1/4512-1159/15-2/AW z dnia 8 stycznia 2016 r.:

“[...] To z kolei oznacza, że kurs, jaki należy zastosować do przeliczania importu usług, nie jest uzależniony od daty wystawienia takiego dokumentu (faktury). Istotny jest tylko termin powstania obowiązku podatkowego.

W przedmiotowej sprawie obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy, czyli z chwilą wykonania usług. Tym samym w myśl art. 31a ust. 1 ustawy przeliczenia waluty obcej na złote Wnioskodawca powinien dokonać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego zarówno dla sytuacji w których kontrahent zagraniczny wystawi faktury przed wykonaniem usługi jak i pod dniu powstania obowiązku podatkowego.”

Dlatego też fakturę za import usług niezależnie od tego, czy jest to transakcja wewnątrzwspólnotowego nabycia, czy nabycie usług z krajów trzecich należy je przeliczyć na walutę PLN według średniego kursu NBP z ostatniego roboczego dnia poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego.

Obowiązek podatkowy w przypadku importu usług powstaje w dacie uregulowania płatności bądź daty sprzedaży w zależności od tego, która z tych dat była wcześniejsza. Natomiast w sytuacji gdy w ramach importu usług mają miejsce usługi ciągłe to, jeśli strony transakcji ustaliły dla importu usług następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, usługi te uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu rozliczeniowego.

Przykład 5.

Pani Zuzanna zakupiła usługę od kontrahenta z Niemiec. Usługa została zrealizowana 16.01.2023 r. i w tym samym dniu kontrahent wystawił jej fakturę. Jaki kurs przeliczeniowy powinna przyjąć?

Pani Zuzanna do przeliczenia powinna przyjąć kurs NBP z dnia 13.01.2023 r., czyli z ostatniego roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury i tym samym wykonania usługi.

Przykład 6.

Pan Adam otrzymał od kontrahenta fakturę wystawioną w dniu 14.01.2023 r., jednak usługa została rzeczywiście wykonana 16.01.2023 r. Jaki kurs przeliczeniowy powinien przyjąć Pan Adam?

Pan Adam powinien przyjąć kurs z dnia 13.01.2023 r, czyli z dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury.

Po przeliczeniu na odpowiednią walutę import usług regulowany art. 28b u czynnych podatników VAT, należy ująć w odpowiedniej pozycji pliku JPK V7M bądź JPK V7K:

podatek należny w pozycji P_29 i P_30,
podatek naliczony w pozycji P_42 i P_43,

a u podatników zwolnionych z VAT import usług art. 28b należy ująć w deklaracji VAT-9M, wówczas taką transakcję należy ująć w pozycji 12 i 13.

W przypadku, gdy faktura za import usług w UE zostanie wystawiona błędnie i przedsiębiorca otrzyma fakturę korygującą powinien ją zaksięgować w zależności od tego z jakiego powodu została wystawiona, jeśli z powodu:

pomyłki lub błędu rachunkowego to przedsiębiorca powinien się cofnąć do okresu pierwotnego faktury,
rabatu, zwrotu lub innego przypadku przedsiębiorca korektę ujmuje w okresie jej otrzymania.

Reasumując, przy transakcji importu usług w UE najważniejsze jest to, aby określić miejsce świadczenia usług, przeliczyć wartość operacji na odpowiednią walutę oraz rozliczyć ją w swoim urzędzie skarbowym w obowiązującym terminie.

Polecamy:

Rok składkowy w aspekcie rozliczania składki zdrowotnej