Na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne są zobowiązani prowadzić księgę przeznaczoną dla tych rolników, według wzoru ustalonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Warunkiem jest niezatrudnianie w nim pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz pracowników rolnych. Rolnicy muszą także w tym przypadku wykonywać działalność gospodarczą osobiście lub z udziałem członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, a łączny przychód z tej działalności gospodarczej nie powinien przekraczać 10 000 zł w roku podatkowym. Sprawdź, kiedy konieczne jest prowadzenie KPiR w gospodarstwie rolnym!
Gospodarstwo rolne - definicja
W tym miejscu należy wyjaśnić, co kryje się pod nazwą gospodarstwa rolnego. Zgodnie z Art. 553 Kodeksu cywilnego "Za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego."
KPiR w gospodarstwie rolnym - zasady
Księga przychodów i rozchodów jest prowadzona przez rolników na uproszczonych zasadach. Większość przepisów, znajdujących się w rozporządzeniu, dotyczących sposobu dokumentowania zdarzeń gospodarczych czy też sposobu ujmowania przychodów i kosztów przez pozostałych podatników, ma również zastosowanie w przypadku prowadzenia księgi przez rolników.
Księgę przychodów i rozchodów rolnicy powinni założyć na dzień 1 stycznia roku podatkowego lub na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego. Księga powinna zostać zbroszurowana a jej karty ponumerowane.
Dowody księgowe w KPiR
Tak samo, jak w przypadku pozostałych podatników, rolnicy dokonują zapisów w księdze na podstawie dowodów księgowych. Zapisy powinny być dokonywane w języku polskim i w walucie polskiej w sposób staranny, czytelny i trwały, na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów.
Podstawą zapisów w księdze są różnego rodzaju faktury, rachunki, faktury VAT RR. Zapisów można dokonywać również na podstawie innych dowodów, które zawierają co najmniej:
- wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
- datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
- przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
- podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych.
Dowody te powinny być oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.
Ponadto za dowody księgowe uważa się również:
- dzienne zestawienia dowodów (faktur dotyczących sprzedaży) sporządzone do zaksięgowania ich zbiorczym zapisem,
- noty księgowe, sporządzone w celu skorygowania zapisu dotyczącego operacji gospodarczej, wynikającej z dowodu obcego lub własnego, otrzymane od kontrahenta podatnika lub przekazane kontrahentowi,
- dowody przesunięć,
- dowody opłat pocztowych i bankowych,
- inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat.
Księga oraz wszystkie dowody, na podstawie których dokonywane są w niej zapisy, musi znajdować się na stałe w miejscu zamieszkania rolnika. Jeśli prowadzenie księgi zostało zlecone biuru rachunkowemu, w ciągu 7 dni od zawarcia umowy z biurem rachunkowym, o miejscu przechowywania księgi i dowodów należy powiadomić naczelnika odpowiedniego urzędu skarbowego.
Zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego
Rolnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej albo w poprzednim roku podatkowym korzystali ze zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym lub prowadzili księgi rachunkowe, o prowadzeniu księgi zobowiązani są w formie pisemnej zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. Zawiadomienie takie powinno nastąpić w terminie 20 dni od dnia założenia księgi.
Sposób prowadzenia KPiR
Ponadto, rolnicy powinni prowadzić księgę rzetelnie i w sposób niewadliwy. W księdze należy ewidencjonować wyłącznie przychody i koszty z działalności gospodarczej. W tym przypadku mają zastosowanie ogólne przepisy dotyczące rozliczania kosztów oraz przychodów dotyczące pozostałych podatników. Rolników nie dotyczą jedynie przepisy dotyczące prowadzenia ewidencji sprzedaży oraz sporządzania spisu z natury.