Na polskim rynku coraz bardziej rozwija się branża sprzedająca stare samochody. Wiele osób w kraju chciałoby stać się posiadaczem takiego samochodu. Firmy zajmujące się nabywaniem tego typu pojazdów importują samochody z krajów spoza Unii oraz dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia tych samochodów. I tu powstają pierwsze pytania, a mianowicie – w jaki sposób na gruncie podatku VAT należy opodatkować sprzedaż samochodów używanych?
Przedmioty kolekcjonerskie i towary używane
W myśl art. 120 ust. 1 pkt 2, 4-6 ustawy o VAT przez przedmioty kolekcjonerskie rozumie się:
-
znaczki pocztowe lub skarbowe, stemple pocztowe, koperty pierwszego obiegu, ostemplowane materiały piśmienne i im podobne, ofrankowane, a jeżeli nieofrankowane, to uznane za nieważne
i nieprzeznaczone do użytku jako ważne środki płatnicze (CN 9704 00 00), -
kolekcje oraz przedmioty kolekcjonerskie o wartości zoologicznej, botanicznej, mineralogicznej, anatomicznej, historycznej, archeologicznej, paleontologicznej, etnograficznej lub numizmatycznej (CN 9705 00 00), a także przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7,
-
przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt 1-3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112).
W przypadku samochodu, aby mógł zostać uznany za kolekcjonerski, musi zostać opatrzony opinią rzeczoznawcy nadającą symbol przedmiotu kolekcjonerskiego CN 9705 00 00. Samochód spełnia kryteria decydujące o uznaniu go pojazdu za kolekcjonerski jeżeli jest pojazdem o znaczeniu historycznym lub etnograficznym, oraz jeżeli:
-
jest w oryginalnym stanie, bez istotnych zmian podwozia, karoserii, układu kierowniczego, hamulcowego, systemu napędowego lub zawieszenia i silnika. Dopuszczalna jest naprawa i konserwacja,
-
jego uszkodzone lub zużyte części, akcesoria i podzespoły mogą zostać zastąpione, pod warunkiem, że pojazd jest zachowany i utrzymany w odpowiednim stanie historycznym,
-
posiada co najmniej 30-letni wiek,
-
występuje w modelu lub typie, który nie jest już produkowany.
Należy przy tym podkreślić, iż pojazdy zmodernizowane lub zmodyfikowane są wykluczone.
Najistotniejsze jest to, od kogo został kupiony samochód używany, kolekcjonerski
Ustawodawca zastrzega sobie możliwość sprzedaży poprzez VAT-MARŻĘ w zależności od kogo nabywany jest przedmiot używany, kolekcjonerski. W myśl art. 120 ust. 10 ustawy o VAT sprzedaż z zastosowaniem VAT-MARŻY dotyczy dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, które podatnik nabył od:
-
osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem jeżeli:
-
dostawa tych towarów była zwolniona z podatku VAT (przedmiotowo lub podmiotowo),
-
dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie na zasadzie procedury VAT-MARŻA,
-
osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej,
-
podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona z podatku VAT (przedmiotowo lub podmiotowo),
-
podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie z zasadą procedury VAT-MARŻA, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.
Zatem bardzo ważną kwestią dla firmy nabywającej stare samochody jest to, od kogo zakupiła dany pojazd. Jeżeli przy zakupie nie miała prawa do odliczenia VAT, wówczas będzie mogła opodatkować daną sprzedaż w kraju na zasadach VAT-MARŻY. Czyli podstawą opodatkowania podatkiem VAT w tym wypadku jest różnica między kwotą sprzedaży, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku stanowiąca marżę sprzedaży. Jeżeli natomiast przy zakupie samochodu został odliczony podatek VAT, wówczas sprzedaż w kraju będzie musiała być opodatkowana 23% podatkiem VAT.
Dostawa samochodów używanych i kolekcjonerskich z Unii i spoza Unii
Uwzględniając powyższe sprzedaż samochodów można rozpatrywać w następujący sposób:
-
samochody kolekcjonerskie, pochodzące z importu, czyli nabywane z krajów spoza Unii Europejskiej opodatkowane przy zakupie (odprawie celnej) stawką 8%, w momencie dokonania sprzedaży krajowej podatnik będzie zobligowany do zastosowania standardowej stawki VAT w wysokości 23%,
-
samochody inne niż kolekcjonerskie, pochodzące z importu, czyli nabywane z krajów spoza Unii Europejskiej opodatkowane przy zakupie (odprawie celnej) stawką 23%, w momencie dokonania sprzedaży krajowej podatnik będzie zobligowany do zastosowania standardowej stawki VAT w wysokości 23%,
-
samochody kolekcjonerskie, jak i pozostałe, nabyte od kontrahentów z Unii Europejskiej mogą być sprzedane w Polsce z zastosowaniem opodatkowania w systemie VAT-MARŻA ze stawką VAT 23% jeżeli:
-
samochody te będą nabyte od podmiotów z Unii Europejskiej nie będących podatnikami (niezależnie, czy to będą osoby fizyczne, czy firmy),
-
samochody te będą nabyte od podmiotów Unii Europejskiej będących podatnikami (niezależnie, czy to będą osoby fizyczne, czy firmy), gdy sprzedaż samochodów na rzecz polskiego podatnika będzie zwolniona z VAT (podmiotowo albo przedmiotowo), albo gdy sprzedaż samochodów podlegała opodatkowaniu na zasadach VAT marża.
Analizując przepisy ustawy o VAT oraz w związku z licznymi wątpliwościami firm co do możliwości zastosowania preferencyjnej stawki VAT przy krajowej sprzedaży samochodów kolekcjonerskich sprowadzonych z zagranicy należy niestety stwierdzić, iż aktualnie w ustawie o VAT nie występują przepisy umożliwiające czynnemu podatnikowi VAT dokonania sprzedaży samochodów kolekcjonerskich w Polsce ze stawką 8%.
Potwierdzeniem powyższego jest interpretacja indywidualna z 7 czerwca 2017r. o sygn. 0111-KDIB3-3.4012.18.2017.1.PK wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
