Skutki ukrywania zakażenia COVID-19

Co grozi pracownikowi, który ukrywa zarażenie COVID - 19 i przychodzi do pracy? Czy pracodawca będzie ponosił z tego tytułu konsekwencje?

Epidemia SARS-CoV-2 to zjawisko, które ogarnęło cały świat. Od kilku miesięcy ludzkość próbuje jakość żyć z wirusem, choć chwilowe zamkniecie gospodarki spowodowało mocno odczuwalne skutki dla wielu branż. Rządzący oraz przedsiębiorcy a także pracownicy nie chcą, aby gospodarka zatrzymała się ponownie. Pomimo panujących wszędzie obostrzeń panujących, wielu z nas codziennie rano rusza do pracy. Chcemy pracować i zarabiać, zwłaszcza w sytuacjach, gdy praca zdalna nie jest możliwa lub mniej wydajna.

Jednocześnie, pomimo że II fala zakażeń jest faktem część obywateli neguje wytyczne w zakresie dystansu społecznego czy prawidłowego zasłaniania nosa i ust. Dylemat mają również niektórzy pracownicy, którzy otrzymają premię za stu procentową obecność w pracy. Gdy zaczynamy czuć się źle lub gdy okazuje się, że mieliśmy kontakt z osobą, u której stwierdzono zarażenie COVID-19, pojawiają się czasami wątpliwości czy faktycznie jesteśmy zobligowani zostać w domu.

Skutki ukrywania zakażenia COVID-19 - wielowymiarowe konsekwencje

Idąc do pracy i posiadając wyraźne symptomy zakażenia (np. brak węchu czy smaku), musimy mieć świadomość konsekwencji z tego wynikających, pomimo, że nie zrobiliśmy testu.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że osoba taka (pracownik) musi liczyć się z możliwością poniesienia odpowiedzialności karnej. W zależności od realizacji znamion będziemy mieli do czynienia albo z wykroczeniem, albo z przestępstwem.

Kategoryzacja COVID-19

Zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 zostało objęte przepisami o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Wobec czego zakażenie COVID-19 należy uznawać za chorobę zakaźną. Ustawodawca w tym zakresie stypizował czyn będący wykroczeniem, a polegający na nieprzestrzeganiu nakazów lub zakazów związanych ze zwalczaniem chorób zakaźnych przez osobę zobowiązaną do ich przestrzegania lub przez osobę zobowiązaną do zapewnienia ich przestrzegania przez małoletniego lub osobę bezradną.

Warto zaznaczyć, że zdrowie społeczeństwa jest niezwykle cenne, a od utrzymania właściwego poziomu, zależy wiele czynników, stąd konieczność uznania za wykroczenie czynów, które mógłby narazić na niebezpieczeństwo szerzenia się chorób zakaźnych na skutek nieprzestrzegania nakazów i zakazów.

Konieczne obowiązki

W związku z rozpowszechnianiem się COVID-19, w Polsce między innymi wprowadzono obowiązek zasłaniania ust i nosa w miejscach publicznych, obowiązek utrzymania dystansu społecznego, obowiązki związane z ograniczeniem widowni na imprezach masowych czy uczestników różnych targów i wiele innych. 

Przykład 1:

Osoba, która jest podejrzana o zakażenie, a która udaje się do zakładu pracy i nie przestrzega dystansu społecznego lub w transporcie publicznym jadąc do pracy nie zakrywa nosa i ust, może swym zachowaniem realizować znamiona czynu będącego wykroczeniem z art. 161 kodeksu wykroczeń. 

Przykład 2:

Jeśli pracodawca miałby wiedzę, że pracownik jest zarażony i pomimo tego sam nie stosował się do nakazów, a tym samym wpłynąłby na możliwość rozpowszechnienia się choroby zakaźnej, wówczas pracodawca popełniłby wykrocznie. Dodatkowo pracodawca, który jest odpowiedzialny za przestrzeganie przepisów bhp w pracy oraz na którym spoczywa obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, złamałby i w tym aspekcie obowiązujące prawo.

Kodeks karny z kolei typizuje czyn zabroniony stanowiący przestępstwo, w art. 161 § 2 k.k., gdzie:

§ 2. Kto, wiedząc, że jest dotknięty chorobą weneryczną lub zakaźną, ciężką chorobą nieuleczalną lub realnie zagrażającą życiu, naraża bezpośrednio inną osobę na zarażenie taką chorobą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 2 naraża na zarażenie wiele osób, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Innymi słowy, pracownik który ma świadomość, że zarażony jest Covid-19 idąc pomimo tego do pracy, naraża bezpośrednio inną osobę na zarażenie się od niego innej osoby, popełnia występek zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. O wiele wyższe zagrożenie karne zostało przewidziane dla osoby, która naraża na zarażanie wiele osób, wówczas sprawca musi się liczyć z możliwością odbywania kary nawet od roku do 10 lat. 

Bezpośrednie narażenie innej osoby

Podkreślić stanowczo należy, że sprawca musi obejmować swą świadomością całokształt znamion strony przedmiotowej, a więc również to, że w wyniku swego zachowania naraża bezpośrednio inną osobę na zarażenie/zakażenie swą chorobą. O ile pracownik nie wiedziałby, że jest chory i tym samym zarażałby innych bez świadomości, że tak się dzieje, to nie mógłby zostać pociągnięty do odpowiedzialności. 

Jak wynika z powyższego pracownik, który wiedziałby, że jest chory a pomimo tego przychodzi do pracy, powodując narażenie innych osób na zakażenie popełnia przestępstwo i w tym aspekcie osoba taka ponosi odpowiedzialność karną. Gdyby pracodawca taką wiedzę również posiadałby, jego zachowanie również należałby uznać za sprzeczne z prawem. Pracodawca bowiem nie tylko ma zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy, ma także zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń.

Pracodawca, który nie zapewnia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, popełnia także wykrocznie. Zgodnie bowiem z art. 283 § 1 kodeku pracy - kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dz.U.2020.1320

2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Dz.U.2020.1444

3. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń, Dz.U.2019.821

4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 lutego 2020 r. w sprawie zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2.

Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.

Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.