Z uwagi na duże straty sektora MŚP, mimo trwającej epidemii koronawirusa, rząd podejmuje działania w celu rozmrożenia gospodarki oraz udziela kolejnych form wsparcia dla podatników, uchwalając Tarczę Antykryzysową 4.0. W ramach nowych postulatów ustalono m.in. zmniejszenie podstawy opodatkowania zaliczek uproszczonych. Przeczytaj i sprawdź, w jaki sposób można skorzystać z tego przywileju!
Zaliczki uproszczone na PIT w 2020 r.
Zastosowanie uproszczenia w stosunku do zaliczek na podatek dochodowy polega na specyficznym obliczaniu ich wysokości w sposób opisany poniżej. Art. 44 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej zwanej ustawą o PIT), wskazuje, że podatnicy mogą wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości 1/12 kwoty obliczonego podatku. Do obliczenia wysokości zobowiązania uwzględniane są dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, wykazane w zeznaniu rocznym złożonym w roku poprzedzającym ten rok, w którym podatnik będzie korzystał z uproszczenia. W przypadku, gdy w zeznaniu za poprzedni rok nie wykazano dochodu lub jego wysokość nie przekracza kwoty wolnej, która w 2020 r. wynosi 3091 zł, pod uwagę należy wziąć kwotę dochodu z zeznania składanego 2 lata wstecz. Jeśli w zeznaniu rocznym składanym 2 lata wcześniej również nie osiągnięto dochodu lub nie przewyższał on 3091 zł, nie ma możliwości zastosowania zaliczek w formie uproszczonej. Podatnicy opłacający zaliczki uproszczone mają możliwość pomniejszenia ich o wartość zapłaconej w okresie, za który zaliczka jest uiszczana, składki zdrowotnej w wysokości podlegającej odliczeniu, wynoszącej 7,75% podstawy wymiaru tego świadczenia.
Przykład 1.
Pani Iwona rozpoczęła działalność w 2018 r. i w tym roku osiągnęła dochód w wysokości 96 tys. zł wykazany w zeznaniu rocznym składanym w 2019 r. W 2020 r. pani Iwona chciałaby skorzystać z zaliczek uproszczonych. Czy jest to możliwe i jeśli tak, to w jakiej wysokości będzie wpłacała zaliczki w 2020 r.?
Pani Iwona może skorzystać z zaliczek uproszczonych w 2020 r., ponieważ osiągnęła dochód przekraczający 3091 zł. Kwota zaliczek uproszczonych w 2020 r. wynosić będzie: 96 tys. zł / 12, co daje kwotę miesięcznej zaliczki równą 8 tys. zł (dla lepszego zilustrowania w przykładzie pominięto składki zdrowotne).
Przykład 2.
Pan Dawid prowadzi działalność gospodarczą od 2017 r. W 2017 r. osiągnął dochód w wysokości 56 tys. zł, w 2018 r. odnotował stratę podatkową, a w 2019 r. jego dochód wynosił 70 tys. zł. Czy pan Dawid może skorzystać w 2020 r. z uproszczonych zaliczek?
Aby sprawdzić, czy może skorzystać z uproszczonych zaliczek w 2020 r., pan Dawid musi cofnąć się do zeznania złożonego w 2019 r. za 2018 r. Z uwagi na fakt, że w 2018 r. nie osiągnął on dochodu, konieczne jest cofnięcie się do zeznania składanego w 2018 r. za 2017 r. Osiągnięte w 2017 r. dochody z kolei pozwalają panu Dawidowi skorzystać z formy uproszczonej.
Kto i kiedy może skorzystać z zaliczek uproszczonych?
O zastosowaniu zaliczek w formie uproszczonej nie decyduje rodzaj ani wielkość przedsiębiorstwa. Istotna jest przede wszystkim forma opodatkowania prowadzonej działalności, ponieważ uproszczenie może być stosowane tylko w przypadku podatników rozliczających się na zasadach ogólnych na podstawie stawek 17% i 32% oraz liniowo, stosujących stawkę podatku w wysokości 19%. To oznacza, że podatnicy rozliczający się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie mogą skorzystać z tego przywileju.
Podatnicy rozpoczynający działalność w trakcie roku lub w roku poprzednim także nie będą mogli skorzystać z zaliczek uproszczonych, gdyż w ich przypadku nie będzie możliwe ustalenie kwoty zaliczki (w roku, w którym rozpoczynają działalność, nie składają jeszcze żadnego zeznania z tytułu osiągniętych w jej ramach dochodów).
Podatnicy uprawnieni do skorzystania z uproszczonej formy wpłacania zaliczek na PIT od 2019 r. nie muszą już zgłaszać tego faktu w urzędzie skarbowym. Informację o stosowaniu uproszczenia zawiera się bowiem w składanym za dany rok zeznaniu rocznym na formularzu:
-
PIT-36 w części C – w sekcji „Informacje Dodatkowe” w pozycji 56,
-
PIT-36L w części C – w sekcji „Informacje Dodatkowe” w pozycji 19.
W składanym zeznaniu rocznym wykazuje się wpłacone w trakcie roku zaliczki oraz wysokość faktycznego dochodu osiągniętego w trakcie roku podlegającego opodatkowaniu. Jeśli wskazana w zeznaniu kwota dochodu podlegającego opodatkowaniu jest wyższa niż kwota zapłacona w trakcie roku, wówczas konieczne jest uregulowanie różnicy. W przypadku odwrotnym, czyli gdy z zeznania wynika kwota niższa, urząd zwraca nadwyżkę.
Zmniejszenie podstawy opodatkowania zaliczek uproszczonych – Tarcza antykryzysowa 4.0
Na mocy Ustawy z dnia 4 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19, zwanej potocznie Tarczą Antykryzysową 4.0, przedsiębiorcy opłacający w trakcie roku zaliczki uproszczone będą mogli skorzystać z pewnego przywileju.
