Question 1

1 lipca zawiesiłem działalność opodatkowaną skalą podatkową i nie wznowiłem jej do końca roku, w związku z czym nie płaciłem składki zdrowotnej od dochodu z czerwca. Czy w okresie zawieszenia powinienem wysyłać formularze ZUS DRA i opłacić składkę zdrowotną? Co w sytuacji, gdy wznowię działalność w styczniu lub lutym kolejnego roku? Jak powinna być wyliczona roczna składka zdrowotna w zawieszonej działalności?

Accepted Answer

Za pełne miesiące zawieszenia działalności przedsiębiorca nie przekazuje do urzędu i ZUS deklaracji oraz formularzy rozliczeniowych. Ostatnie rozliczenie ma miejsce za okres sprzed zawieszenia działalności. Wyjątkiem jest rozliczenie składki zdrowotnej za poprzedni rok, którego należy dokonać na DRA za kwiecień nawet w przypadku, gdy działalność nie jest aktywna.

Zawieszona działalność a rozliczenie roczne składki zdrowotnej

W przypadku opodatkowania skalą podatkową lub podatkiem liniowym, podstawą składki zdrowotnej jest dochód uzyskany w miesiącu poprzednim. Oznacza to, że zawieszając działalność gospodarczą np. w lipcu przedsiębiorca opłaca ostatnią składkę zdrowotną za czerwiec na podstawie dochodu z maja.

[alert-info]Ostateczne rozliczenie składki zdrowotnej (w ujęciu rocznym), ma miejsce w ZUS DRA za kwiecień następnego roku. W wyliczeniu rocznej składki zdrowotnej uwzględnia się przychody i koszty za cały poprzedni rok.[/alert-info]

W związku z powyższym, jeżeli działalność nie zostanie wznowiona przed końcem okresu składkowego, to z rozliczenia rocznej składki zdrowotnej powstanie niedopłata składki, którą należy uregulować do 20 maja. Niedopłata składek wystąpi na skutek braku miesięcznego wyliczenia składki zdrowotnej na podstawie dochodu z miesiąca przed zawieszeniem działalności.

Co ważne zgodnie z art. 81 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w przypadku opodatkowania skalą podatkową lub podatkiem liniowym, okres składkowy trwa od 1 lutego do 31 stycznia następnego roku. W przypadku opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych okres składkowy trwa od 1 stycznia do 31 grudnia.

W sytuacji gdy działalność zawieszona była przez cały okres składkowy to przedsiębiorca nie składa rocznego rozliczenia składki zdrowotnej. W tym przypadku jeżeli działalność jest aktywna w kwietniu to za ten miesiąc składa się tylko miesięczne rozliczenie ZUS DRA/RCA.

#zobacztez#

Przykład 1.

Pani Zuzanna prowadzi działalność opodatkowaną skalą podatkową. Przez cały 2024 rok miała zawieszoną działalność i nie zamierza wznawiać jej w 2025 roku. Czy w takim przypadku pani Zuzanna ma obowiązek rozliczenia rocznej składki zdrowotnej za 2024 rok, która będzie zerowa?

Nie, w przypadku gdy działalność była zawieszona przez cały okres składkowy, pani Zuzanna nie wysyła zerowej deklaracji ZUS DRA za kwiecień 2025 roku.

Wznowienie działalności w styczniu a składka zdrowotna w ramach kontynuacji formy opodatkowania

Jeżeli działalność zostanie wznowiona przed 31 stycznia kolejnego roku, a więc przed końcem okresu składkowego, to podstawą wyliczenia składki zdrowotnej jest:

dochód z miesiąca przed zawieszeniem działalności – jeżeli działalność została zawieszona wraz z pierwszym dniem miesiąca, lub
dochód z miesiąca w którym nastąpiło zawieszenie działalności – jeżeli działalność została zawieszona w trakcie miesiąca.

Wyjątkiem jest opodatkowanie ryczałtem. Jeżeli bowiem przedsiębiorca wznowi działalność w styczniu i będzie kontynuował opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych to nie obowiązuje go roczne rozliczenie składki zdrowotnej za rok, w którym działalność była zawieszona (przez cały rok).

[alert-info]Taką odpowiedź uzyskała również redakcja naszego Poradnika Przedsiębiorcy na zapytanie skierowane do ZUS: "Jeżeli przedsiębiorca miał zawieszoną działalność przez cały 2022 rok i wznawia jej prowadzenie w styczniu 2023 r. (przy założeniu, że w 2022 r. i 2023 r. właściwą formą opodatkowania jest ryczał), to nie rozlicza rocznej składki zdrowotnej za 2022 r." Analogicznie należy zatem postąpić w przypadku rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2024 rok.[/alert-info]

Przykład 2.

Pan Łukasz prowadzi działalność opodatkowaną ryczałtem. Cały 2024 rok działalność była zawieszona i została wznowiona od stycznia 2025 roku. Czy w takim przypadku pan Łukasz ma obowiązek sporządzenia rocznego rozliczenia składki zdrowotnej?

Nie, w takiej sytuacji pan Łukasz sporządza tylko miesięczne rozliczenie składki zdrowotnej w ramach ZUS DRA za kwiecień 2025 r., ponieważ przez cały okres składkowy za 2024 rok działalność była zawieszona.

