Założyłem działalność w połowie roku. Czy minimalna roczna składka zdrowotna wyliczana powinna być proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których prowadziłem działalność, czy z uwzględnieniem 12 miesięcy?
Piotr, Ozorków
Rozliczenie rocznej składki zdrowotnej ma miejsce po zakończonym roku na formularzu ZUS składanym za kwiecień do 20 maja. W przypadku rocznej składki zdrowotnej za 2022 rok rozliczenie następuje do 22 maja (ponieważ 20 i 21 maja przypada w weekend).
Minimalna roczna składka zdrowotna – jak ustalić podstawę?
Zgodnie z art. 81 ust. 2b ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w sytuacji gdy podstawa wymiaru składki zdrowotnej jest niższa niż iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku kalendarzowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego, to podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi ta wartość.
Zgodnie z powyższym wzorem minimalna podstawa składki zdrowotnej za 2022 rok u podatników prowadzących działalność przez cały rok wynosi 36 120 zł, czyli 12 miesięcy × 3 010 zł.
Minimalna roczna składka zdrowotna – jak ustalić jej wysokość?
Wysokość minimalnej rocznej składki zdrowotnej ustalana jest jako 9% podstawy wymiaru składki minimalnej, co wynika z art. 79a ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Przykład 1.
Pan Paweł prowadził w 2022 roku działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym i uzyskał dochód w wysokości 60 000 zł. Jaka będzie podstawa minimalnej składki zdrowotnej?
Wysokość składki zdrowotnej na podstawie uzyskanego dochodu to 60 000 zł × 4,9%, czyli 2 940 zł. Roczna składka zdrowotna obliczona na podstawie faktycznego dochodu jest niższa niż minimalna wartość składki zdrowotnej (która wynosi 3 250,80 zł). Oznacza to, że pan Paweł w ramach rozliczenia rocznej składki zdrowotnej powinien wykazać składkę w wysokości 3 250,80 zł (2 940 zł < 3 250,80 zł).
Jeżeli przedsiębiorca otworzył działalność w trakcie roku, to minimalna roczna składka zdrowotna nie może być niższa niż minimalna składka miesięczna za miesiące prowadzenia działalności.
Przykład 2.
Pan Sebastian otworzył działalność w sierpniu 2022 roku opodatkowaną skalą podatkową. W trakcie 2022 roku uzyskał dochód w kwocie 25 000 zł. Ile wynosi minimalna składka zdrowotna za 2022 rok?
Pan Sebastian prowadził działalność przez 5 miesięcy 2022 roku. Oznacza to, że minimalna składka zdrowotna, jaką powinien opłacić, wynosi 1 354,50 zł, czyli 5 miesięcy × 270,90 zł. Uzyskując dochód w kwocie 25 000 zł, pan Sebastian zapłacił składkę zdrowotną za 2022 rok w wysokości 2 250 zł, czyli 25 000 zł × 9%. Oznacza to, że nie wystąpi niedopłata składki zdrowotnej w rozliczeniu rocznym.
Jeżeli w danym roku podatnik zawiesił działalność, to ma obowiązek zapłaty składki zdrowotnej za okres prowadzenia działalności, a więc z wyłączeniem pełnych okresów, w których działalność była zawieszona.
Przykład 3.
Pan Michał założył działalność w 2021 roku. 15 marca 2022 roku zawiesił ją i wznowił 1 września 2022 roku. Jak powinien obliczyć minimalną składkę zdrowotną polegającą zapłacie za 2022 rok?
Pan Michał zawiesił prowadzenie działalności na 5 pełnych miesięcy. Oznacza to, że minimalna roczna składka zdrowotna obliczana jest na podstawie 7 miesięcy w 2022 roku i wynosi 1 896,30 zł, czyli 7 miesięcy × 270,90 zł.
Podsumowując, minimalną roczną składkę zdrowotną należy wyliczać proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których działalność była prowadzona, z wyłączeniem pełnych miesięcy ewentualnego zawieszenia działalności.
