Rachunek zysków i strat jest jednym z obowiązkowych elementów każdego sprawozdania finansowego. Sporządzany jest przez osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz zatwierdzany przez kierownika jednostki. Wzór RZiS wskazany jest w załącznikach do ustawy o rachunkowości.
Rachunek zysków i strat - kto musi go sporządzać
Rachunek zysków i strat przygotowują jednostki zobowiązane do sporządzania sprawozdań finansowych. Są nimi podmioty działające w oparciu o przepisy ustawy o rachunkowości, a więc mające siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (m.in):
-
spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji) oraz spółki cywilne, z zastrzeżeniem kolejnego punktu, a także inne osoby prawne, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego,
-
osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro,
-
jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w dwóch pierwszych punktach,
-
oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.
Rachunek zysków i strat wariant porównawczy - kto sporządza
Rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym są zobowiązane sporządzać jednostki, które ujmują i rozliczają koszty gromadząc je na kontach zespołu 4 (koszty według rodzajów). Dodatkowo jednostki, które zdecydowały się na ewidencjonowanie kosztów zarówno na kontach zespołu 4 (wg rodzaju) oraz na kontach zespołu 5 (wg funkcji) - mają możliwość wyboru sporządzania RZiS pomiędzy wariantem porównawczym a kalkulacyjnym.
Sposób sporządzania RZiS, jak również system ewidencji kosztów na kontach zespołu 4 lub 5 albo na obu jednocześnie, powinien być ściśle określony w polityce rachunkowości sporządzonej przez firmę.
Cel sporządzania rachunku zysków i strat
Rachunek zysków i start pokazuje działania jednostki w danym okresie oraz przedstawia informację o jej rentowności. Przychodom oraz zyskom (w tym nadzwyczajnym) przeciwstawia się współmierne do nich koszty, w efekcie czego uzyskuje się informację o zysku lub stracie brutto. Wartość ta skorygowana o obowiązkowe zmniejszenia (np podatek dochodowy) daje informację o zysku lub stracie netto. Otrzymana wartość stanowi wynik finansowy firmy i przenoszona jest do bilansu jednostki.
Przy sporządzaniu rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym zestawia się ze sobą dane z okresu bieżącego oraz analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego. Dzięki temu możliwe jest dokonanie analizy i porównanie wyników w czasie.