Pierwszym elementem zmierzającym ku zajęciu majątku dłużnika, jest poinformowanie go o zaistniałym fakcie, w szczególności jakiego tytułu dotyczy zajęcie oraz na jaką kwotę opiewa. To właśnie wspomniane „zajęcie” jest najczęściej stosowanym zabiegiem przez komorników w trakcie postępowania egzekucyjnego (w przypadku osób pozostających w stosunku pracy jest to zajęcie wynagrodzenia za pracę). Jak wspomniano powyżej, zajęcie stanowi najczęstszy stosowany zabieg, najczęstszy dlatego, że komornik tylko na wyraźny wniosek wierzyciela dokona takiej czynności a więc to po stronie wierzyciela istnieje obowiązek wskazania komornikowi sposobu prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Nasuwa się zatem pytanie, ile komornik może zabrać pensji dłużnika?
Ile komornik może zabrać z wynagrodzenia?
Niewątpliwie w przypadku osób pracujących zajęcie wynagrodzenia za pracę stanowi najefektywniejszą metodę odzyskania należności. Aby prawidłowo dokonać zajęcia, komornik ma obowiązek poinformowania dłużnika o tym, że nie wolno mu pobierać wynagrodzenia (do wskazanej wysokości) za pracę aż do całkowitego pokrycia długu. Wyjątek w tym zakresie stanowi kwota wolna od zajęcia, przysługująca pracownikom na mocy przepisów prawa pracy to znaczy, że w sytuacji gdy pracownik został zatrudniony na umowę o pracę, komornik nie możezająć wynagrodzenia, które jest niższe niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku. Jednakże nie tylko wspomniana umowa o pracę podlega zajęciu, także inne formy zatrudnienia takie jak: umowa zlecenia, umowa o dzieło, mianowanie bądź powołanie.
W przypadku zatrudnienia na umowę o pracę na pełen etat komornik ma prawo zająć max. 50% wynagrodzenia pracownika. Przy czym zajęciu podlega nie tylko samo wynagrodzenia za pracę (czyli tzw. podstawa) ale także przysługujące pracownikowi premie i dodatki, odprawy pieniężne, wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy i nagród jubileuszowych.
Czy komornik może zająć całą pensję z umowy zlecenie?
W przypadku zatrudnienia na umowę zlecania lub umowę o dzieło (czyli tzw. umowy cywilnoprawne) komornik ma prawo zająć całe wynagrodzenia dłużnika. Wyjątkiem w tym przypadku jest trudna sytuacja majątkowa dłużnika, w której wynagrodzenie stanowi jedyne źródło utrzymania. Wtedy komornik może zająć jedynie 50% wynagrodzenia z tytułu umowy.
Ograniczenia zajęcia wynagrodzenia o pracę:
świadczenia alimentacyjne - komornik może zająć 60 % wynagrodzenia, przy czym bez znaczenia pozostaje fakt, jaka jest jej wysokość.
Jakich świadczeń nie może zabrać komornik?
Komornik nie może zająć następujących świadczeń:
świadczeń rodzinnych, pielęgnacyjnych, porodowych, świadczeń dla sierot, świadczeń uzyskanych z pomocy społecznej;
praw niezbywalnych, za wyjątkiem tych, których zbycie zostało wyłączone w drodze umowy;
świadczeń przyznanych przez Skarb Państwa na stypendia, wsparcia lub inne cele;
świadczeń w naturze przeznaczonych na sfinansowanie wyjazdów służbowych oraz innych wydatków związanych nimi związanych;
- świadczeń wypłaconych z ubezpieczeń osobowych a także odszkodowań wypłacanych z ubezpieczeń majątkowych w wysokości ¾ (nie dotyczy to egzekucji mającej na celu zaspokojenie alimentów).