#banner-208729#

Wznowienie działalności w styczniu a składka zdrowotna przy zmianie formy opodatkowania

Wraz z nowym rokiem podatkowym przedsiębiorca ma prawo zmienić formę opodatkowania. Czas na podjęcie decyzji o zmianie formy opodatkowania ma do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został uzyskany pierwszy przychód w nowym roku. Natomiast mimo to, nowa forma opodatkowania obowiązuje za cały rok a więc od 1 stycznia.

Przykład 3.

Pan Michał w 2024 roku prowadził działalność opodatkowaną skalą podatkową. Zawiesił ją 1 września 2024 roku i wznowił w styczniu 2025 roku. Zdecydował się na zmianę formy opodatkowania w 2025 roku i 1 lutego zaktualizował formularz CEIDG-1 wybierając opodatkowanie podatkiem liniowym. Jak pan Michał powinien ustalić podstawę wyliczenia składki zdrowotnej za styczeń 2025 roku?

W związku ze zmianą formy opodatkowania w 2025 roku podstawą wyliczenia składki zdrowotnej jest dochód uzyskany w ostatnim miesiącu przed zawieszeniem działalności, który opodatkowany był wg formy opodatkowania z 2025 roku, czyli na podatku liniowym. Jeżeli pan Michał uzyskiwał w 2024 roku dochody wyłącznie opodatkowane skalą podatkową, to za styczeń 2025 opłaci minimalną składkę zdrowotną, ponieważ w 2024 nie ma dochodu, który mógłby być podstawą wyliczenia. Składka zdrowotna za styczeń 2025 wynosi 381,78 zł (4 242 zł x 9%).

Co ważne zmieniając formę opodatkowania w nowym roku, przedsiębiorca generując ZUS DRA za styczeń stosuje zasady obowiązujące dla nowej formy opodatkowania.

[alert-info]Minimalna składka zdrowotna za 2025 rok wynosi 314,96 zł. Przy czym w związku z tym, że podstawą wyliczenia składki zdrowotnej za styczeń 2025 roku są dochody z 2024 roku, to w sytuacji gdy konieczne jest opłacenie minimalnej składki zdrowotnej, opłacana jest według minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2024 roku, czyli wynosi 381,78 zł.[/alert-info]

Wznowienie działalności w lutym a składka zdrowotna

W przypadku gdy działalność zostanie wznowiona w pierwszym miesiącu okresu składkowego, podstawą wyliczenia składki zdrowotnej jest wyłącznie dochód ze stycznia. Wynika to z art. 81 ust. 2c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zgodnie z którym za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu, przedsiębiorca wpłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, która za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym ustalana jest jako różnica między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów.[alert-info]Wznawiając działalność w lutym następnego roku, z rocznego wyliczenia składki zdrowotnej może wynikać niedopłata składki ze względu na to, że podatnik nie zapłacił składki zdrowotnej ustalanej na podstawie dochodu z ostatniego okresu sprzed zawieszenia firmy.[/alert-info]

Podsumowując, roczna składka zdrowotna w zawieszonej działalności wyliczana jest bez względu na to czy działalność została wznowiona czy nie. Jest to postępowanie analogiczne do rozliczenia rocznego na gruncie podatku dochodowego w ramach którego każdy podatnik zobowiązany jest do złożenia w urzędzie zeznania rocznego za dany rok bez względu na to czy działalność została wznowiona.

#banner-208735#

Roczna składka zdrowotna w zawieszonej działalności w systemie wFirma

Przedsiębiorcy, którzy mają obowiązek sporządzenia rocznego rozliczenia składki zdrowotnej mogą skorzystać z automatycznego wyliczenia składki w systemie wFirma. W tym celu należy przejść do zakładki: START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ. Po wybraniu w polu Miesiąc opcji KWIECIEŃ pojawią się w oknie dodatkowe pola:

Deklaracja ZUS DRA,
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej.

Jeżeli przedsiębiorca ma obowiązek sporządzanie rocznego rozliczenia składki zdrowotnej i wznowił działalność to pozostawia zaznaczone obie opcje. Jeżeli działalność została zawieszona na cały okres składkowy, ale wznowiona przed kwietniem to należy pozostawić zaznaczone tylko jedno pole dotyczące deklaracji ZUS DRA.

Roczna składka zdrowotna w zawieszonej działalności a ZUS DRA

#banner-208732#

#polecamy#

#banner-208738#

#faq#

Question 2

Chciałbym zatrudnić pracownika na podstawie umowy o dzieło; kwota wynagrodzenia będzie wynosić 200 zł brutto. Jak w tego typu sytuacji wygląda sprawa z obowiązkiem opłacania składek ZUS oraz podatek za takiego pracownika? Czy umowa o dzieło jest podstawa do opłacania składek ZUS?

Accepted Answer

Polskie prawo pozwala zatrudniać pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych: przykładami są umowa zlecenia lub umowa o dzieło. Wiążące jest to, jakie przesłanki niesie zawarta umowa, tzn. jakie warunki określające stosunek pracy są w niej zapisane – a nie sam tytuł umowy.

