W dniu 22 grudnia 2023 roku Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę z 16 listopada 2022 r. o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów. Nowa ustawa pozwoli na stworzenie systemu teleinformatycznego do obsługi umów o pracę, umów zlecenia oraz umów uaktywniających. Czyli będzie możliwe zawieranie umów o pracę i zleceń online.
O tym, jak dokładnie ma wyglądać zawieranie umów o pracę i zleceń online, piszemy poniżej.
Jakie rozwiązania zawiera ustawa?
Rządzący chcą znacznie zniwelować formalności małych podmiotów związane z zatrudnieniem i rozliczaniem pracowników. Mimo przesunięcia pierwotnego terminu, przyjęcie projektu ustawy o zawieraniu i rozliczaniu umów w sposób elektroniczny przez niektórych pracodawców, umożliwi korzystanie z gotowych szablonów umów o pracę czy umów zleceń, poprze portal praca.gov.pl Nie będą to jednak druki urzędowe, a jedynie wzory zawierające elementy niezbędne do zawarcia zgodnego z prawem danego rodzaju umowy.
Zawieranie umów o pracę i zleceń online jest możliwe także obecnie, pod warunkiem że pracodawca posiada certyfikat kwalifikowany. W portalu praca gov.pl autoryzacja miałaby odbywać się za pomocą profilu zaufanego.
Jak wskazano w informacji o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie: „Projektowana ustawa przyczyni się do znacznego zmniejszenia obciążeń dla mikroprzedsiębiorców, gospodarstw rolnych oraz gospodarstw domowych, związanych z obowiązkami administracyjnymi przy powierzaniu pracy. Uwolni tym samym zasoby tych podmiotów, które będą mogły być przeznaczone – w przypadku mikroprzedsiębiorców oraz gospodarstw rolnych – na prowadzenie zasadniczej działalności, a w przypadku gospodarstw domowych przyczyni się do zaoszczędzenia zasobów finansowych oraz czasu. Wykorzystanie systemów informatycznych i zautomatyzowanie tego procesu umożliwi osiągnięcie tych celów, bez konieczności zmiany samych przepisów związanych z powierzaniem pracy”.
Zawieranie umów o pracę i zleceń online tylko dla wybranych podmiotów
Zgodnie z założeniami zawieranie umów o pracę i zleceń online ma być uproszczeniem przede wszystkim dla zatrudniających pracowników lub zleceniobiorców:
- mikroprzedsiębiorców;
- dla podmiotów niebędących mikroprzedsiębiorcą zatrudniających nie więcej niż 9 osób;
- rolników;
- osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (które chcą zatrudnić np. nianię lub pomoc domową).
Co ważne, nie będzie to rozwiązanie obowiązkowe – w dalszym ciągu możliwe będzie podpisywanie umów w formie tradycyjnej.
Kiedy ustawa wejdzie w życie?
Ustawa wejdzie w życie w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia, natomiast sam system teleinformatyczny zostanie uruchomiony do 2025 r. Minister właściwy do spraw pracy będzie mógł ogłosić wcześniejsze uruchomienie systemu.
Wiele ekspertów prawa pracy ma obawy, że wprowadzenie takiego rozwiązania ma na celu większą kontrolę nad zawieraniem umów o pracę i zleceń przez małe podmioty. Czy faktycznie takie będzie jego przeznaczenie, dowiemy się z czasem.
