Prywatny samochód w działalności gospodarczej - rozliczenie

Z jednej strony prywatny samochód w działalności to duża wygoda, z drugiej strony wiąże się to jednak z wieloma dodatkowymi obowiązkami. Aby możliwe było zaliczenie wydatków poniesionych na eksploatację takiego pojazdu lub zakup paliwa do niego, konieczne jest prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu (zgodnie z ustawami o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych). Brak takiej ewidencji uniemożliwia zaliczenie wspomnianych wydatków do kosztów podatkowych.

Czym jest ewidencja przebiegu pojazdu?

Ustawowo przewidzianą formą określenia przez podatnika przebiegu samochodu niestanowiącego środka trwałego w firmie, a wykorzystywanego w prowadzonej działalności gospodarczej, jest właśnie ewidencja przebiegu pojazdu - jak w przypadku gdy wykorzystujemy prywatny samochód w działalności gospodarczej. Należy w niej wykazywać jedynie te kilometry, które podatnik przejechał w celu załatwienia spraw firmowych.

Podobnie jak przy wszystkich wydatkach zaliczanych do kosztów, również w tym wypadku należy mieć na uwadze art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, który określa, że muszą mieć one bezpośredni lub pośredni związek ze źródłem przychodów. W tym miejscu należy podkreślić, ze paliwo zakupione w celu odbycia prywatnej podróży nie może obniżyć podstawy opodatkowania.

W celu wyeliminowania wątpliwości dotyczących zasadności zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodu gdy wykorzystywany jest prywatny samochód w działalności gospodarczej podatnik zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, potwierdzonej przez niego na koniec każdego miesiąca. Zapisy w niej dokonywane są w systemie miesięcznym, ale rozliczane narastająco w ciągu roku.

Kolejną istotną kwestię stanowi limit ograniczający możliwość zaliczenia wydatków na eksploatację prywatnych samochodów osobowych do kosztów. Nazywany jest on kilometrówką, ponieważ graniczna kwota wynika z przemnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu do celów podatnika oraz stawki za jeden kilometr przebiegu określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra bądź w przypadku jazd lokalnych - kwoty miesięcznego ryczałtu pieniężnego.

Limity dla samochodu osobowego zależą od pojemności skokowej silnika samochodowego i wynoszą:

• przy pojemności skokowej silnika do 900 cm3 - 0,5214 zł,

• przy pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 - 0,8358 zł.

Obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu dotyczy co do zasady:

• samochodów osobowych stanowiących prawną własność przedsiębiorcy (wspólnika firmy),

• samochodów osobowych będących własnością pracowników (jeżeli są używane na potrzeby jazd lokalnych i rozliczane nie jest ryczałtowe), w tym również w zakresie jazd zamiejscowych odbywanych w ramach podróży służbowej,

• samochodów osobowych używanych na podstawie umowy użyczenia, najmu czy dzierżawy,

• samochodów osobowych zastępczych.

Podatnicy nie muszą prowadzić ewidencji przebiegu pojazdu w ściśle określonych przypadkach. Są to:

• wykorzystywanie prywatnego samochodu pracownika w działalności gospodarczej podatnika i rozliczanie kosztów jego eksploatacji w formie ryczałtu pieniężnego za jazdy lokalne,

• używania przez podatnika samochodów osobowych na podstawie umowy uważanej za umowę leasingu w myśl przepisów ustaw o podatku dochodowym,

• wykorzystywanie przez podatnika w działalności samochodu ciężarowego.

Jak prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu?

Z przepisów wynika, iż każdy użyczony do celów działalności samochód powinien mieć prowadzoną odrębnie i na bieżąco ewidencję przebiegu pojazdu. W tym temacie bardzo istotne jest, by zawierała ona wszystkie wskazane przez ustawodawcę elementy.

Ważne jest również, by ewidencję taką prowadziła osoba, która używa danego pojazdu, oraz by na koniec miesiąca pracodawca potwierdził przebieg pojazdu wynikający z ewidencji.

Odrębną kwestię stanowi dokumentowanie wydatków poniesionych w związku z użytkowaniem prywatnego pojazdu w celach związanych z działalnością. Faktury/rachunki powinny zawierać wszystkie dane wymagane przepisami prawa.

Do wydatków, które przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów podatkowych zalicza się:

• zakup paliwa,

• opłaty parkingowe,

• składki na ubezpieczenie samochodu (OC, AC),

• naprawy i części zamienne,

• przeglądy i usługi serwisowe.

W tym miejscu należy podkreślić, iż wydatki ulepszające samochód (jak np. montaż instalacji gazowej lub urządzenia nawigacyjnego), ponieważ nie są związane z jego bieżącą eksploatacją.