Istnieje wiele zawodów, które mogą być wykonywane tylko i wyłącznie przez pracowników, którzy posiadają aktualne badania sanepidowskie. Posiadanie aktualnej książeczki sanepidowskiej potwierdza, że dana osoba jest zdrowa i nie jest nosicielem żadnych chorób zakaźnych czy pasożytniczych. W celu uzyskania takiej książeczki należy przejść kolejne etapy. Co ciekawe od 2008 roku książeczka sanepidowska została zastąpiona przez orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych. W praktyce jednak forma tego orzeczenia ma nadal układ książeczki.
Wizyta w Państwowej Inspekcji Sanitarnej
Pierwszym etapem, jest udanie się do najbliższej Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Po przedstawieniu - wykonanie badań na nosicielstwo w celu otrzymania książeczki zdrowia do celów sanitarno – epidemiologicznych - otrzymamy trzy próbówki na przechowywanie kału. Warto zadzwonić do sanepidu przed wizytą i dowiedzieć się, w jakie dni można dostarczać materiał do badań oraz czy można użyć własnych sterylnych pojemnikach (dostępne w aptece). Dzięki temu będzie można oszczędzić jeden dzień i wizytę w sanepidzie. W momencie oddawania próbki do laboratorium pracownik poinformuje nas, jaki jest czas oczekiwania na wyniki.
Badania sanepidowskie
Badania sanitarno-epidemiologiczne mają za zadanie zdiagnozowanie, czy osoba badana jest zdrowa, tzn. nie jest zakażona:
- pałeczkami duru brzusznego,
- pałeczkami duru rzekomego A, B i C,
- pałeczkami z rodzaju Salmonella i Shigella,
- prątkami gruźlicy,
- innymi czynnikami chorobotwórczymi, które uniemożliwiają pracę przy żywności.
Wizyta u lekarza po badaniu sanepidowskim
Po otrzymaniu wyników udajemy się do lekarza medycyny pracy. Przeprowadzany jest dokładny wywiad, na podstawie którego lekarz może zlecić wykonanie dodatkowych badań. Jeśli jednak nie ma przeciwwskazań, a badania laboratoryjne nie wykażą innych chorób, lekarz wypisuje orzeczenie braku przeciwwskazań do wykonywania pracy w gastronomii. Niestety, orzeczenie może również wskazywać czasowe lub trwałe przeciwwskazania do wykonywania pracy i w takiej sytuacji podjęcie pracy w zawodzie wymagającym badań sanepidowskich będzie niemożliwe.
W kwestii częstotliwości wykonywania badań sanitarno-epidemiologicznych nie ma jednoznacznych przepisów. Tu decyzję podejmuje lekarz, biorąc pod uwagę szereg czynników, takich jak rodzaj wykonywanej pracy na danym stanowisku czy miejsce wykonywanej pracy, a także w oparciu o wywiad z pacjentem.
Kto płaci za badania sanepidowskie
Na mocy art. 8 pkt 4 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi koszty przeprowadzenia badań sanepidowskich powinien ponieść pracodawca lub zleceniodawca. Często jednak się zdarza, że pracodawcy już na etapie rekrutacji zaznaczają, że warunkiem koniecznym jest posiadanie aktualnej książeczki sanepidowskiej, co wiąże się z poniesieniem kosztów przez pracownika. W przypadku uczniów przyuczających się do zawodu badania sanepidowskie finansowane są ze środków publicznych.