Charakterystyka umowy o dzieło

Umowa o dzieło charakteryzuje się tym, że osoba przyjmująca zlecenie zobowiązuje się wykonać określone w umowie dzieło (nie musi to być rzecz materialna), a osoba zlecająca wykonanie dzieła ustala wynagrodzenie. Natomiast w żadnym wypadku umowa nie może wyznaczać miejsca i czasu wykonywania danego dzieła oraz nie określa podległości osoby wykonującej zlecenie względem osoby zlecającej. Te trzy przesłanki decydują bowiem o tym, że umowa ma charakter umowy o pracę, a nie umowy cywilnoprawnej, i tak też będzie traktowana.#zobacztez#

Umowa o dzieło – przedmiot umowy

Umowa o dzieło jest umową rezultatu. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 6 września 2018 roku, II UK 235/17, dziełem jest „z góry określony, samoistny, materialny lub niematerialny, ucieleśniony, obiektywnie osiągalny (w danych warunkach) pewny rezultat pracy i umiejętności przyjmującego zamówienie, którego charakter nie wyklucza możliwości zastosowania przepisów o rękojmi za wady. Rezultaty niematerialne mogą być „ucieleśnione” w przedmiocie materialnym (rzeczy), jednakże mogą też nie mieć takiego materialnego ucieleśnienia, jednakże muszą mieć taką formę, aby mogły być przedmiotem postrzegania pozwalającym nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego dzieła”. Oznacza to więc, że przedmiotem umowy o dzieło może być zarówno coś materialnego, np. wykonanie krzesła, jak i coś niematerialnego, np. wygłoszenie cyklu specjalistycznych wykładów. Umowa o dzieło jest umową, w której ważny jest rezultat danej usługi.

Umowa o dzieło a ZUS

Umowa o dzieło nie stanowi samodzielnego tytułu do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego. W związku z tym pracownik nie ma prawa do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego czy zdrowotnego. Jednak w przypadku zawarcia umowy o dzieło z pracownikiem, z którym przedsiębiorca ma również podpisaną umowę o pracę, od zawartej umowy o dzieło trzeba będzie odprowadzić wszystkie obowiązkowe składki, tak jak przy umowie o pracę. Poza omówionymi przypadkami od umowy o dzieło nie pobiera się składek ZUS.#banner-208624#

Umowa o dzieło a podatek dochodowy

Każdą wypłatę wynagrodzenia z tytułu umowy cywilnoprawnej należy udokumentować rachunkiem wystawionym do umowy. Jest to dokument, na podstawie którego pracodawca może rozliczyć wynagrodzenie pracownika. Umowy cywilnoprawne, których wynagrodzenie nie przekracza 200 zł, powinny być rozliczone na podstawie 12% zryczałtowanego podatku dochodowego (PIT – 8A).

Po zakończeniu roku podatkowego pracodawca ma obowiązek przekazać do odpowiedniego urzędu skarbowego deklarację o podatku dochodowym na formularzu PIT 8AR. Przy zastosowaniu rozliczenia zryczałtowanego opodatkowania umowy pracodawca jest zwolniony z przygotowywania dla pracownika i urzędu skarbowego rocznej deklaracji PIT 11, pod warunkiem że inne wypłaty pracownika nie były rozliczane na zasadach ogólnych.

Przykład 1.

Pani Anna zarobiła 180,00 zł brutto, wykonując umowę o dzieło. Wyliczenie podatku dochodowego w tym wypadku będzie wyglądało następująco:

Przychód: 180,00 zł

Zryczałtowany podatek dochodowy 180 x (12%) = 21,6 zł → 22,00 zł

do wypłaty: 180,00 zł – 22,00 zł = 158,00 zł

W przypadku gdy umowa o dzieło jest zawarta na kwotę do 200 zł brutto, należy zastosować podatek ryczałtowy – nie ma zatem konieczności pobierania od takiej umowy kosztów uzyskania przychodu. Jeśli umowa przekracza tę kwotę, trzeba rozliczyć ją na zasadach ogólnych, a więc opodatkować przychód oraz pobrać zaliczkę na podatek.[alert-info]Podatek zryczałtowany stosuje się w przypadku umów o dzieło do 200 zł brutto.[/alert-info]

Umowa o dzieło a zgłoszenie do ZUS-u

Od 2021 roku każda zawarta umowa o dzieło musi zostać zgłoszona do ZUS. Jak można przeczytać w art. 36 ust. 17 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło informuje Zakład o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli umowa taka zawarta zostanie z osobą, z którą nie pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy w terminie 7 dni od dnia zawarcia tej umowy. Zgłoszenia dokonuje się na druku ZUS RUD, w ciągu 7 dni od podpisania umowy.

Umowa o dzieło to umowa rezultatu, nie stanowi zatem tytułu do ubezpieczeń. Obecnie zgłaszanie zawarcia tego rodzaju umowy do ZUS-u jest konieczne. Dzieło do 200 zł brutto powinno być rozliczone na zasadach ryczałtowych, co oznacza, że od przychodu nie są pobierane koszty uzyskania przychodu.

