0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Inwestycje krótkoterminowe – co do nich zaliczamy?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą zastanawia się, jak korzystnie ulokować zgromadzony i wypracowany kapitał. Spośród najczęściej wybieranych form inwestycji najpopularniejszą w ostatnim czasie są nieruchomości. Na szczególną uwagę jednak zasługują także inwestycje krótkoterminowe, które sprzyjają zarobkowi w stosunkowo krótkim czasie. Czym charakteryzują się inwestycje krótkoterminowe i co do nich zaliczamy? O tym w artykule!

Inwestycje krótkoterminowe – co to takiego?

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy o rachunkowości, mianem inwestycji określa się aktywa nabyte w ramach działalności, celem osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu ich wartości, które dokonuje się w czasie.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości za aktywa rozumie się „kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych”.
Zgodnie z powyższym inwestycjami krótkoterminowymi mogą być przychody w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych korzyści, także z transakcji handlowych; w szczególności aktywa finansowe, nieruchomości, czy wartości niematerialne i prawne, posiadane przez dane podmioty w celu osiągnięcia korzyści finansowych. Rodzaje inwestycji krótkoterminowych zostały przedstawione w poniższej tabeli.

Rodzaj inwestycji krótkoterminowych

Krótkoterminowe aktywa finansoweInne inwestycje krótkoterminowe
  • krajowe środki płatnicze (także w walucie obcej),

  • dewizy, 

  • odsetki naliczone od aktywów finansowych, 

  • lokaty,

  • udziały i akcje,

  • udzielone pożyczki, 

  • inne papiery wartościowe.

  • metale szlachetne,

  • biżuteria,

  • starodruk,

  • przedmioty cenne dla historii lub kultury – antyki,

  • monety o wartości numizmatycznej,

  • kosztowności,

  • dzieła sztuki.

Należy pamiętać, że głównym warunkiem uznania danego aktywa za inwestycje krótkoterminową jest spełnienie przez niego jednego z poniższych warunków:

  1. termin wymagalności krótszy niż 12 miesięcy (licząc od dnia bilansowego),
  2. przeznaczenie do obrotu w ciągu najbliższego roku finansowego (termin ich wymagalności nie ma wówczas znaczenia).

Rodzaje inwestycji krótkoterminowych

Podmioty posiadające inwestycje krótkoterminowe wykazują je w sporządzonym bilansie w pozycji B.III.2. Do najważniejszych inwestycji krótkoterminowych zaliczamy: udziały, inne papiery wartościowe, akcje, środki pieniężne i inne aktywa pieniężne, udzielone pożyczki, inne krótkoterminowe aktywa finansowe oraz inwestycje krótkoterminowe i ich wycenę.

Udziały

Zaliczamy do nich przede wszystkim wkład pieniężny w formie gotówkowej lub rzeczowy w formie aportu wniesionego do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek osobowych lub spółdzielni. Aport stanowi wartość majątkową w postaci wartości niematerialnej – praw lub rzeczy. Wnoszone udziały mają na celu pokrycie nabytego w danej jednostce kapitału zakładowego lub funduszu udziałowego.

Inne papiery wartościowe

W skład innych papierów wartościowych wchodzą obligacje, listy zastawne, bony komercyjne, certyfikaty inwestycyjne, skrypty dłużne i inne podobne, których termin wymagalności nie przekracza 12 miesięcy lub są przeznaczone do sprzedaży w ciągu najbliższego roku obrotowego.

Akcje

Mianem akcji określa się papiery wartościowe emitowane przez spółkę akcyjną, które potwierdzają prawo do zasobów majątkowych tej spółki. Funkcjonujące w obrocie gospodarczym akcje mogą być wystawione na okaziciela lub na daną osobę (akcje imienne). Akcje na okaziciela, w przeciwieństwie do akcji imiennych są wydawane dopiero po wpłaceniu całkowitej kwoty z tytułu ich nabycia.

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne

Do środków pieniężnych zaliczamy gotówkę zgromadzoną w kasie oraz na rachunku bankowym, w tym krajowe, walutowe i akredytywy. Innymi środkami pieniężnymi są natomiast lokaty terminowe, bony skarbowe, handlowe, oszczędnościowe, czeki i weksle zastawne oraz certyfikaty depozytowe, których termin zapadalności nie przekracza 3 miesięcy. Innymi aktywami pieniężnymi są także weksle i czeki zastawne o terminie płatności dłuższym niż 3 miesiące, licząc od dnia bilansowego, należne dywidendy oraz wartość odsetek od obligacji, narosłych od dnia ich emisji do dnia zakupu przez daną jednostkę.