W myśl nowo dodanego art. 52w ust. 1 ustawy o PIT podatnicy, którzy stosują zaliczki uproszczone, mają prawo pomniejszyć je o wartość wierzytelności, które nie zostały uregulowane lub zbyte. Pomniejszenie może zostać dokonane w zaliczce za okres, w którym upłynął 30. dzień od upływu terminu płatności wskazanego w umowie lub na fakturze lub rachunku. Pomniejszenia nie dokonuje się w oparciu o całą wartość nieuregulowanej wierzytelności brutto (netto w przypadku podatników VAT), lecz w ujęciu procentowym:
-
17% wartości wierzytelności w przypadku opodatkowania działalności według zasad ogólnych,
-
19% wartości wierzytelności w przypadku opodatkowania działalności podatkiem liniowym.
W przypadku, gdy wartość zaliczki jest niższa niż wartość przysługującego zmniejszenia, o wartość nieodliczoną można pomniejszyć zaliczki za kolejne miesiące.
W ustawie nie sprecyzowano, czym dokładnie są negatywne konsekwencje ekonomiczne spowodowane COVID-19, jako że te rozpatruje się indywidualnie. Sytuacja epidemiczna wpłynęła w różny sposób na gospodarkę i przedsiębiorców, zatem nie można przyjąć tylko jednej definicji konsekwencji. MF wskazało główne przesłanki, które mogą być brane pod uwagę podczas oceny indywidualnej sytuacji ekonomicznej:
-
spadek przychodów w porównaniu z poprzednim miesiącem bądź podobnym okresem;
-
brak spadku przychodów z uwagi na rezygnację kontrahentów z kontraktów, które miały być wykonane w okresie późniejszym i miały wpłynąć na ich wzrost;
-
zaniechanie inwestycji rozwojowych i strategicznych;
-
utrata możliwości dofinansowań ze strony państwa, np. w związku z brakiem spełnienia wymogów z uwagi na COVID-19;
-
utrata płynności finansowej w związku z nieuregulowanymi należnościami od kontrahentów;
-
straty z uwagi na wynikający z epidemii brak zapotrzebowania na towary wyprodukowane przed jej wybuchem.
Przykład 3.
Pani Lidia będąca vatowcem w 2020 r. rozlicza się z podatków w formie uproszczonej (podatek liniowy 19%), w związku z czym za każdy miesiąc 2020 r. zobowiązana jest do zapłaty wyliczonej kwoty zaliczki, która wynosi 2100 zł. Z uwagi na negatywną sytuację ekonomiczną spowodowaną COVID- 19 pani Lidia osiąga od marca 2020 r. znacznie niższe przychody niż w poprzednich okresach. W maju i czerwcu 2020 r. minie 30 dni od terminu zapłaty dwóch faktur sprzedaży, które nie zostały uregulowane: w maju 7400 zł netto (19% to 1406 zł) i w czerwcu 11 100 zł netto (19% to 2109 zł). Czy w odniesieniu do zaliczek za maj i czerwiec będzie możliwe do zastosowania zmniejszenie podstawy opodatkowania zaliczek uproszczonych?
W takim przypadku będzie możliwe zmniejszenie podstawy opodatkowania zaliczek uproszczonych za maj i czerwiec, zgodnie z poniższym:
-
maj 2020 r.: 2100 zł − 1406 zł = 694 zł;
-
czerwiec 2020 r.: 2100 zł − 2109 zł = 0 zł (9 zł pozostanie do odliczenia w zaliczce za lipiec).
Zgodnie z powyższym pani Lidia, która może skorzystać ze zmniejszenia zaliczek uproszczonych, w maju zobowiązana będzie zapłacić 694 zł, natomiast w czerwcu nie będzie miała obowiązku zapłaty zaliczki. Dodatkowo zaliczka za lipiec zostanie pomniejszona o 9 zł.
Gdy zastosowano zmniejszenie podstawy opodatkowania zaliczki uproszczonej, w okresie, w którym zostanie ona uregulowana lub zbyta, należy zwiększyć zaliczkę o opłaconą wartość brutto (lub netto w przypadku podatników czynnych VAT).
Wobec jakich wierzytelności można stosować zmniejszenie?
Wskazane powyżej zmniejszenie podstawy opodatkowania zaliczek uproszczonych nie jest możliwe wobec każdej wierzytelności. Ustawodawca określił, jakie warunki należy łącznie spełnić, aby skorzystać z tego przywileju. Zostały one wymienione poniżej:
-
dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
-
od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
-
transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
-
wierzytelność dokumentuje transakcję handlową podatników, z których przynajmniej u jednej ze stron określa się przychody lub koszty uzyskania przychodów;
-
wierzytelność nie podlega odliczeniu od podstawy obliczenia podatku ani nie zwiększa straty, jeżeli została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów na podstawie innych przepisów ustawy, w tym poprzez rezerwy lub odpisy;
-
wierzytelność nie dokumentuje transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.
Zmniejszenie podstawy opodatkowania zaliczek uproszczonych – podsumowanie
Podatnicy spełniający warunki do skorzystania ze zmniejszenia podstawy opodatkowania zaliczki uproszczonej będą mogli jej dokonać, począwszy od wpłaty za miesiąc, w którym minęło 30 dni od upływu terminu zapłaty wskazanego na umowie, fakturze lub rachunku, gdy do dnia uregulowania zapłaty wierzytelność pozostaje nieuregulowana lub zbyta. Takie rozwiązanie zapewni podatnikom utrzymanie płynności finansowej w trakcie roku dzięki zatrzymaniu środków w firmie, co jest szczególnie istotne w dobie koronawirusa.