Umowa o dzieło w systemie wFirma

W celu dodania umowy o dzieło w systemie wFirma.pl, należy przejść do zakładki KADRY » UMOWY » DODAJ UMOWĘ » UMOWA O DZIEŁO.

umowa o dzieło w systemie wFirma

W następnym kroku należy określić jej rodzaj.

umowa o dzieło - wybór umowy

Dodatkowo istnieje możliwość masowego generowania umów. W tym celu należy zaznaczyć kilku pracowników, wybrać WYSTAW » UMOWĘ.

Szczegóły w tym temacie znajdują się w artykule: Dodawanie umowy o dzieło

#polecamy##banner-208627#

Question 3

Prowadzę działalność gospodarczą i w trakcie tego miesiąca zdecydowałam się na zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Czy składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe mogę opłacić proporcjonalnie od momentu zgłoszenia?

Accepted Answer

Składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe należy naliczyć od pełnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nawet jeśli przedsiębiorca podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu tylko przez część miesiąca.

Przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego

Zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego należy dokonać na druku ZUS ZUA. Jeśli przedsiębiorca dotychczas był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych obowiązkowych, to konieczne jest sporządzenie dwóch deklaracji:

ZUS ZWUA wyrejestrowującej z obecnych ubezpieczeń;
ZUS ZUA z rejestracją do ubezpieczeń obowiązkowych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Przykład 1.

Pani Antonina z tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności jest objęta obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi i opłaca tzw. duży ZUS. Od 15 września postanowiła, że chce przystąpić również do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Jak powinna wypełnić deklaracje zgłoszeniowe w tej sytuacji?

Przedsiębiorczyni powinna wypełnić w tym przypadku:

deklarację ZUS ZWUA, gdzie jako kod tytułu ubezpieczenia wpisze 05 10, jako datę ustania tytułu do ubezpieczeń powinna wybrać 15 września 2024 roku, a jako kod przyczyny wyrejestrowania wskazać 600;
deklarację ZUS ZUA, gdzie jako kod tytułu ubezpieczenia wpisze 05 10, jako datę powstania tytułu do ubezpieczeń obowiązkowych społecznych, obowiązkowej zdrowotnej oraz dobrowolnej chorobowej powinna wybrać 15 września 2024 roku, w bloku obowiązkowych ubezpieczeń społecznych powinna zaznaczyć emerytalne, rentowe i wypadkowe, w bloku ubezpieczeń dobrowolnych zaznaczyć chorobowe.

[alert-info]Dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym mogą zostać objęte tylko osoby, które podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu obowiązkowo. Nie można zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego, gdy pod ubezpieczenia emerytalne i rentowe podlega się dobrowolnie lub podlega się wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.[/alert-info]

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie zawsze od daty zgłoszenia

Istotną informacją dla osób prowadzących działalność gospodarczą jest to, że nie zawsze ubezpieczeniu chorobowemu można podlegać od dnia zgłoszenia do ubezpieczenia wskazanego na ZUA. Stanie się tak wyłącznie, gdy przystąpienie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych zostanie wysłane do ZUS-u:

w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń;
do końca stycznia danego roku, gdy przedsiębiorca rozpoczął lub wznowił działalność gospodarczą w styczniu i zdecydował się na korzystanie z Małego ZUS-u Plus. Gdyby w tym przypadku do końca miesiąca brakowało mniej niż 7 dni – zgłoszenie należy wysłać w terminie 7 dni.

Przykład 2.

Pan Wiktor założył działalność gospodarczą 2 marca 2024 roku i przez pierwsze 6 pełnych miesięcy korzystał z ulgi na start. Od 1 października 2024 roku będzie korzystał z preferencyjnych składek ZUS. Jednakże zgłoszenie na ZUS ZUA wysłał 15 października, wskazując datę objęcia ubezpieczeniami społecznymi, w tym dobrowolnemu chorobowemu od 1 października. Od jakiej daty będzie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu?

W związku z tym, że przekroczony został 7-dniowy termin na złożenie deklaracji, to dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu przedsiębiorca podlega od dnia wysłania ZUS ZUA, czyli od 15 października.

Przykład 3.

Pan Edward odwiesił działalność gospodarczą 1 września 2024 roku i dokonał z tym dniem zgłoszenia wyłącznie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Postanowił, że od 1 października chce podlegać również dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Wskazał ten dzień w deklaracji ZUS ZUA, ale zgłoszenie wysłał 4 października 2024 roku. Od kiedy zostanie objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym?

W tej sytuacji przedsiębiorca będzie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 4 października.

Przykład 4.

Pani Marlena oprócz prowadzenia działalności była również zatrudniona na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem wyższym od minimalnego. 31 sierpnia 2024 roku stosunek pracy uległ rozwiązaniu. Dotychczas była zgłoszona wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. W ZUS ZUA wskazała, że prócz obowiązkowych ubezpieczeń chce przystąpić również do dobrowolnego chorobowego od 1 września 2024 roku. Zgłoszenie wysłała 8 września. Od kiedy będzie polegała ubezpieczeniu chorobowemu?

W tej sytuacji pani Marlena będzie podlegać dobrowolnemu chorobowemu od 1 września, od tego dnia bowiem powstał obowiązek objęcia ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi oraz zgłoszenie do ZUS-u zostało wysłane w ciągu 7 dni od dnia powstania zmiany.

#banner-208687#

Przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego w trakcie miesiąca – jak naliczyć składki?

