Składka GAP to ubezpieczenie samochodu od utraty wartości pojazdu i ma charakter dobrowolny. Z uwagi na fakt, że jest to wydatek związany z pojazdem samochodowym, pojawia się pytanie, czy w zakresie możliwości zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych obowiązują ustawowe ograniczenia.
Ograniczenia w zakresie zaliczania wydatków związanych z samochodami osobowymi do kosztów podatkowych
Ustawodawca przewidział pewne limity odnoszące się do wydatków ponoszonych przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą na samochody osobowe wykorzystywane w działalności gospodarczej.
W tym zakresie wskażmy, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków, z zastrzeżeniem pkt 36, z tytułu kosztów używania samochodu osobowego, innego niż określony w pkt 46, na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej – jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.
W rezultacie wszelkie wydatki związane z korzystaniem z samochodu osobowego służącego podatnikowi także do innych celów niż działalność gospodarcza podlegać będą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 75% tych wydatków. Możliwość zaliczenia do kosztów 100% takich wydatków dotyczyć będzie tylko wykorzystywania samochodu osobowego wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym podatnik będzie musiał prowadzić ewidencję potwierdzającą wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (wykorzystana będzie w tym zakresie ewidencja stosowana dla celów VAT).
Dalej zauważmy, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 47 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, innego niż określony w pkt 46, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.
Oznacza to, że w przypadku opłacania składek na ubezpieczenie samochodu osobowego składki te stanowią koszt uzyskania przychodu tylko w części ustalonej od wartości samochodu nieprzekraczającej równowartości 150 000 zł z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.
- Ubezpieczenie samochodu dla młodego kierowcy – jakie są jego zalety? Jak kupić najtańsze OC i AC dla młodej osoby?
- Prywatny wykup auta z leasingu a ważne ubezpieczenie - uwzględnienie w kosztach podatkowych
- Ubezpieczenie OC – co nowego wprowadza ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych posiadaczy pojazdów?
W tym miejscu wskażmy, że art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy PIT jest przepisem szczególnym względem art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy PIT. To powoduje, że w przypadku składek związanych z ubezpieczeniem pojazdu nie znajdzie zastosowania limit ograniczający koszty do 75% kwoty poniesionego wydatku.
Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 9 marca 2021 roku (nr 0113-KDIPT2-1.4011.982.2020.2.MGR), przewidziane ograniczenie wysokości składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, które mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, dotyczy wyłącznie składek, których wysokość jest uzależniona od wartości samochodu (AC, GAP). Dla ubezpieczenia OC i NNW wartość samochodu nie jest istotna.
Przykład 1.
Pan Tomasz w prowadzonej działalności gospodarczej posiada samochód osobowy o wartości 200 000 zł. W ramach pakietu ubezpieczeń opłaca również składkę GAP w kwocie 1200 zł. Jaką kwotę składki może zaliczyć do kosztów podatkowych?
W opisanej sprawie należy zastosować art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy PIT, ponieważ kwota składki GAP jest uzależniona od wartości pojazdu. W konsekwencji obowiązuje limit 75% (150 000/200 000 × 100%). To z kolei powoduje, że pan Tomasz może zaliczyć do kosztów podatkowych kwotę 900 zł (1200 zł × 75%).
Składka GAP w przypadku pojazdów typu kamper
Z treści powyższych regulacji wynika, że ograniczenia dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu eksploatacji samochodów oraz składek na ubezpieczenie samochodu dotyczą wyłącznie samochodów osobowych, nie dotyczą natomiast kosztów eksploatacji samochodów, które nie spełniają definicji samochodu osobowego.
W rezultacie kluczowe jest ustalenie, czy wykorzystywany w działalności pojazd jest samochodem osobowym, czy też innym niż osobowy. W tym zakresie należy odwołać się do definicji zawartej w art. 5a pkt 19 ustawy PIT, gdzie możemy przeczytać, że ilekroć w ustawie jest mowa o samochodzie osobowym, oznacza to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:
- pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
- klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
- z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;
- pojazdu samochodowego, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
- pojazdu specjalnego, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym i spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
- agregat elektryczny/spawalniczy,
- do prac wiertniczych,
- koparka, koparko-spycharka,
- ładowarka,
- podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
- żuraw samochodowy;
- pojazdu samochodowego określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o podatku od towarów i usług.
W konsekwencji pojazd typu kamper nie spełnia warunków do uznania go za pojazd samochodowy w rozumieniu ww. definicji. Z tego też względu Dyrektor KIS w interpretacji z 26 lutego 2021 roku (nr 0114-KDIP3-1.4011.711.2020.4.EC) wskazał, że koszty ubezpieczenia OC i NNW, AC oraz GAP w przypadku kampera można zaliczyć w całości do kosztów uzyskania przychodów. W tym przypadku ograniczenie określone w art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy PIT nie obowiązuje.
Przykład 2.
Pan Olaf na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystuje pojazd typu kamper o wartości 250 000 zł. W ramach pakietu ubezpieczeń opłaca składkę GAP w kwocie 3000 zł. Jaką część płaconej składki GAP może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?
Z uwagi na fakt, że pojazd typu kamper nie spełnia definicji pojazdu samochodowego określonej w art. 5a pkt 19 ustawy PIT, ograniczenie w zaliczaniu wysokości składki GAP do kosztów nie znajdzie zastosowania, a zatem cała kwota składki będzie dla pana Olafa stanowić koszt podatkowy.
W konsekwencji powyższych rozważań należy stwierdzić, że rozliczenie składki GAP w kosztach podatkowych w przypadku samochodów osobowych będzie uzależniona od wartości pojazdu. Jeżeli bowiem wartość pojazdu przekracza kwotę 150 000 zł, składka będzie kosztem podatkowym jedynie w części.
