Przedsiębiorca, który zamierza dokonać likwidacji środka trwałego przed jego całkowitym umorzeniem, w niektórych przypadkach może poniesioną z tego tytułu stratę ująć w kosztach podatkowych. Przeczytaj nasz artykuł i sprawdź, kiedy likwidacja majątku firmy skutkuje ujęciem w kosztach podatkowych niezamortyzowanej części.
Likwidacja majątku firmy na skutek utraty przydatności
Przedsiębiorcy co do zasady mogą zaliczyć do kosztów podatkowych straty w firmowych środkach trwałych powstałych w wyniku ich likwidacji w części niepokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych. Należy jednak pokreślić, że na mocy art. 23 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT zostało wprowadzone pewne wyłączenie w tej kwestii. Nie uważa się mianowicie za koszty podatkowe strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.
Należy pokreślić, że ustawa o podatku dochodowym nie wskazuje, co należy rozumieć przez sformułowanie zmiana rodzaju działalności. W związku z tym należałoby posiłkować się wykładnią gramatyczną przepisu w oparciu o słownik języka polskiego, który stanowi, że pod pojęciem zmiany należy rozumieć zastąpienie czegoś czymś.
Przykład 1.
Przedsiębiorca N w lutym 2016 roku zmienił profil firmy. Pierwotnie prowadził działalność z zakresu obróbki form drewnianych, którą zmienił na działalność handlową (dostawa sprzętu sportowego). W działalności wykorzystywana była tokarka, która nie została w pełni zamortyzowana. W momencie zmiany rodzaju działalności dokonał likwidacji środka trwałego, która spowodowana była utratą jego dalszej przydatności.
W opisanej sytuacji niezamortyzowana część środka trwałego nie może zostać ujęta w kosztach podatkowych - jak wynika z przepisów podatkowych, nie mogą stanowić kosztu podatkowego straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.
Likwidacja majątku firmy a kradzież lub zniszczenie
Kolejnym zdarzeniem związanych z firmowym majątkiem jest kradzież lub zniszczenie firmowego mienia. W tej sytuacji przedsiębiorca również powinien zaprzestać amortyzacji skradzionego składnika majątku. W przypadku kradzieży firmowych środków trwałych warto pamiętać o odpowiedniej dokumentacji zdarzenia. W takiej sytuacji dokumentem potwierdzającym może być sporządzony przez policję protokół lub protokół z umorzenia śledztwa, stwierdzający, że sprzęt nie został odzyskany.
Poza tym należy pamiętać, że muszą zostać spełnione dodatkowe warunki:
-
zdarzenie nie powstało w wyniku zaniedbań podatnika,
-
zdarzenie powstało w wyniku nieprzewidzianych zdarzeń (np. powódź czy pożar),
-
strata nie powstała na skutek niewłaściwego zabezpieczenia towaru.
Ważne! Należy również zwrócić uwagę na szczególne regulacje odnoszące się do likwidacji firmowego samochodu. Jak stanowi ustawa o PIT, Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (...) strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym. |
Przykład 2.
Przedsiębiorca K dokonał zakupu zestawu komputerowego o wartości 5000 zł netto i wprowadził do ewidencji środków trwałych w marcu 2015 roku. W związku z dokonanym włamaniem w styczniu 2016 roku sprzęt został skradziony. Zdarzenie zostało potwierdzone protokołem policyjnym. Do tej pory podatnik dokonał odpisów amortyzacyjnych w wysokości 1250 zł (5 000*30% / 12 m-cy) * 10 m-cy. W kwietniu zostało umorzone postępowanie, w związku z tym przedsiębiorca może ująć niezamortyzowaną w kosztach podatkowych w kwocie 3 750 zł (5 000 zł - 1250 zł)
Przekazanie na cele prywatne - likwidacja majątku firmy
Przedsiębiorcy niekiedy decydują się przekazać na cele prywatne firmowe składniki majątku. Z punktu widzenia podatku dochodowego czynność ta nie wywołuje powstania przychodu do opodatkowania. Jednak w kontekście VAT kwestia jest nieco skomplikowana - jeśli przy nabyciu danego składnika majątku przedsiębiorcy przysługiwało prawo do odliczenia VAT, w momencie jego przekazania należałoby naliczyć podatek od towarów i usług.
Ważne! Jak wynika z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: 1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, 2) wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. |
Należy podkreślić, że jeżeli sprzedaż wycofanego majątku firmy nastąpi w ciągu 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następnego po miesiącu wycofania środka trwałego, taką operację kwalifikuje się jako przychód z działalności gospodarczej. Wówczas w momencie sprzedaży niezamortyzowania część może zostać ujęta w kosztach firmy.
Reasumując, przedsiębiorcy nie będzie przysługiwać prawo do ujęcia w kosztach niezamortyzowanej części środka trwałego, jeżeli przyczyną likwidacji jest przekazanie na cele prywatne (bez późniejszej sprzedaży) czy utrata przydatności przez wzgląd na zmianę rodzaju działalności.