Jak już wspomniano, w przypadku przystąpienia do dobrowolnego chorobowego w trakcie miesiąca konieczne jest opłacenie składek społecznych, w tym składki chorobowej od pełnej miesięcznej podstawy wymiaru tych składek.

Przykład 5.

Pani Edyta zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od 25 października 2024 roku. Obecnie korzysta jeszcze z 2-letniej ulgi preferencyjnej. W jakiej wysokości opłaci składki społeczne za październik?

Składki zostaną naliczone od kwoty 1 290 zł i wyniosą:

składka emerytalna 19,52%: 251,81 zł;
składka rentowa 8%: 103,20 zł;
składka wypadkowa 1,6%: 21,54 zł;
składka chorobowa 2,45%: 31,61 zł.

Przedsiębiorcy często decydują się również na podwyższenie podstawy składek, aby otrzymać wyższe świadczenia w razie choroby i macierzyństwa. Jednakże w tym przypadku nie ma możliwości, aby opłacać wyłącznie wyższą składkę chorobową.

Przykład 6.

Pani Marianna zaszła w ciążę. Aby otrzymywać wyższy zasiłek z ZUS-u, chce podwyższyć podstawę składki chorobowej do 10 000 zł miesięcznie. Czy składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe może wówczas opłacać od minimalnej obowiązującej ją podstawy?

Nie, w tej sytuacji przedsiębiorczyni musi opłacać wszystkie składki społeczne od podwyższonej podstawy wymiaru, tj. od kwoty 10 000 zł.

Przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego w trakcie miesiąca a prawo do zasiłku

Zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego podyktowane jest zwykle chęcią otrzymania świadczeń z ZUS-u w razie choroby i macierzyństwa. Należy jednak pamiętać, że w tym przypadku obowiązuje okres wyczekiwania na świadczenia wynoszący 90 dni. Wyjątkiem jest jednak możliwość pobierania zasiłku macierzyńskiego i opiekuńczego – te przysługują od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Przedsiębiorca decydujący się na przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w trakcie miesiąca powinien wiedzieć, że składkę na to ubezpieczenia zapłaci wówczas od pełnej miesięcznej podstawy. Ponadto to, czy będzie podlegał chorobowemu od dnia zgłoszenia, zależy od spełnienia dodatkowych warunków. Dlatego wszelkie zgłoszenia najlepiej wykonywać od ręki.

Przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego w trakcie miesiąca w wFirma.pl

Korzystając z oprogramowania wFirma można dokonać wszelkich formalności w związku ze zgłoszeniem do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Deklaracje zgłoszeniowe można przygotować w START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJE » ZUS ZWUA, a następnie dodać ZUS ZUA.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe - wyrejestrowanie

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe - ZUA

Obie te deklaracje można wysłać do ZUS-u bezpośrednio z systemu. Nie trzeba posiadać dodatkowo podpisu kwalifikowanego.

Następnie wystarczy zaznaczyć w ustawieniach schematu składek, że przedsiębiorca zgłosił się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, przechodząc do USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » OGÓLNE i w polu DOBROWOLNE CHOROBOWE wybierając TAK.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe - zaznaczenie w ustawieniach wFirma

Po dokonaniu tych zmian podczas generowania deklaracji ZUS DRA zostanie naliczona składka chorobowa.

#polecamy#

#banner-208690#

Question 4

Cały czas jestem zatrudniony w firmie „A”. Natomiast od 2025 roku będę podejmował zatrudnienie dodatkowo w firmie „B” dorywczo na umowę o pracę. W jaki sposób mogę rozłożyć kwotę wolną od podatku w wynagrodzeniu z tych dwóch firm, aby nie stracić?

Accepted Answer

Kwota wolna jest obecnie na poziomie 30 000 zł (dochód), co sprawia, że kwota zmniejszająca podatek wynosi 3 600,00 zł (30 000,00 zł × 12%). Kwota zmniejszająca miesięczne zaliczki na podatek wynosi więc 300 zł (1/12 × 3 600 zł = 300 zł).

Kwota zmniejszająca podatek

Od dwóch lat pracownicy/zleceniobiorcy/dziełobiorcy mogą złożyć oświadczenia o stosowanie zmniejszenia w podziale na maksymalnie trzech płatników (art. 31b ust. 2 ustawy o PDOF). Dokonują tego na druku PIT-2. Na podstawie tego oświadczenia pracodawca uprawniony jest do pomniejszania zaliczki na podatek dochodowy o kwotę:

300 zł (1/12 kwoty zmniejszającej podatek) – w przypadku jednego pracodawcy;
150 zł (1/24 kwoty zmniejszającej podatek) – w przypadku dwóch pracodawców;
100 zł (1/36 kwoty zmniejszającej podatek) – w przypadku trzech pracodawców.

[alert-info]Pracownik może swobodnie decydować o zastosowaniu miesięcznej kwoty wolnej przez płatnika. Zamiast jednego może wskazać do trzech płatników, którzy mogą zastosować kwotę zmniejszającą podatek.[/alert-info]

To rozwiązanie jest korzystne szczególnie dla wieloetatowców z niskimi wynagrodzeniami. Mogą oni złożyć takie oświadczenie aż u 3 płatników, dzięki czemu kwota zmniejszająca miesięczne zaliczki będzie stosowana u każdego z pracodawców.

