Przedsiębiorca, który zamierza dokonać likwidacji środka trwałego przed jego całkowitym umorzeniem, w niektórych przypadkach może poniesioną z tego tytułu stratę ująć w kosztach podatkowych. Przeczytaj nasz artykuł i sprawdź, kiedy likwidacja majątku firmy skutkuje ujęciem w kosztach podatkowych niezamortyzowanej części.
Likwidacja majątku firmy na skutek utraty przydatności
Przedsiębiorcy co do zasady mogą zaliczyć do kosztów podatkowych straty w firmowych środkach trwałych powstałych w wyniku ich likwidacji w części niepokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych. Należy jednak pokreślić, że na mocy art. 23 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT zostało wprowadzone pewne wyłączenie w tej kwestii. Nie uważa się mianowicie za koszty podatkowe strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.
Należy pokreślić, że ustawa o podatku dochodowym nie wskazuje, co należy rozumieć przez sformułowanie zmiana rodzaju działalności. W związku z tym należałoby posiłkować się wykładnią gramatyczną przepisu w oparciu o słownik języka polskiego, który stanowi, że pod pojęciem zmiany należy rozumieć zastąpienie czegoś czymś.
Przykład 1.
Przedsiębiorca N w lutym 2016 roku zmienił profil firmy. Pierwotnie prowadził działalność z zakresu obróbki form drewnianych, którą zmienił na działalność handlową (dostawa sprzętu sportowego). W działalności wykorzystywana była tokarka, która nie została w pełni zamortyzowana. W momencie zmiany rodzaju działalności dokonał likwidacji środka trwałego, która spowodowana była utratą jego dalszej przydatności.
W opisanej sytuacji niezamortyzowana część środka trwałego nie może zostać ujęta w kosztach podatkowych - jak wynika z przepisów podatkowych, nie mogą stanowić kosztu podatkowego straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.
Likwidacja majątku firmy a kradzież lub zniszczenie
Kolejnym zdarzeniem związanych z firmowym majątkiem jest kradzież lub zniszczenie firmowego mienia. W tej sytuacji przedsiębiorca również powinien zaprzestać amortyzacji skradzionego składnika majątku. W przypadku kradzieży firmowych środków trwałych warto pamiętać o odpowiedniej dokumentacji zdarzenia. W takiej sytuacji dokumentem potwierdzającym może być sporządzony przez policję protokół lub protokół z umorzenia śledztwa, stwierdzający, że sprzęt nie został odzyskany.
Poza tym należy pamiętać, że muszą zostać spełnione dodatkowe warunki:
zdarzenie nie powstało w wyniku zaniedbań podatnika,
zdarzenie powstało w wyniku nieprzewidzianych zdarzeń (np. powódź czy pożar),
strata nie powstała na skutek niewłaściwego zabezpieczenia towaru.
Ważne! Należy również zwrócić uwagę na szczególne regulacje odnoszące się do likwidacji firmowego samochodu. Jak stanowi ustawa o PIT, Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (...) strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym. |
Przykład 2.
Przedsiębiorca K dokonał zakupu zestawu komputerowego o wartości 5000 zł netto i wprowadził do ewidencji środków trwałych w marcu 2015 roku. W związku z dokonanym włamaniem w styczniu 2016 roku sprzęt został skradziony. Zdarzenie zostało potwierdzone protokołem policyjnym. Do tej pory podatnik dokonał odpisów amortyzacyjnych w wysokości 1250 zł (5 000*30% / 12 m-cy) * 10 m-cy. W kwietniu zostało umorzone postępowanie, w związku z tym przedsiębiorca może ująć niezamortyzowaną w kosztach podatkowych w kwocie 3 750 zł (5 000 zł - 1250 zł)
Przekazanie na cele prywatne - likwidacja majątku firmy
Przedsiębiorcy niekiedy decydują się przekazać na cele prywatne firmowe składniki majątku. Z punktu widzenia podatku dochodowego czynność ta nie wywołuje powstania przychodu do opodatkowania. Jednak w kontekście VAT kwestia jest nieco skomplikowana - jeśli przy nabyciu danego składnika majątku przedsiębiorcy przysługiwało prawo do odliczenia VAT, w momencie jego przekazania należałoby naliczyć podatek od towarów i usług.
Ważne! Jak wynika z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: 1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, 2) wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. |
Należy podkreślić, że jeżeli sprzedaż wycofanego majątku firmy nastąpi w ciągu 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następnego po miesiącu wycofania środka trwałego, taką operację kwalifikuje się jako przychód z działalności gospodarczej. Wówczas w momencie sprzedaży niezamortyzowania część może zostać ujęta w kosztach firmy.
Reasumując, przedsiębiorcy nie będzie przysługiwać prawo do ujęcia w kosztach niezamortyzowanej części środka trwałego, jeżeli przyczyną likwidacji jest przekazanie na cele prywatne (bez późniejszej sprzedaży) czy utrata przydatności przez wzgląd na zmianę rodzaju działalności.
