W 2022 roku wprowadzone zostały zmiany dotyczące wyliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne obejmujące sposób jej naliczania oraz opłacania. Dotyczy on wszystkich ubezpieczonych, w tym również osób prowadzących działalność gospodarczą. Przy ustalaniu wartości składki zdrowotnej najważniejsze znaczenie ma to, jaką formę opodatkowania stosuje przedsiębiorca. W przypadku osób opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych składki te są stałe, wyliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Jak wygląda składka zdrowotna ryczałtowców w 2024 roku?
Kto może być opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych?
Opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych znajdzie zastosowanie w przypadku:
- osób fizycznych osiągających przychody z działalności gospodarczej;
- przedsiębiorstwa w spadku;
- spółek cywilnych, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne;
- spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku;
- spółek jawnych, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne
– których przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły limitu 2 mln euro obliczonego według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedniego.
Przedmiotem opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych są przychody z:
- działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie;
- działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej osób fizycznych;
- działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki jawnej osób fizycznych;
- przedsiębiorstwa w spadku;
- spółki cywilnej osób fizycznych.
- opłacają w tym samym roku podatek w formie karty podatkowej;
- korzystają z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego;
- osiągają w całości bądź części przychody z prowadzenia apteki;
- osiągają w całości bądź części przychody z działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych;
- osiągają w całości bądź części przychody z działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych;
- wytwarzają wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii;
- podejmują działalność po zmianie z działalności wykonywanej samodzielnie na działalność wykonywaną w formie spółki z małżonkiem;
- podejmują działalność po zmianie z działalności wykonywanej w formie spółki małżonków na działalność wykonywaną przez jednego lub każdego z małżonków;
- podejmują działalność po zmianie z działalności prowadzonej samodzielnie przez jednego małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka;
- podejmują działalność po zmianie, jeżeli przed zmianą którykolwiek z małżonków opłacał z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na zasadach ogólnych;
- rozpoczynają prowadzenie działalności samodzielnie lub w formie spółki, a w ramach tej działalności będą sprzedawać towary bądź świadczyć usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, jeśli zakres sprzedawanych towarów bądź świadczonych usług jest taki sam jak zakres czynności wykonywanych w ramach umowy o pracę w danym lub poprzednim roku podatkowym.
Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
W przypadku stosowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jako podstawy opodatkowania stawka podatkowa zależy od rodzaju wykonywanej działalności i waha się w granicach od 2% do 17%. Szczegółowe wyliczenie rodzajów działalności podlegających pod daną stawkę znajduje się w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 2% w przypadku przychodów ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 3% w przypadku m.in. działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, działalności usługowej w zakresie handlu, z zastrzeżeniem usług opodatkowanych według stawki 17% i 15%, usług związanych z produkcją zwierzęcą.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 5,5% w przypadku przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton czy uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% w przypadku: przychodów ze świadczenia usług w zakresie edukacji przychodów ze świadczenia usług związanych z działalnością bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostałych usług w zakresie kultury, przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego, prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu, prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy.
- Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów do kwoty 100 tys. zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 tys. zł z tytułu:
- przychodów osiągniętych w ramach umów najmu, podnajmu, poddzierżawy oraz umów o podobnym charakterze;
- świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem;
- świadczenia usług wynajmu i obsługi nieruchomości własnych lub dzierżawionych;
- świadczenia usług pomocy społecznej z zakwaterowaniem.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 10% przychodów ze świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 12% przychodów ze świadczenia usług związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego z oprogramowaniem, z doradztwem w zakresie oprogramowania, instalowania oprogramowania, związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 14% przychodów ze świadczenia usług w zakresie opieki zdrowotnej, architektonicznych i inżynierskich, usług badań i analiz technicznych w zakresie specjalistycznego projektowania.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 15% w przypadku przychodów osiąganych między innymi w zakresie świadczenia usług:
- reprodukcji komputerowych nośników informacji;
- pośrednictwa w sprzedaży hurtowej;
- magazynowania i przechowywania cieczy i gazów;
- magazynowania i przechowywania towarów w strefach wolnocłowych;
- obsługi centrali wzywania radio-taxi;
- związanych ze sprzedażą miejsca reklamowego w wykazach i listach;
- związanych ze sportem, rozrywką i rekreacją;
- kulturalnych i rozrywkowych reklamowych;
- usług badania rynku i opinii publicznej.
Stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynosi 17% w przypadku przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów przez: tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych i rzeczników patentowych.
Składka zdrowotna ryczałtowców w 2024 roku
Przedsiębiorcy korzystający z formy opodatkowania, jaką jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, płacą składkę zdrowotną według 3 stawek w zależności od wysokości przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.
Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 22 stycznia 2024 roku w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale 2023 roku wyniosło 7767,85 zł.
Wysokość składki płaconej przez osoby opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych uzależniona jest od wysokości osiąganych przychodów przez przedsiębiorcę.
W tym wypadku w 2024 roku miesięczna składka zdrowotna będzie wynosić 419,46 zł.
Gdy roczny przychód przedsiębiorcy opodatkowanego ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych wynosi więcej niż 60 000 zł, ale mniej niż 300 000 zł, wówczas podstawa wymiaru składki wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia. 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2023 roku to kwota 7767,85 zł.
W tym wypadku w 2024 roku miesięczna składka zdrowotna będzie wynosić 699,11 zł.
Kiedy roczny przychód przedsiębiorcy opodatkowanego ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych przekracza 300 000 zł, wówczas podstawa wymiaru składki wyniesie 180% przeciętnego wynagrodzenia. 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2023 roku to kwota 13 982,13 zł
W tym wypadku w 2024 roku miesięczna składka zdrowotna będzie wynosić 1258,39 zł.
Dla porównania tego, jak zmieniły się stawki składki zdrowotnej osób korzystających z formy opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych odnośnie do roku 2023, wskazać należy, że stawki te w 2023 roku wynosiły:
- dla kwoty przychodu wynoszącej do 60 000 zł – 376,16 zł miesięcznie;
- dla kwoty przychodu wynoszącej pomiędzy 60 000 zł a 300 000 zł – 626,93 zł miesięcznie;
- dla kwoty przychodu wynoszącej powyżej 300 000 zł – 1128,48 zł miesięcznie.
Oznacza to, że składka zdrowotna osób korzystających z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2024 roku wzrosła w przypadku osiągających przychód wynoszący 60 000 zł o 43,30 zł w porównaniu do roku ubiegłego. Odpowiednio składka zdrowotna osób korzystających z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2024 roku wzrosła w przypadku osiągających przychód wynoszący pomiędzy 60 000 zł a 300 000 zł o 72,15 zł w porównaniu do roku ubiegłego. Natomiast w przypadku osób korzystających z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych o przychodzie powyżej 300 000 zł w 2024 roku składka zdrowotna wzrosła o 129,91 zł w porównaniu do roku ubiegłego.
Przykład 1.
Jaką składkę zdrowotną w 2024 roku będzie płacił pan Mieczysław, który jako formę opodatkowania wybrał ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i zdecydował się na opłacanie składki zdrowotnej na zasadach uproszczonych, wiedząc, że jego przychód w 2023 roku był na poziomie niższym niż 60 000,00 zł?
Składka zdrowotna w tej sytuacji wynosić będzie 419,46 zł. Jeśli w 2024 roku wskazany w przykładzie przychód zostanie przez pana Mieczysława przekroczony, to konieczne będzie dokonanie odpowiedniej dopłaty po zakończeniu roku.
Podsumowanie
Podsumowując, w związku ze wzrostem przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2023 roku doszło do znacznego wzrostu składki zdrowotnej. W skali roku podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych wynoszącym powyżej 300 000 zł zapłacą o 1558,92 zł więcej składki zdrowotnej niż w poprzednim roku. Podatnicy osiągający przychód do 60 000 zł opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych muszą liczyć się z tym, że rocznie składka zdrowotna będzie kosztować ich 507,60 zł. Ryczałtowcy osiągający przychód pomiędzy 60 000 zł a 300 000 zapłacą rocznie 865,80 zł więcej składki zdrowotnej.