#zobacztez#

Przykład 1.

Pani Joanna pracuje u dwóch różnych pracodawców. Złożyła ona PIT-2 u każdego z nich, gdzie zaznaczyła, że chce, żeby każdy z nich stosował 1/24 kwoty zmniejszającej podatek. Czy jest to poprawne?

Pani Joanna mogła złożyć PIT-2 u każdego z pracodawców i będą oni zobowiązani do pomniejszania zaliczki na podatek dochodowy o kwotę 150 zł.

Przykład 2.

Pani Karolina pracuje u dwóch różnych pracodawców i ma zawartą umowę zlecenie. Czy może podzielić kwotę zmniejszającą podatek między te trzy umowy?

Tak, pani Karolina może złożyć PIT-2 w przypadku każdej umowy i pomniejszyć zaliczki na podatek dochodowy o kwotę 100 zł.

Rozdzielenie kwoty zmniejszającej podatek na kilku płatników wpływa na podatek i tym samy na kwotę wypłaty

#banner-207868#

Przykład 3.

Ile wyniesie wynagrodzenie netto pani Ani przy założeniu, że:

zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę na 1/5 etatu;
nie jest uczestnikiem PPK;
korzysta z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu;
pracuje na 2 umowach o pracę i złożyła PIT-2, gdzie zaznaczyła, że należy stosować 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (150 zł);
jej wynagrodzenie brutto wynosi 1800 zł?

Wyliczenie będzie wyglądać następująco:

Składki społeczne:

ubezpieczenie emerytalne (pracownik): 175,68 zł (1 800,00 zł × 9,76%);
ubezpieczenie rentowe (pracownik): 27,00 zł (1 800,00 zł × 1,5%);
ubezpieczenie chorobowe (pracownik): 44,10 zł (1 800,00 zł × 2,45%);
suma składek (pracownika): 246,78 zł (175,68 zł + 27,00 zł + 44,10 zł).

Podstawa składki zdrowotnej: 1 800,00 zł - 246,78 zł= 1553,22 zł;

Składka zdrowotna: 1 553,22 zł × 9% = 139,79 zł.

Podstawa do opodatkowania: 1 800 zł - 246,78 zł - 300 zł (KUP) = 1 253,22 zł, w zaokrągleniu 1 253,00 zł;

Zaliczka na podatek: 1 253,00 zł × 12% - 150,00 zł = 0,36 zł, w zaokrągleniu 0,00 zł.

Wynagrodzenie netto: 1 800,00 zł - 246,78 zł (składki społeczne) - 139,79 zł (zdrowotna 9%) - 0,00 zł (zaliczka na podatek) = 1 413,43 zł.

Gdy w PIT-2 zaznaczono, że należy stosować 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (100 zł), wówczas zaliczka na podatek wyniosłaby 50,00 zł, a kwota do wypłaty: 1 363,43 zł.

Gdyby nie stosowano kwoty zmniejszającej, zaliczka wyniosłaby 150,00 zł, a kwota wypłaty – 1 263,43 zł. Jak widać, kwota zmniejszająca podatek znacząco wpływa na wypłatę pracownika.

Kto może skorzystać?

Aby skorzystać z tego rozwiązania, należy złożyć oświadczenie o stosowanie pomniejszenia. Można tego dokonać na druku PIT-2, jeżeli:

łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w tym miesiącu nie przekracza kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek oraz
w roku podatkowym podatnik za pośrednictwem płatnika nie skorzystał w pełnej wysokości z pomniejszenia kwoty zmniejszającej podatek lub gdy złożył wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym.

Przykład 4.

Pan Jan ma 4 umowy o pracę. U pierwszego pracodawcy złożył on PIT-2, w którym zaznaczył, że należy stosować 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł). Czy może złożyć PIT-2 z zaznaczeniem, że chce także skorzystać z kwoty zmniejszającej podatek?

Pan Jan nie powinien składać PIT-2 u pozostałych pracodawców, ponieważ gdyby złożył takie oświadczenie, wtedy łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w tym miesiącu przekraczałaby limitowaną kwotę.

Przykład 5.

Pan Kamil na początku roku złożył wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym i wykorzystał już 30 000,00 zł kwoty wolnej. Czy może teraz złożyć PIT-2 z oznaczeniem, że chce teraz korzystać z kwoty zmniejszającej?

Pan Kamil nie powinien składać PIT-2, ponieważ wykorzystał już całą kwotę wolną w danym roku.

#banner-207871#

Kwota zmniejszająca podatek a wFirma.pl

Gdy pracownik złożył PIT-2, w którym zaznaczy, że korzysta z kwoty wolnej, wówczas w systemie wFirma.pl w łatwy sposób można wprowadzić informację o tym. Wystarczy w umowie lub aneksie w zakładce PODATEK DOCHODOWY w polu ULGA PODATKOWA wybrać:

brak – zaznacza się, gdy pracownik nie chce korzystać z kwoty zmniejszającej podatek;
cała ulga – wybiera się, gdy pracownik zaznaczył 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł);
½ ulgi – wybiera się, gdy pracownik zaznaczył 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (150 zł);
⅓ ulgi – wybiera się, gdy pracownik zaznaczył 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (100 zł).

