W czerwcu 2025 roku weszła w życie nowa Ustawa z dnia 20 marca 2025 roku o rynku pracy i służbach zatrudnienia. W tym artykule przybliżymy zatrudnienie subsydiowane uregulowane w tym akcie prawnym.
Czym jest zatrudnienie subsydiowane?
Zatrudnienie subsydiowane to forma wsparcia, w ramach której urząd pracy może sfinansować część kosztów wynagrodzenia w przypadku zatrudnienia bezrobotnych lub poszukujących pracy. Ta forma pomocy ma na celu zachęcenie pracodawców do zatrudniania osób bezrobotnych i poszukujących pracy, ale także do tworzenia nowych miejsc pracy, zwłaszcza dla osób długotrwale bezrobotnych.
Dofinansowanie udzielane w ramach zatrudnienia subsydiowanego może obejmować wynagrodzenie zatrudnionego bezrobotnego czy poszukującego pracy, ale także finansować pokrycie składek na jego ubezpieczenia społeczne.
Formy zatrudnienia subsydiowanego
Zatrudnienie subsydiowane obejmuje następujące formy wsparcia udzielane przez urzędy pracy:
- roboty publiczne;
- prace interwencyjne;
- dofinansowanie kosztów zatrudnienia w domu pomocy społecznej lub jednostce organizacyjnej wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
- dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnienie bezrobotnego, który ukończył 50. rok życia;
- organizowanie prac społecznie użytecznych.
Prace interwencyjne
Zatrudnienie do prac interwencyjnych obejmuje okres od 3 do 12 miesięcy. Jest to różnica w porównaniu do poprzednich rozwiązań dotyczących prac interwencyjnych, gdzie nie było dolnego limitu okresu realizacji tej formy pomocy.
Kierując do prac interwencyjnych bezrobotnego, uwzględnia się takie czynniki jak:
- wiek,
- stan zdrowia,
- rodzaje uprzednio wykonywanej pracy.
Gdyby pracodawca nie spełnił tego warunku albo naruszył inne istotne warunki umowy o zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych, musi zwrócić uzyskaną pomoc wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od całości uzyskanej pomocy od dnia otrzymania pierwszej refundacji. Zwrot musi nastąpić w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania starosty.
Pracodawca składa wniosek o organizowanie prac interwencyjnych do wybranego PUP.
Roboty publiczne
W przypadku robót publicznych starosta zwraca ich organizatorowi część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne bezrobotnych w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych w miesiącu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz 50% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w ostatnim dniu zatrudnienia każdego rozliczanego miesiąca i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia za okres 6 miesięcy. W tym wypadku w porównaniu do poprzednich regulacji nie zmieniło się nic.
Obecnie starosta na wniosek organizatora robót publicznych może przyznawać zaliczki z Funduszu Pracy na poczet wypłat wynagrodzeń oraz opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne.
Dodatkowo organizator robót publicznych może wskazać pracodawcę, u którego będą wykonywane roboty publiczne, i wówczas umowa jest zawierana ze wskazanym pracodawcą. Przepisy przewidują pierwszeństwo zatrudnienia przez organizatora robót publicznych bezrobotnych będących dłużnikami alimentacyjnymi, przy czym mogą oni być skierowani przez starostę do wykonywania przez okres do 6 miesięcy pracy niezwiązanej z wyuczonym zawodem, w wymiarze nieprzekraczającym połowy pełnego wymiaru czasu pracy, w instytucjach użyteczności publicznej oraz organizacjach zajmujących się problematyką kultury, oświaty, sportu i turystyki, opieki zdrowotnej lub pomocy społecznej.
Organizator robót publicznych składa wniosek o organizowanie robót publicznych do PUP właściwego ze względu na miejsce wykonywania tych robót.
Kto może składać wnioski o prace interwencyjne i roboty publiczne?
Wnioski o organizację prac interwencyjnych czy robót publicznych mogą składać:
- podmioty, których osoby je reprezentujące lub osoby nim zarządzające w okresie ostatnich 2 lat nie były prawomocnie skazane za przestępstwo składania fałszywych zeznań lub oświadczeń, przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów lub przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym, przestępstwo przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, na podstawie Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks karny, przestępstwo skarbowe na podstawie Ustawy z dnia 10 września 1999 roku – Kodeks karny skarbowy lub za odpowiedni czyn zabroniony określony w przepisach prawa obcego;
- podmioty, które na dzień złożenia wniosku nie zalegają z:
- wypłacaniem wynagrodzeń pracownikom, z opłacaniem należnych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz z wpłatami na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
- opłacaniem należnych składek na ubezpieczenie społeczne rolników lub na ubezpieczenie zdrowotne,
- opłacaniem innych danin publicznych.
