Kapitał to wszystkie zasoby, które służą rozpoczęciu działalności gospodarczej lub jej kontynuacji. Można powiedzieć, że jest jednym z fundamentalnych elementów firmy, gdyż bez niego nie jest możliwa produkcja czy też dalszy rozwój przedsiębiorstwa. Dlatego to właśnie na powiększaniu kapitału powinna skupiać się przede wszystkim strategia finansowa firmy. Poznaj więc niektóre źródła pozyskiwania kapitału przedsiębiorstwa.
Kapitał finansowy a kapitał rzeczowy
W teorii ekonomii można wyodrębnić dwie formy występowania kapitału: kapitał finansowy oraz kapitał rzeczowy (realny). Mianem kapitału rzeczowego określa się wszystkie materialne przedmioty, które są niezbędne do prowadzenia przez firmę działalności, np. maszyny produkcyjne czy samochód. Natomiast za kapitał finansowy uznaje się wszystkie niematerialne składniki tworzące wartość firmy, które obejmują występujące w różnych postaciach środki pieniężne takie jak: gotówka, kredyt czy też papiery wartościowe.
Coraz częściej jednak wymienia się również trzecią formę kapitału, a mianowicie kapitał intelektualny. Pod tą nazwą kryje się wszystko co zostało wytworzone z wiedzy pracowników firmy, tak jak np.: patenty, prawo autorskie i rozwiązania technologiczne. Kapitał intelektualny jest relatywnie młodym pojęciem, powiązanym z rozwojem gospodarki opartej na wiedzy. To dzięki tej formie kapitału, przedsiębiorstwo jest w stanie wytworzyć przewagę konkurencyjną nad innymi firmami w branży.
Źródła pozyskiwania kapitału
Ze względu na różne źródła finansowania, kapitał można podzielić na:
-
kapitał własny,
-
kapitał obcy,
-
kapitał hybrydowy.
Kapitał własny
Kapitał własny to wkład finansowy lub rzeczowy właściciela, wspólników lub akcjonariuszy w firmę oraz zysk zatrzymany, wygenerowany przez nią podczas okresu działalności. Można go podzielić na kapitał własny wewnętrzny oraz kapitał własny zewnętrzny. Kapitał własny wewnętrzny pochodzi z zysków zatrzymanych, czyli części zysku netto przedsiębiorstwa, który przypada właścicielom firmy. Natomiast kapitał własny zewnętrzny najczęściej pochodzi z emisji akcji firmy i powiększenia jej udziałów. Do kapitału własnego zalicza się również venture capital oraz private equity.
Venture capital to sposób finansowania skierowany do młodych firm, które dopiero wchodzą na rynek. Natomiast private equity to metoda finansowania firmy dojrzałych, istniejących na rynku już kilka lat, które szukają dodatkowych możliwości rozwoju. W obu przypadkach fundusze na rozwój biznesu pochodzą od inwestorów aktywnych, czyli takich którzy mają prawo angażować się w zarządzanie firmą ze względu na duże ryzyko jakie niosą za sobą obie metody finansowania.
Kapitał obcy
Kapitał obcy to kapitał pozyskiwany tylko i wyłącznie na zewnątrz firmy. Do źródeł pozyskiwania kapitału obcego zalicza się kredyty bankowe, leasing finansowy oraz wpływy z emisji papierów dłużnych.
Papiery dłużne to papiery wartościowe zawierające wierzytelności pieniężne. Przykładami takich papierów są czeki, obligacje, weksle, bony handlowe czy też warranty.
Leasing finansowy, zwany też często kapitałowym, to jedno z najczęstszych źródeł finansowania przedsiębiorstw w Polsce. Polega on przekazaniu przez leasingodawcę (osobę bądź podmiot finansujący) na określony czas prawa do użytkowania określonych w umowie składników majątku trwałego leasingobiorcy w zamian za stałe opłaty.
Główną zaletą kapitału obcego jako źródła pozyskiwania kapitału jest utrzymanie niezależności właściela lub zarządu firmy co do podejmowanych decyzji. Natomiast największą wadą jest konieczość jego spłaty wraz z zaistniałymi odsetkami.
Kapitał hybrydowy
Kapitał hybrydowy nazywany jest też kapitałem mieszanym. Łączy on zarówno cechy kapitału własnego, jak i obcego. Do najpopularniejszych źródeł kapitału hybrydowego należą obligacje zamienne. Jest to rodzaj obligacji, które dają obligatariuszowi (posiadaczowi obligacji) prawo do zamiany ich w dowolnym momencie na akcje spółki emitującej je. Coraz częściej w kontekście źródeł kapitału mieszanego mówi się o finansowaniu mezzaine. Polega ono na zaciągnięciu długoterminowej pożyczki, gdzie pewna część jej wysokości będzie spłacana na bieżąco w gotówce, a reszta będzie stanowić warrant umożliwiający w przyszłości objęcie emitowanych akcji lub nabycie ich po specjalnej cenie.
