Choć masz w ręce tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty przeciwko dłużnikowi, to nic nie możesz zrobić, bo Twój dłużnik okazał się niewypłacalny. Jak zatem odzyskać pieniądze? Dobrym sposobem na podjęcie próby odzyskania wierzytelności jest hipoteka przymusowa. Przeczytaj, jak ją ustanowić i co może Ci dać ten status.
Co to jest hipoteka przymusowa?
O tym, czym jest hipoteka przymusowa, informuje art. 109 ustawy o księgach wieczystych i hipotece: „Wierzyciel, którego wierzytelność jest stwierdzona tytułem wykonawczym, określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym, może na podstawie tego tytułu uzyskać hipotekę na wszystkich nieruchomościach dłużnika”.
Hipotek przymusowa względem nieruchomości dłużnika może zostać ustanowiona, jeśli dłużnik ma tytuł prawny względem nieruchomości:
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
- prawo do użytkowania wieczystego,
- jest współwłaścicielem,
- jest właścicielem.
Gdy dłużnik ma tytuł wykonawczy, musi zapłacić 200 zł i złożyć wniosek o ustanowienie hipoteki przymusowej na odpowiednim formularzu. Do dokumentu tego trzeba dołączyć tytuł wykonawczy (oryginał) – by go uzyskać, wierzyciel musi wystąpić do sądu, by został mu wydany dalszy tytuł wykonawczy, żeby mógł dokonać wpisu.
Hipoteka przymusowa – jak ją ustanowić?
By wpisać do księgi wieczystej hipotekę przymusową, trzeba uzyskać tytuł wykonawczy, czyli tytuł egzekucyjny z klauzulą wykonalności, którą nadał sąd. Są jeszcze inne metody na ustanowienie hipoteki przymusowej. Wierzyciel musi uzyskać:
- postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia wydane przez sąd,
- postanowienie o ustanowieniu hipoteki przymusowej wydane przez prokuratora,
- decyzję administracyjną, „o ile przepisy szczególne tak stanowią, chociażby decyzja nie była ostateczna”,
- dokument zabezpieczenia zgodny z art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych: „dokument zabezpieczenia – dokument wystawiony przez państwo członkowskie, dołączony do wniosku o podjęcie środków zabezpieczających należności pieniężne, o których mowa w art. 2 pkt 1-6, i stanowiący podstawę do zabezpieczenia w tym państwie członkowskim” (Dz. U. z 2018 r. poz. 425 oraz z 2019 r. poz. 730),
- zarządzenia zabezpieczenia „określonego w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji albo zarządzenia zabezpieczenia określonego w ustawie, o której mowa w pkt 4”.
Hipotekę przymusową można ustanowić względem wszystkich nieruchomości, które należą do dłużnika. Jej suma, zależna jest od treści zasądzonego tytułu wykonawczego. Zgodnie w tym dokumentem wierzyciel nie może zażądać wyższej kwoty niż ta, która wynika z tytułu wykonawczego. Warto wiedzieć, że wierzyciele hipoteczni są spłacani, nawet jeśli nie składali wniosku o wszczęcie egzekucji, zgodnie z kolejnością wpisów hipotek. Komornik informuje ich o zamiarze dokonania szacowania i opisu nieruchomości, a środki ze sprzedaży nieruchomości najpierw są przeznaczane na koszty postępowania, potem na należności alimentacyjne i pracownicze, a na koniec na wierzytelności hipoteczne. Warto zatem pomyśleć o zastosowaniu hipoteki przymusowej względem swojego dłużnika, ponieważ daje ona duże prawdopodobieństwo odzyskania pieniędzy.