Kwota zmniejszająca podatek w wFirma.pl

Dzięki czemu podczas wyliczania wynagrodzenia zostanie zastosowane prawidłowe kwoty.

Podsumowując przypadku uzyskiwania przez podatnika w danym miesiącu od tego samego płatnika przychodów z różnych tytułów, płatnik stosuje do tych przychodów osobne oświadczenia o stosowaniu pomniejszenia. Należy przy tym pamiętać, że łączna kwota zmniejszająca uwzględniona w tym miesiącu przez tego płatnika nie może przekroczyć kwoty wskazanej w oświadczeniach.#polecamy#

#banner-207874#

Question 5

Założyłem działalność w połowie roku. Czy minimalna roczna składka zdrowotna wyliczana powinna być proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których prowadziłem działalność, czy z uwzględnieniem 12 miesięcy?

Accepted Answer

Rozliczenie rocznej składki zdrowotnej ma miejsce po zakończonym roku na formularzu ZUS DRA składanym za kwiecień do 20 maja. W przypadku rocznej składki zdrowotnej za 2024 rok rozliczenie następuje do 20 maja 2025 roku.

Minimalna roczna składka zdrowotna – jak ustalić podstawę?

Zgodnie z art. 81 ust. 2b ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w sytuacji, gdy podstawa wymiaru składki zdrowotnej jest niższa niż iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku kalendarzowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego, to podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi ta wartość.

[alert-info]Minimalna podstawa rocznej składki zdrowotnej = liczba miesięcy, w których działalność była prowadzona × minimalne wynagrodzenie w pierwszym dniu roku składkowego.

Zgodnie z powyższym wzorem minimalna podstawa składki zdrowotnej za 2024 rok u podatników prowadzących działalność przez cały rok wynosiła 50 904 zł, czyli 12 miesięcy × 4 242 zł.[/alert-info]

Oznacza to, że zakładając działalność w trakcie roku, należy uwzględnić w obliczeniu minimalnej składki zdrowotnej liczbę miesięcy prowadzenia działalności w danym roku. Ważne jest również przy tym, że nie nalicza się składki zdrowotnej za pełne miesiące, w których przysługiwało zwolnienie z jej opłacania.

Minimalna roczna składka zdrowotna – jak ustalić jej wysokość?

Wysokość minimalnej rocznej składki zdrowotnej ustalana jest jako 9% podstawy wymiaru składki minimalnej, co wynika z art. 79a ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

W 2024 roku minimalna roczna składka zdrowotna u podatników prowadzących działalność gospodarczą przez cały rok nie mogła być niższa niż 4 581,36 zł.

Przykład 1.

Pan Paweł prowadził w 2024 roku działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym i uzyskał dochód w wysokości 60 000 zł. Jaka będzie podstawa minimalnej składki zdrowotnej?

Wysokość składki zdrowotnej na podstawie uzyskanego dochodu to 60 000 zł × 4,9%, czyli 2 940 zł. Minimalna składka zdrowotna w 2024 roku wynosiła:

4 242 zł × 12 miesięcy = 50 904 zł

50 904 zł × 9% = 4 581,36 zł

Roczna składka zdrowotna obliczona na podstawie faktycznego dochodu jest niższa niż minimalna wartość składki zdrowotnej (która wynosiła 4 581,36 zł). Oznacza to, że pan Paweł w ramach rozliczenia rocznej składki zdrowotnej powinien wykazać składkę w wysokości 4 581,36 zł.

Jeżeli przedsiębiorca otworzył działalność w trakcie roku, to minimalna roczna składka zdrowotna nie może być niższa niż minimalna składka miesięczna za miesiące prowadzenia działalności.

Przykład 2.

Pan Sebastian otworzył działalność w lipcu 2024 roku opodatkowaną skalą podatkową. W trakcie 2024 roku uzyskał dochód w kwocie 30 000 zł. Ile wynosi minimalna składka zdrowotna za 2024 rok?

Pan Sebastian prowadził działalność przez 6 miesięcy 2024 roku. Oznacza to, że minimalna składka zdrowotna, jaką powinien opłacić, wynosi 2 290,68 zł, co wynika z wyliczenia:

4 242 zł × 6 miesięcy = 25 452 zł

25 452 zł × 9% = 2 290,68 zł

Uzyskując dochód w kwocie 30 000 zł, pan Sebastian zapłacił składkę zdrowotną za 2024 rok w wysokości 2 700 zł, czyli 30 000 zł × 9%. Oznacza to, że nie wystąpi niedopłata składki zdrowotnej w rozliczeniu rocznym.

Minimalna roczna składka zdrowotna obliczana jest proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności w danym roku. Jeżeli w danym roku podatnik zawiesił działalność, to ma obowiązek zapłaty składki zdrowotnej za okres prowadzenia działalności, a więc z wyłączeniem pełnych okresów, w których działalność była zawieszona.

Przykład 3.

Pan Michał prowadzi działalność opodatkowaną skalą podatkową. 15 marca 2024 roku zawiesił ją i wznowił 1 września 2024 roku. Jak powinien obliczyć minimalną składkę zdrowotną polegającą zapłacie za 2024 rok?