Udzielone pożyczki

Zaliczamy do nich pożyczki z terminem zapadalności nie dłuższym niż koniec kolejnego roku obrotowego lub dłuższym niż rok finansowy przy jednoczesnym założeniu, że spłata pożyczki będzie następowała w ratach.

Inne krótkoterminowe aktywa finansowe

Do tej grupy zaliczamy wszystkie pozostałe aktywa finansowe, z wyłączeniem wyżej wymienionych. Wśród nich są opłaty z tytułu leasingu finansowego lub bankowe lokaty terminowe, których termin zapadalności wynosi powyżej 3 i poniżej 12 miesięcy licząc od dnia bilansowego.

Inwestycje krótkoterminowe i ich wycena

Wycena inwestycji krótkoterminowych jest zależna od tego, czy daną jednostkę obowiązuje badanie bilansu przez biegłego rewidenta, czy też nie. Jeśli jednostka jest zobowiązana do takiego badania, inwestycje krótkoterminowe są wyceniane na podstawie ceny nabycia stanowiącego wartość godziwą poniesionych lub przekazanych składników majątku. Na cenę nabycia danych aktywów składają się wszystkie dodatkowe koszty związane z zakupem.

Zgodnie z § 13. ust. 1.Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych: „Aktywa finansowe wprowadza się do ksiąg rachunkowych na dzień zawarcia kontraktu w cenie nabycia, to jest w wartości godziwej poniesionych wydatków lub przekazanych w zamian innych składników majątkowych (...)”.

W przypadku, gdy dana jednostka nie jest zobowiązana stosować się do przepisów powyżej wskazanego rozporządzenia, wyceny aktywów dokonuje zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 5 ustawy o rachunkowości, w myśl którego stosuje się ceny rynkowe lub ceny nabycia, w zależności od tego, która z nich jest niższa.

Jeśli cena rynkowa inwestycji krótkoterminowych uległa zmianie dokonuje się jej przeszacowania do wartości aktualnie obowiązującej na rynku. Wartość różnicy stanowi odpowiednio przychód lub koszt finansowy i nosi nazwę odpisu aktualizującego.
Inwestycje krótkoterminowe w formie pożyczki są wyceniane z zachowaniem zasady ostrożności – w wartości wymagalnej zapłaty stanowiącej odpowiednio kapitał plus odsetki przy jednoczesnym uwzględnieniu aktualizacji wartości pożyczki.

Przykład 1.

Firma X udzieliła w czerwcu 2019 r. pożyczki kontrahentowi ABC na kwotę 10 tys. zł z terminem spłaty do końca czerwca 2020 r. Od lipca do grudnia 2019 r. firma ABC dokonywała regularnych spłat zobowiązania, natomiast od stycznia 2020 r. kontrahent przestał je regulować z uwagi na trudności finansowe. W takiej sytuacji firma X musi dokonać aktualizacji wartości udzielonej pożyczki, opierając się o wartość pozostałą do spłaty, która będzie stanowiła koszt finansowy.

Jednostka może podjąć także decyzje o przekwalifikowaniu inwestycji krótkoterminowych na długoterminowe. Wówczas wyceniane są one według wartości księgowej lub ceny nabycia w zależności od tego, która z nich jest niższa.

W przypadku, gdy inwestycje krótkoterminowe były pierwotnie wyceniane w wartościach rynkowych, mimo przekwalifikowania ich do inwestycji długoterminowych, nie dokonuje się zmiany wyceny.
W analogiczny sposób można dokonać przekwalifikowania inwestycji długoterminowej na krótkoterminową, również z zachowaniem pierwotnej wyceny. Jeśli przekwalifikowana inwestycja długoterminowa była wcześniej aktualizowana (zmiana wartości) i powstałe w ten sposób koszty lub przychody zostały ujęte w kapitale jednostki lub funduszu z aktualizacji wyceny, to nierozliczoną wartość na dzień przekwalifikowania należy zaliczyć do przychodów lub kosztów finansowych.

Przykład 2.

Spółka XYZ kupiła 1 tys. akcji po 5 zł za sztukę, kwalifikując ten zakup jako inwestycję długoterminową. Uwzględniając wzrost wartości akcji, cena 1 posiadanej akcji na dzień bilansowy wynosiła 7 zł za 1 sztukę. Spółka po kilku miesiącach podjęła decyzję o przekwalifikowaniu inwestycji długoterminowej na inwestycję krótkoterminową. W związku ze wzrostem wartości akcji, dokonano aktualizacji wyceny która wynosi 2 tys. zł. Na dzień przekwalifikowania inwestycji na krótkoterminową, należy ując po stronie przychodów finansowych kwotę 2 tys. zł, stanowiącą wartość aktualizacji wyceny.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów