W ostatnich latach system ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce przechodzi liczne zmiany, a jednym z najbardziej dyskutowanych tematów jest sposób obliczania i opłacania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców. Zasady ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej są skomplikowane i zróżnicowane w zależności od wybranej formy opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt). Te problemy doprowadziły do postulatów o reformę systemu, mającą na celu jego uproszczenie, ujednolicenie i uczynienie bardziej sprawiedliwym.Jakie zmiany w liczeniu składki zdrowotnej są planowane? Kto zapłaci mniej, a kto więcej? Sprawdzamy to!
Jakie zmiany w liczeniu składki zdrowotnej?
Ustawa przewiduje wprowadzenie dwuskładnikowej podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Do określonego limitu składka będzie miała formę ryczałtową, natomiast od nadwyżki dochodów będzie naliczana procentowo.
Szczegółowe zasady dla poszczególnych form rozliczenia:
Skala podatkowa i podatek liniowy:
- Część procentowa będzie liczona od nadwyżki dochodu powyżej 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia. Stawka wyniesie 4,9%.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych:
- Druga część składki będzie liczona od nadwyżki przychodów powyżej 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia, a stawka wyniesie 3,5%.
Karta podatkowa:
- Przedsiębiorcy korzystający z tej formy zapłacą tylko część ryczałtową, czyli 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia (obecnie to 9% od 100% minimalnego wynagrodzenia).
- Ustawa uchyla natomiast możliwość rozliczenia zapłaconych składek zdrowotnych w podatku dochodowym.
Warto zaznaczyć, że planowane reformy nie obejmują wszystkich grup płatników składki zdrowotnej. Dla osób zatrudnionych na umowach o pracę wysokość składki pozostanie bez zmian i nadal będzie wynosić 9% podstawy wymiaru. Identyczna zasada utrzymana zostanie również w przypadku emerytów, ponieważ ich składka zdrowotna pozostanie na dotychczasowym poziomie.
Proponowane rozwiązanie zakłada więc dwuelementową podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Do pewnego poziomu dochodów składka będzie obliczana ryczałtowo, stanowiąc 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Po przekroczeniu tego progu, składka będzie naliczana od nadwyżki dochodów, przy czym dla przedsiębiorców na skali podatkowej lub podatku liniowym zastosowana zostanie stawka 4,9%.
Czy zmiany będą korzystne?
Choć projekt reformy składki zdrowotnej może przynieść ulgi dla przedsiębiorców, szczególnie tych na skali podatkowej (dzięki jednolitej stawce do pewnego progu dochodów), to jednocześnie wprowadza on skomplikowany system dwupoziomowy (ryczałt do progu, procent od nadwyżki). Dodatkowo z przeprowadzonych kalkulacji wynika, że przedsiębiorcy stosujący ryczałt i osiągający roczne przychody w wysokości co najmniej 800 tys. zł, poniosą straty w wyniku wprowadzonych zmian.
Planowane zmiany w składce zdrowotnej, dotyczące przedsiębiorców, będą miały wpływ na finanse państwa. Szacuje się, że reforma ta obciąży budżet kwotą 4,6 mld zł. Zgodnie z harmonogramem, przepisy mają wejść w życie z początkiem roku 2026. Aktualnie projekt ustawy znajduje się w Senacie.
