Własne przedsiębiorstwo, czy to na początku funkcjonowania, czy też w wyniku rozwoju, wymaga nakładów finansowych. Czasem niestety są to sumy zbyt duże dla właściciela. W takiej sytuacji jednym z popularniejszych rozwiązań jest firmowy kredyt w działalności gospodarczej. Warto wiedzieć, jak rozliczać tego typu zastrzyk finansowy i jaki ma on wpływ na zobowiązania podatkowe działalności.
Kiedy kredyt można nazwać firmowym?
Poprzez pojęcie kredytu bankowego należy rozumieć - zgodnie z definicją zawartą w ustawie Prawo bankowe - umowę, zawieraną pomiędzy bankiem a kredytobiorcą na określony czas, w której bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji drugiej strony określoną kwotę pieniędzy na wskazany cel. Kredytobiorca ze swojej strony podejmuje się natomiast wykorzystania otrzymanej sumy zgodnie z uzgodnionymi warunkami oraz do jej zwrotu, wraz z odsetkami i prowizją.
Na rynku funkcjonują różne rodzaje kredytów, także wyspecjalizowane, przeznaczone bezpośrednio na cele biznesowe. Jednakże właściciele niewielkich przedsiębiorstw nieposiadających osobowości prawnej, którzy nie mają obowiązku zakładania osobnego, firmowego konta, mogą zaciągnąć kredyt firmowy w ramach konta osobistego. Istotne jest natomiast, że uzyskane w ten sposób środki muszą zostać przeznaczone na cele działalności gospodarczej.
Co ważne, mimo iż w umowie kredytowej zostaje co do zasady wskazany cel udzielanej pożyczki, nie powinno się zapominać o dokumentowaniu rzeczywistych transakcji, pokrytych funduszami z kredytu. Tylko w przypadku, kiedy podatnik będzie posiadał dowody dotyczące sfinansowanych w ten sposób wydatków, nie musi obawiać się o negatywne konsekwencje ze strony organów skarbowych.
Kredyt w działalności gospodarczej a podatki
Kredyt jest co do zasady świadczeniem w pełni zwrotnym. Dlatego też w kontekście podatku dochodowego ani jego zaciągnięcie nie będzie stanowiło przychodu, ani spłata - kosztu podatkowego.
Inaczej natomiast są już traktowane odsetki od kredytu, a także prowizje bankowe i wydatki związane z zabezpieczeniem kredytu. Zgodnie ze stanowiskiem przyjętym przez organy podatkowe, tego typu wydatki podatnik może uznać za koszty firmowe i zmniejszyć tym samym swój przychód stanowiący podstawę opodatkowania.
Odsetki od kredytu mogą rzeczywiście zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, jednakże pod jednym, najważniejszym warunkiem - muszą zostać opłacone. Podczas księgowania odsetek do podatkowej księgi przychodów i rozchodów podatnik nie uwzględnia więc odsetek wynikających z terminów spłat, podanych na harmonogramie w umowie, ale daty rzeczywistego uregulowania należności. W praktyce księgowej opłacenie odsetek księguje się najczęściej przy wykorzystaniu dowodu wewnętrznego, uzupełnionego o wydruk z konta bankowego przedsiębiorcy.
Warto też wspomnieć, że czasem nieco inaczej rozliczane są odsetki w przypadku kredytu zaciąganego w celu nabycia lub wytworzenia środka trwałego. Jeśli przedsiębiorca dokona uregulowania raty kredytu jeszcze przed wprowadzeniem sprzętu do ewidencji środków trwałych firmy, to ich wartość powiększy wartość początkową środka trwałego i zostanie rozliczona w ramach odpisów amortyzacyjnych. Co istotne, w tym przypadku wyjątkowo datą, po której należy księgować odsetki będzie nie dzień, w którym zostały opłacone, ale termin uwzględniony na harmonogramie spłat.
Kredyty w walutach obcych
Jedną z opcji kredytowych jest kredyt waloryzowany kursem waluty obcej. Taka pożyczka jest zaciągana w walucie polskiej przeliczonej na walutę obcą. Spłata rat kredytowych odbywa się wprawdzie w złotówkach, natomiast ich wysokość jest uzależniona od zmiany kursu waluty obcej.
Mimo iż - jak wspomniano na początku - kredyt jest neutralny w kontekście podatkowym, to w przypadku kredytu waloryzowanego mogą jednak powstać przychody bądź też koszty. W zależności od kursu walut, kredytobiorca może bowiem zwrócić bankowi kwotę wyższą bądź niższą od otrzymanej w momencie zawarcia umowy kredytowej. Przychód powstanie w momencie, kiedy bankowi zostaną zwrócone środki pieniężne o wartości niższej niż kwota otrzymanego kredytu. Natomiast z kosztem przedsiębiorca ma do czynienia w sytuacji odwrotnej - kiedy suma zwróconych środków okaże się wyższa, niż otrzymana kwota pożyczki.
Co ważne, rozliczenia dotyczące wahań kursu walut odnoszą się wyłącznie do rat kapitałowych. Natomiast w żaden sposób nie dotyczą one odsetek od kredytu.
Innym rodzajem kredytu jest pożyczka udzielana w walucie obcej i w tej walucie spłacana. W tym przypadku również mogą pojawić się dodatkowe koszty i przychody, jednakże tym razem zostaną one spowodowane różnicami kursowymi. Różnice takie pojawiają się, jeśli pomiędzy dniem udzielenia kredytu a dniem jego spłaty zmieni się kurs waluty, w jakiej kredyt został zaciągnięty.
Kosztem podatnika stanie się wobec tego różnica, wynikająca z faktu, iż kredyt został spłacony po kursie wyższym niż kurs z dnia otrzymania kwoty pożyczki. Natomiast z przychodem ma się do czynienia w sytuacji odwrotnej - kiedy to kurs walut był niższy w dniu spłacenia kredytu niż w dniu otrzymania.
Jak więc widać, mimo iż co do zasady kredyty w działalności gospodarczej pozostają neutralne podatkowo, w praktyce istnieją jednak koszty i przychody związane z nimi, a wymagające rozliczenia. Dlatego też podatnik, decydując się na tą formę finansowania swojej działalności, powinien dokładnie zapoznać się z istniejącymi możliwościami i zdecydować, który kredyt będzie dla niego najbardziej opłacalny i najwygodniejszy.
