Rotacja pracownicza związana jest z dwoma zjawiskami. Z jednej strony mamy do czynienia z dokonywaniem zaplanowanej zmiany na określonych stanowiskach pracy przez wybranych pracowników. Osoby zatrudnione dostają nowe obowiązki i zadania do wykonania, zajmują się czymś zupełnie innym niż dotychczas. Natomiast z drugiej strony rotacja pracownicza wiąże się z odchodzeniem zatrudnionych osób do innych przedsiębiorstw. Jeśli liczba odejść jest umiarkowana, dany przedsiębiorca jest w stanie poradzić sobie z rekrutacją nowych pracowników czy przyuczeniem ich do pracy. Procesy biznesowe mogą być realizowane w firmie bez większych zakłóceń. Jednak zbyt wysoki wskaźnik rotacji pracowniczej może negatywnie wpływać na funkcjonowanie przedsiębiorstwa, gdyż przyczynia się do wzrostu kosztów, ucieczki wiedzy i konieczności ciągłego wdrażania osób nowo zatrudnianych. Jak poradzić sobie z wysoką rotacją pracowniczą? Jak jej zapobiegać?
Rotacja pracownicza - wskaźnik
Pracodawca ma do wyboru kilka wzorów na obliczenie rotacji pracowniczej, kształtującej się w jego przedsiębiorstwie. Najprostszy i najpopularniejszy wskaźnik tego zjawiska powstaje jako iloraz liczby osób, które odeszły w danym okresie i liczby aktualnie zatrudnionych pracowników w danej firmie.
Precyzyjne określenie granicy, której przekroczenie wiązałoby się z problemem wysokiej rotacji pracowniczej w danej organizacji, jest niezmiernie trudne. W zależności od branży i wielkości firmy wskaźniki kształtują się zupełnie inaczej. Według Information Techno – Turnover Report rotacja pracowników IT zatrudnionych w poszczególnych sektorach kształtowała się w 2011 r. następująco:
- logistyka – 12,5%,
- usługi specjalistyczne – 9,9%,
- opieka zdrowotna – 5,6%
- produkcja - 4,3%,
- farmacja – 4,1%.
Wskaźnik rotacji pracowniczej można uznać za wysoki, jeżeli odejścia pracowników zaczynają mieć odczuwalny negatywny wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Wzrost kosztów, konieczność ciągłego przeprowadzania czasochłonnych procesów rekrutacyjnych czy spadek jakości świadczonych usług stają się znakami ostrzegawczymi, wskazującymi na zwrócenie uwagi na tak ważne zjawisko jak rotacja pracownicza.
Przyczyny wysokiej rotacji pracowników
Najczęstszymi powodami, przyczyniającymi się do zmiany pracodawcy, są:
- sprzeczka z bezpośrednim przełożonym,
- brak szacunku do pracownika,
- polityka firmy,
- koniec okresu, na jaki zawarto umowę,
- konkurencyjna oferta pracy wskazująca na możliwość awansu, lepszych zarobków, dogodniejszego dojazdu, możliwości zwiększenia samodzielności, zmiana zakresu wykonywanych zadań,
- sprzeczka z klientem,
- zła reputacja pracodawcy,
- stres w pracy.
Sposoby na wysoką rotację pracowniczą
By móc skutecznie dobrać środki zaradcze na wysoką rotację pracowniczą w danej firmie, należy poznać przyczynę tego zjawiska. Może okazać się, że pracownicy odchodzą od nas, gdyż w firmie nie jest prowadzona stołówka, a w pobliżu biurowca nie ma żadnych restauracji czy barów. Głodni pracownicy są nieefektywni i niezadowoleni, więc poszukują lepszego miejsca pracy. W związku z tym należy dogłębnie zastanowić się, w czym tkwi problem i go rozwiązać.
| Ważne! Zmniejszenie liczby odejść zależy od poznania jej przyczyny. Nie stosuj uniwersalnych rozwiązań na wysoką rotację pracowniczą, bo w twoim przypadku może się nie sprawdzić. |
Istnieją także uniwersalne sposoby na walkę z wysoką rotacją pracowniczą. Można je wdrożyć zapobiegawczo, by w przyszłości zminimalizować prawdopodobieństwo wystąpienia problemu masowych odejść z organizacji.
- Usprawnij proces rekrutacji – zastanów się, czy, zatrudniając nowych pracowników, kierujesz się aktualnymi potrzebami kadrowymi, czy myślisz także o przyszłości. Zwracaj uwagę na potencjał kandydata. Czy zatrudniana osoba sprawdzi się na innym stanowisku?
- Rozmawiaj z pracownikami – utrzymuj z nimi kontakt. Nie zdradzaj im wszystkich tajemnic twojej firmy, ale dziel się tym, co istotne dla bieżącej działalności. Brak informacji staje się miejscem do spekulacji. Niedopowiedzenia mogą niekorzystnie wpływać na klimat pracy.
- Nie tylko mów, ale i słuchaj – co jakiś czas przeprowadzaj ankiety, które pozwolą ci poznać opinię osób zatrudnionych na temat klimatu pracy, jej warunków, powstających problemów. Jeśli będziesz zwracał uwagę na to, co mówią twoi pracownicy, być może z wyprzedzeniem wychwycisz przyczyny nachodzącej rotacji pracowniczej.
- Motywuj do pracy – sprawdź, jak kształtują się płace na rynku pracy. Wynagradzasz swoich pracowników dostatecznie, a może im płacisz zbyt mało? Spróbuj wprowadzić pozapłacowe czynniki motywacyjne – tzw. złote kajdany, które przywiążą pracownika do twojej organizacji. Skorzystaj z systemów benefitów, stwórz przedszkole obok biura, opracuj niepowtarzalny system szkoleń, dofinansowanie do wakacji za uzyskiwanie wysokich wyników.
- Dbaj o atmosferę – wbrew pozorom ludzie zwracają uwagę na klimat pracy. Nikt nie chce pracować w ciągłym stresie, wrogości i agresji. Spraw, aby zespół pracowniczy był zgrany, a pracownicy darzyli się nawzajem szacunkiem i tolerowali. Organizuj wyjazdy integracyjne.
