Aby sprawa mogła być skierowana do rozpoznania w trybie postępowania nakazowego muszą zostać spełnione szczegółowe warunki, które uregulowane zostały w przepisach prawa cywilnego. Warto wspomnieć, iż postępowanie to ma charakter czysto fakultatywny to znaczy, że wierzyciel decyduje o tym czy właśnie w ten sposób chce dochodzić swojego roszczenia. Pierwszym i zarazem najważniejszym warunkiem jest dysponowanie przez wierzyciela oczywistym materiałem dowodowym, to znaczy takim, który jednoznacznie przekona sąd do wydania stosownego nakazu zapłaty. W tym celu konieczne jest zabezpieczenie roszczeń. Czym dokładnie jest zabezpieczenie roszczeń w postępowaniu nakazowym - wyjaśniamy poniżej.
Postępowanie nakazowe
Aby sprawa nabrała biegu w trybie postępowania nakazowego, wierzyciel musi złożyć pozew oraz spełnić dwa warunki przewidziane prawem:
-
dochodzone w pozwie żądanie musi być roszczeniem pieniężnym lub świadczeniem innych rzeczy,
-
dochodzone roszczenie musi zostać stosownymi dowodami potwierdzającymi jego zasadność tj. dokument urzędowy, zaakceptowany przez dłużnika rachunek (faktura), umowa z dłużnikiem.
Zabezpieczenie dochodzonych roszczeń jest instytucją wprowadzoną do prawa cywilnego w celu zagwarantowania wierzycielowi ochrony dochodzonych przez niego praw i interesów głównie w związku z czasem oczekiwania na wyznaczenie terminu rozprawy, który bywa dość odległy i istnieje realne zagrożenie, że dłużnik mógłby podjąć kroki zmierzające do wyzbycia się swojego majątku.
Pierwszym elementem jaki należy wykonać aby uzyskać takie zabezpieczenie roszczeń jest wystąpienie przez wierzyciela ze stosownym wnioskiem do sądu (wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia). Wniosek należy złożyć przed wszczęciem postępowania, czyli przed złożeniem pozwu, jednakże prawo umożliwia również złożenie wniosku już w tracie toczącego się postępowania.
Kiedy sąd nie udzieli zabezpieczenia roszczeń?
Oczywiście sąd nie udzieli zabezpieczenia roszczeń bez stosownych podstaw. Za takie podstawy należy przyjąć:
- istnienie roszczenia podlegającego zabezpieczeniu,
- interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia.
Wszystkie wymienione elementy muszą zostać spełnione łącznie a ponadto muszą one zostać uprawdopodobnione przez wierzyciela już w treści składanego wniosku o dokonanie zabezpieczenia. Poprzez uprawdopodobnienie należy rozumieć dołączenie do wniosku np. faktury bądź umowy z dłużnikiem. Kolejną przesłanką jest interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia. Taki interes istnieje w przypadku, gdy brak dokonania zabezpieczenia uniemożliwi bądź istotnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie.
Zabezpieczenie roszczeń - kiedy można wszcząć postępowanie zabezpieczające?
Jeżeli wierzyciel uzyska już nakaz zapłaty, może wszcząć postępowanie zabezpieczające roszczeń wskazując sposób dokonania zabezpieczenia . Do takich sposobów należą:
- zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego;
- obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową;
- ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu;
- obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską;
- ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
- ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego.
Warto dodać, że z wnioskiem o uzyskanie zabezpieczenia roszczeń wierzyciel może także wystąpić nawet przed uprawomocnieniem się nakazu zapłaty. Zabezpieczenia kwot zasądzonych nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym dokonuje komornik sądowy, który wyegzekwowaną kwotę od dłużnika składa do depozytu sądowego.