Gdzie nie mogą być organizowane prace interwencyjne i roboty publiczne?
Istnieje ustawowy katalog miejsc, gdzie zatrudnienie subsydiowane obejmujące prace interwencyjne i roboty publiczne nie może być organizowane.
Formy zatrudnienia subsydiowanego, takie jak prace interwencyjne i roboty publiczne, nie mogą być organizowane w:
- Wojewódzkim Urzędzie Pracy,
- Powiatowym Urzędzie Pracy,
- biurach poselskich,
- biurach senatorskich,
- biurach poselsko-senatorskich.
Na gruncie poprzednio obowiązujących przepisów nie było tego rodzaju zakazu.
Przykład 1.
Senator – pan Tomasz – dotychczas korzystał w swoim biurze poselskim z pracowników zatrudnionych do prac interwencyjnych na okres kilku miesięcy. Czy w wakacje 2025 roku nadal będzie mógł zatrudniać tych pracowników? Od 1 czerwca 2025 roku prace interwencyjne nie mogą być organizowane w biurach poselskich. Dlatego w tym wypadku senator musi znaleźć inne rozwiązanie.
Dofinansowanie kosztów zatrudnienia w domu pomocy społecznej lub jednostce organizacyjnej wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej
Dofinansowanie kosztów zatrudnienia w domu pomocy społecznej lub jednostce organizacyjnej wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej polega na zwrocie tym podmiotom zatrudniającym skierowanych bezrobotnych lub poszukujących pracy przez okres do 12 miesięcy, część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne w wysokości uprzednio uzgodnionej w umowie, nieprzekraczającej kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych w miesiącu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Zwrot następuje na wniosek placówki zatrudniającej bezrobotnych i poszukujących pracy.
Dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnienie bezrobotnego, który ukończył 50. rok życia
Dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnienie bezrobotnego, który ukończył 50. rok życia, polega na tym, że starosta na podstawie zawartej umowy przyznaje pracodawcy lub przedsiębiorcy dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnienie skierowanego:
bezrobotnego, który ukończył 50. rok życia, a nie ukończył 60 lat – w przypadku kobiety lub 65 lat – w przypadku mężczyzny;
poszukującego pracy, który ukończył 60 lat – w przypadku kobiety lub 65 lat – w przypadku mężczyzny
– o ile nie był on zatrudniony lub nie wykonywał innej pracy zarobkowej u tego pracodawcy, bezpośrednio przed zarejestrowaniem jako bezrobotny albo poszukujący pracy.
12 miesięcy – w przypadku zatrudnienia bezrobotnego, który ukończył 50. rok życia, a nie ukończył 60 lat – w przypadku kobiety lub 65 lat – w przypadku mężczyzny;
1 miesiąca – w przypadku zatrudnienia poszukującego pracy, który ukończył 60 lat – w przypadku kobiety lub 65 lat – w przypadku mężczyzny.
Dofinansowanie nie może przekroczyć więcej niż połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie obowiązującego w dniu zawarcia umowy, za każdego zatrudnionego bezrobotnego albo poszukującego pracy.
W przypadku otrzymania dofinansowania na zatrudnienie bezrobotnego, który ukończył 50. rok życia, pracodawca musi utrzymać w zatrudnieniu bezrobotnego przez okres kolejnych 6 miesięcy, a poszukującego pracy przez okres kolejnego 1 miesiąca.
Organizowanie prac społecznie użytecznych
Organizowanie prac społecznie użytecznych na rzecz społeczności lokalnej przez gminę może odbywać się w:
jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej;
podmiotach ekonomii społecznej;
organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej;
podmiotach systemu oświaty.
Prace społecznie użyteczne są wykonywane przez bezrobotnego w wymiarze nieprzekraczającym 10 godzin tygodniowo przez okres nie dłuższy niż 180 dni w roku kalendarzowym i za ich wykonanie przysługuje świadczenie w wysokości nie niższej niż wysokość minimalnej stawki godzinowej ogłaszanej na podstawie Ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę za każdą godzinę wykonywania prac społecznie użytecznych.
Podsumowanie
Podsumowując, istnieje kilka form zatrudnienia subsydiowanego. Różnią się one kryteriami przyznania, ale ich głównym założeniem jest dofinansowanie w przypadku skierowania do realizacji w ramach jednej z nich osób bezrobotnych.