Często rozpoczęcie kariery w danej firmie poprzedzone jest stażem. Zatrudnienie byłego stażysty, jest dobrym rozwiązaniem dla pracodawcy, osoba taka jest już bowiem obeznana ze swoimi obowiązkami. Wyjaśnimy, czy konieczne jest badanie lekarskie i szkolenie przy zatrudnieniu na umowę o pracę pracownika po odbytym stażu.
Staż i związane z tym zasady
Staż to forma pozwalająca nabyć umiejętności praktyczne potrzebne do wykonania pracy.
W przypadku bezrobotnych, którzy nie ukończyli 30. roku życia, starosta może skierować ich do odbycia stażu na okres do 12 miesięcy. Bezrobotny odbywa staż na podstawie umowy zawartej przez starostę z pracodawcą, według programu, który został określony w umowie z uwzględnieniem predyspozycji psychofizycznych i zdrowotnych, poziomu wykształcenia oraz dotychczasowych kwalifikacji zawodowych bezrobotnego.
- nazwę zawodu lub specjalności, której program dotyczy;
- zakres zadań wykonywanych przez bezrobotnego;
- rodzaj uzyskiwanych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych;
- sposób potwierdzenia nabytych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych;
- opiekuna osoby objętej programem stażu.
Po zakończeniu realizacji programu stażu pracodawca ma obowiązek wydać stażyście opinię zawierającą informacje o zadaniach realizowanych podczas stażu i umiejętnościach praktycznych pozyskanych w jego trakcie. Starosta wydaje bezrobotnemu zaświadczenie o odbyciu stażu.
Starosta jest podmiotem nadzorującym odbywanie stażu przez bezrobotnego.
Bezrobotny odbywający staż może wnioskować o wolne, a pracodawca jest obowiązany do udzielenia dni wolnych w wymiarze 2 dni za każde 30 dni kalendarzowych odbywania stażu. Za dni wolne przysługuje stypendium. Za ostatni miesiąc odbywania stażu pracodawca jest obowiązany udzielić dni wolnych przed upływem terminu zakończenia stażu.
Przepisy dotyczące stażu dla bezrobotnych są stosowane odpowiednio do organizacji pozarządowych, które również organizują staże.
Zatrudnienie byłego stażysty a badania wstępne
Po zakończeniu stażu stażysta może zostać zatrudniony w firmie. Konieczne jest przeprowadzenie procedur związanych z zatrudnieniem z zakresu szkoleń i badań lekarskich.
Kodeks pracy stanowi, że wstępnym badaniom lekarskim podlegają:
- osoby przyjmowane do pracy;
- pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
- przyjmowanych ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;
- przyjmowanych do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych;
- przyjmowanych do pracy i pozostających jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
W przypadku osób, które posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, pracodawca, stwierdzając, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, żąda od nich aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku oraz skierowania na badania będące podstawą wydania tego orzeczenia. Nie dotyczy to osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
Poza badaniami wstępnymi pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim oraz kontrolnym badaniom lekarskim w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni spowodowanej chorobą w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.
Badania lekarskie okresowe i kontrolne powinny zostać przeprowadzone w miarę możliwości w godzinach pracy, a za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, natomiast w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.
Wszystkie, czyli wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie są przeprowadzane na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę.
Pracodawca, którego pracownicy pracują w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających, jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także:
- po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami;
- po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
Zatrudnienie byłego stażysty a przeszkolenie
Kodeks pracy obliguje pracodawcę do zapewnienia przeszkolenia pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy. Szkolenie to nie jest wymagane w przypadku podjęcia pracy na tym samym stanowisku, które pracownik zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.
Szkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk i obejmuje:
- szkolenie wstępne ogólne – instruktaż ogólny;
- szkolenie wstępne na stanowisku pracy – instruktaż stanowiskowy.
Instruktaż stanowiskowy obejmuje zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach. Jest on przeprowadzany przez wyznaczoną przez pracodawcę osobę kierująca pracownikami lub pracodawcę, jeżeli osoby te mają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego. Przeszkolenie to kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, stanowiącym podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku:
- pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;
- pracownika przenoszonego na stanowisko robotnicze oraz inne, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;
- ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.
Przykład 1.
Pan Janusz prowadzi zakład blacharski. Czy zatrudniając pana Mikołaja, który poprzednio był stażystą, musi zlecić mu przeprowadzenie badań lekarskich i przeprowadzić wstępne szkolenia?
Tak, pan Janusz musi skierować byłego stażystę ta przeszkolenie i badania lekarskie przed przystąpieniem do pracy.
Podsumowanie
Podsumowując, stażysta, który po zakończonym stażu podejmuje pracę w firmie, musi zostać skierowany na badania lekarskie oraz wymagane szkolenia, nie był wcześniej bowiem kwalifikowany jako pracownik, a jedynie jako stażysta.
