Działalność gospodarcza a działalność rolnicza w kwestii rozliczania dochodów różnią się od siebie diametralnie, dlatego też bardzo ważne jest prawidłowe rozgraniczenie właściwych źródeł dochodów. Często jednak podatnicy mają problem z poprawnym określeniem, czy dany dochód to jeszcze działalność rolnicza, czy już jest to działalność gospodarcza. Odpowiedzi na pojawiające się wątpliwości należy szukać w ustawach o podatku dochodowym.
Działalność rolnicza - wyłączenie z opodatkowania podatkiem dochodowym
Zgodnie z przepisami, regulacji zawartych w ustawach podatkowych nie stosujemy do dochodów, które przynosi działalność rolnicza. Są one bowiem opodatkowane podatkiem rolnym. Ustawy podatkowe precyzyjnie określają, co należy rozumieć poprzez działalność rolniczą.
Działalność rolnicza to działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:
-
miesiąc – w przypadku roślin,
-
16 dni – w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi i kaczek,
-
6 tygodni – w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
-
2 miesiące – w przypadku pozostałych zwierząt
– licząc od dnia nabycia.
Kluczową cechą działalności rolniczej jest to, aby wytwarzano produkty roślinne i zwierzęce w stanie nieprzetworzonym (naturalnym). Przez wytwarzanie należy rozumieć działalność, która skutkuje powstaniem produktów roślinnych lub zwierzęcych. Natomiast przez produkt przetworzony rozumiemy taki, który na skutek zastosowania względem niego określonych procesów technologicznych nabrał nowych cech, właściwości. Stan nieprzetworzony to taki stan produktu, który nie różni się zasadniczo od stanu, w jakim produkt znajdował się bezpośrednio po jego wytworzeniu.
Przykład 1.
Przedsiębiorca prowadzi uprawę czarnej porzeczki, która następnie jest przetwarzana na soki i sprzedawana do hurtowni. Taka działalność jest uznawana za gospodarczą. Jeżeli przedsiębiorca będzie sprzedawał samą porzeczkę, która dodatkowo pochodzi z jego upraw, będzie to działalność rolnicza, ponieważ produkt będzie w stanie nieprzetworzonym.
Produkt zwierzęcy lub roślinny ma pochodzić z własnej uprawy, hodowli lub chowu. Chodzi tu o działalność prowadzoną samodzielnie i na własny rachunek.
Uprawa to cykl zabiegów od zasiewu czy zasadzenia do czasu zbiorów, planowa opieka nad wzrostem i rozwojem roślin. Przez hodowlę należy rozumieć działalność polegającą na planowej opiece nad wzrostem i rozwojem zwierząt lub roślin, ze szczególną dbałością o osobniki przeznaczone do rozmnażania. Natomiast chów to racjonalne utrzymanie zwierząt lub roślin wraz z opieką nad nimi.
Oprócz poszczególnych rodzajów uprawy, chowu lub hodowli, za działalność rolnicza to również działalność polegająca na przetrzymywaniu zakupionych produktów roślinnych lub zwierzęcych przez co najmniej wskazany okres, podczas którego następuje ich biologiczny wzrost. Przez biologiczny wzrost należy rozumieć taką sytuację, w której produkty roślinne lub zwierzęce powiększają swoje rozmiary (wyrażone masą, objętością czy też wymiarami), a następuje to na skutek zachodzących procesów biologicznych.
Warto zwrócić uwagę na wskazane okresy minimalne pozwalające zaklasyfikować daną działalność jako rolniczą. Jeżeli okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin wynoszą mniej niż określone, to mamy do czynienia z działalnością gospodarczą.
Przykład 2.
Przedsiębiorca zakupił 1 września 1000 sztuk kurcząt. Przetrzymywał je w swojej fermie do 15 września, po czym wszystkie sztuki sprzedał innemu przedsiębiorcy. Dochód uzyskany z takiej sprzedaży należy zakwalifikować jako dochód z działalności gospodarczej, za działalność rolniczą uznawana jest bowiem wyłącznie taka działalność, w której okres przetrzymywania drobiu rzeźnego wynosi minimum 6 tygodni. W tym przypadku wynosił wyłącznie 2 tygodnie.
Rodzaje działalności, które nie są uznawane za rolnicze
Należy zwrócić uwagę, że nawet jeżeli dana działalność jest ściśle związana z działalnością rolniczą, jednak nie spełnia przedstawionych kryteriów i warunków, zostanie uznana za działalność gospodarczą. Na gruncie wypracowanej literatury oraz dostępnego orzecznictwa można podać wiele przykładów działalności związanej z rolniczą, która jednak jest klasyfikowana jako gospodarcza:
-
dochody z tytułu świadczenia usług opieki nad stadem, wypasania cudzego inwentarza oraz przygotowania zwierząt gospodarskich do wystaw i pokazów;
-
dzierżawa gruntów przeznaczonych pod wiatraki;
-
dochody z poboru piasku z dzierżawionego gruntu;
-
dochód z konfekcjonowania i sprzedaży detalicznej mięsa, gdyż czynności te mają charakter czynności handlowych;
-
odszkodowanie otrzymane za szkody powstałe w uprawach rolnych i rekultywacji gruntów wyrządzone budową rurociągu naftowego;
-
renta strukturalna wypłacana na podstawie przepisów o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, zgodnie Planem Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Podstawa prawna
-
art. 2 ust. 1 pkt. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
-
art. 2 ust. 1 pkt. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
