Zasiłki dla bezrobotnych, aby mogły spełniać swą funkcję, muszą być systematycznie waloryzowane. Właśnie ogłoszono nowe kwoty tych świadczeń, które obowiązują od 1 czerwca 2023 roku. Okazuje się jednak, że nie tylko zasiłek dla bezrobotnych został podwyższony – dotyczy to także innych należności związanych z aktywizacją bezrobotnych. Ile zatem wynoszą świadczenia związane z bezrobociem? Informacje na ten temat zawarto w niniejszym artykule.
Waloryzacja świadczeń związanych z bezrobociem – podstawa prawna
Zasady przyznawania świadczeń związanych z bezrobociem uregulowano w przepisach Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zwanej dalej „ustawą o promocji zatrudnienia”.
W przywołanej ustawie określono także sposób waloryzacji wspomnianych należności.
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych oraz kwoty obowiązujące od 1 czerwca 2023 roku
Bezrobotnemu, którego okres uprawniający do zasiłku wynosi mniej niż 5 lat, przysługuje zasiłek w wysokości 80%, natomiast w odniesieniu do bezrobotnego legitymującego się okresem uprawniającym do zasiłku wynoszącym co najmniej 20 lat, kwota świadczenia to 120% zasiłku dla bezrobotnych.
Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych został zróżnicowany i wynosi:
- 180 dni – dla bezrobotnych zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju;
- 365 dni – dla bezrobotnych:
- zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju lub
- powyżej 50. roku życia oraz posiadających jednocześnie co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, lub
- którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do lat 15, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego, lub
- samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do lat 15.
Nowe, aktualnie obowiązujące kwoty zasiłku dla bezrobotnych, zostały opublikowane w „Monitorze Polskim” pod pozycją 496 (Obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 2 maja 2023 roku w sprawie wysokości zasiłku dla bezrobotnych).
Jak wynika z treści obwieszczenia, od 1 czerwca 2023 roku wysokość zasiłku dla bezrobotnych przyznanego:
- po 31 grudnia 2009 roku – wynosi:
- 1491,90 zł – w okresie pierwszych 90 dni posiadania prawa do zasiłku,
- 1171,60 zł – w okresie kolejnych dni posiadania prawa do zasiłku;
Premia dla pracodawcy z tytułu zatrudnienia skierowanego bezrobotnego – kwota obowiązująca od 1 czerwca 2023 roku
Ustawa o promocji zatrudnienia określa różne narzędzia mające zwiększyć aktywizację zawodową osób, które nie posiadają pracy – skierowane zarówno do podmiotów zatrudniających, jak i do bezrobotnych. Przepisy o przeciwdziałaniu zjawisku bezrobocia kładą szczególny nacisk na zwiększenie zatrudnienia w grupie osób do 30. roku życia.
Zgodnie z art. 66l ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia starosta wypłaca premię pracodawcy, który zatrudni bezrobotnego przez deklarowany okres 6 miesięcy.
Nową, zwaloryzowaną kwotę tej premii – obowiązującą od 1 czerwca 2023 roku – ogłoszono w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Przykład 1.
Bezrobotny do 30. roku życia został objęty indywidualnym planem działania w ramach aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy. W związku z możliwością przyznania bonu stażowego wystąpił on z wnioskiem do starosty w tej sprawie, wskazując pracodawcę, u którego chciałby odbyć staż w wymiarze pół roku. W takim przypadku pracodawca może liczyć na premię wypłacaną przez starostę w razie spełnienia ustawowych warunków.
Pierwsze wymaganie to umożliwienie osobie bezrobotnej odbycia stażu w wymiarze 6 miesięcy. Drugim warunkiem koniecznym do wypełnienia przez pracodawcę jest zatrudnianie bezrobotnego po zakończeniu stażu przez okres kolejnych 6 miesięcy. Po zakończeniu stażu i zatrudnienia bezrobotnego w łącznym wymiarze 12 miesięcy pracodawca może ubiegać się o premię, która wynosi aktualnie 1995,10 zł. Jest ona wypłacana przez starostę na wniosek pracodawcy.
Ryczałty przejazdowe dla bezrobotnych – nowe kwoty od 1 czerwca 2023 roku
Zgodnie z art. 66l ust. 6 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia w ramach bonu stażowego starosta finansuje koszty przejazdu do i z miejsca odbywania stażu, w formie ryczałtu do określonej wysokości wypłacanego bezrobotnemu w miesięcznych transzach, łącznie ze stypendium.
Warto w tym miejscu dodać, że wspomniane ryczałty przejazdowe podlegają również waloryzacji, co zostało przewidziane w przepisach art. 72 ust. 6 ustawy o promocji zatrudnienia.
Kwoty ryczałtów przejazdowych wynoszą – od 1 czerwca 2023 roku:
798,30 zł – w przypadku całego ryczałtu;
133,40 zł – w odniesieniu do maksymalnej kwoty miesięcznej transzy.
Przykład 2.
Osoba bezrobotna w wieku do lat 30 zwróciła się do starosty o przyznanie bonu stażowego stanowiącego gwarancję skierowania do odbycia stażu u pracodawcy wskazanego przez bezrobotnego przez okres 6 miesięcy. Starosta przychylił się do wniosku bezrobotnego i przyznał wspomniany bon, kierując się uprzednio opracowanym indywidualnym planem działania.
W ramach bonu stażowego osoba bezrobotna może liczyć na sfinansowanie kosztów przejazdu do i z miejsca odbywania stażu w łącznej wysokości 798,30 zł, przy czym ryczałt ten jest wypłacany w miesięcznych transzach w kwocie do 133,40 zł przez okres 6 miesięcy. Należy podkreślić, że ryczałt jest wypłacany bezrobotnemu łącznie z przysługującym mu stypendium.
Oprócz ryczałtów przejazdowych w ramach bonu stażowego mogą być ponadto finansowane inne działania w zakresie przewidzianym w ustawie o promocji zatrudnienia.
Ile aktualnie wynoszą świadczenia związane z bezrobociem? Podsumowanie
Świadczenia przysługujące na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu bezrobociu są ustawowo powiązane z sytuacją ekonomiczną panującą w kraju. Taki cel mają regulacje ustawy o promocji zatrudnienia określające zasady waloryzacji zasiłku dla bezrobotnych. Zasiłki te wzrosły z 1 czerwca 2023 roku, a ich aktualne kwoty zostały podane w stosownym obwieszczeniu. Ze wskazanym dniem podwyższono jednocześnie premię, którą można przyznać pracodawcy z tytułu zatrudnienia przez określony czas wskazanych bezrobotnych. Waloryzacją objęto ponadto koszty przejazdu do i z miejsca odbywania stażu, w formie ryczałtu, do określonej wysokości wypłacanego bezrobotnemu (tzw. ryczałty przejazdowe).