Pan Michał zawiesił prowadzenie działalności na 5 pełnych miesięcy. Oznacza to, że minimalna roczna składka zdrowotna obliczana jest na podstawie 7 miesięcy w 2024 roku i wynosi 2 672,46 zł, czyli 7 miesięcy × 381,78 zł.

Może się zdarzyć również, że podatnikowi przysługiwało zwolnienie z opłacania składki zdrowotnej w ciągu roku. Wówczas pełne miesiące zwolnienia wyłącza się z wyliczenia minimalnej podstawy składki zdrowotnej.

Przykład 4.

Pani Jolanta prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w 2024 roku jako formę opodatkowania wybrała skalę podatkową. Od 20 września korzystała z zasiłku macierzyńskiego, przy czym w związku z otrzymywaniem wyrównania do wysokości zasiłku macierzyńskiego 1 000 zł była zwolniona z opłacania składki zdrowotnej od sierpnia do grudnia 2024 roku. Jak wyliczyć minimalną składkę zdrowotną za 2024 rok?

Pani Jolanta korzystała ze zwolnienia z opłacania składki przez 3 miesiące. Oznacza to, że minimalna roczna składka zdrowotna obliczana jest na podstawie 9 miesięcy w 2024 roku i wynosi 3 436,02 zł, co wynika z wyliczenia:

4 242 zł × 9 miesięcy = 38 178 zł

38 178 zł × 9% = 3 436,02 zł

W przypadku opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nie występuje pojęcie minimalnej rocznej składki zdrowotnej. Podatnicy muszą zwrócić uwagę na próg przychodu w ramach danego roku, w którym się znajdują w grudniu tego roku. Natomiast przy rozpoczęciu działalności w trakcie roku miesiące, za które opłacana jest składka zdrowotna, to miesiące prowadzenia działalności (z wyłączeniem miesięcy, w których działalność została zawieszona). Należy jednak pamiętać, że w tych przypadkach roczna składka z ryczałtu może się różnić od miesięcznych wpłat.

Przykład 5.

W 2024 roku pan Janusz jako formę opodatkowania wybrał ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz skorzystał z metody uproszczonej rozliczania składki zdrowotnej. W 2023 roku osiągnął przychody w wysokości 400 000 zł. Składka przez cały 2024 rok wyniosła 1 258,39 zł (przychód w 2023 roku był na poziomie wyższym niż 300 000 zł). Oznacza to, że w 2024 roku opłacił składkę w wysokości: 1 258,39 zł × 12 miesięcy = 15 000,68 zł.

Aby obliczyć roczną składkę zdrowotną, należy przyjąć wyliczenie: (7 767,85 zł × 180% × 12 miesięcy) × 9% = 167 785,56 zł × 9% = 15 100,70 zł.

Oznacza to, że konieczne będzie dopłacanie 2 groszy po sporządzeniu deklaracji za kwiecień, minimalna składka naliczona od zsumowanych podstaw jest bowiem wyższa niż suma składek miesięcznych, a wynika to z zaokrągleń.

Kolejnym przypadkiem, choć nietypowym, kiedy konieczne jest dokonanie rocznego rozliczenia, jest rozpoczęcie działalności gospodarczej w styczniu, gdy wybrano jako formę opodatkowania podatek liniowy lub skalę podatkową. Należy bowiem pamiętać, ze w tym przypadku obowiązuje tzw. rok składkowy, który trwa od lutego do stycznia kolejnego roku.

Przykład 6.

Pani Anna rozpoczęła prowadzenie działalności w styczniu 2025 roku i jako formę opodatkowania wybrała skalę podatkową. Czy musi sporządzić roczne rozliczenie składki zdrowotnej?

Tak, w tej sytuacji konieczne jest wykazanie w DRA za kwiecień tzw. jednomiesięcznego okresu składkowego i opłaconej w styczniu składki w wysokości 381,78 zł. Będzie ona wykazana jako do zwrotu dla przedsiębiorcy.

Podsumowując, minimalną roczną składkę zdrowotną należy wyliczać proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których działalność była prowadzona, z wyłączeniem pełnych miesięcy ewentualnego zawieszenia działalności czy okresów, kiedy obowiązywało zwolnienie z opłacania tej składki.

Minimalna roczna składka zdrowotna w rozliczeniu rocznym

W celu wygenerowania rocznego rozliczenia składki zdrowotnej w systemie wFirma.pl należy przejść do zakładki: START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ. Po wybraniu jako miesiąc opcji KWIECIEŃ pojawią się w oknie dodatkowe checkboxy:

Deklaracja ZUS DRA,
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej

W oknie generatora rocznej składki zdrowotnej należy wybrać formę opodatkowania za rozliczany rok i liczbę miesięcy podlegania ubezpieczeniom zdrowotnym (zazwyczaj liczba miesięcy prowadzonej działalności, w których nie była zawieszona). Dzięki temu w podzakładce ZAAWANSOWANE, jeżeli składka zdrowotna wyliczona na podstawie danych z rozliczanego roku będzie niższa niż minimalna roczna składka zdrowotna, system do wyliczeń przyjmie wartości minimalne automatycznie.#polecamy#

#banner-207439#

Question 6

Chciałabym zatrudnić na podstawie umowy o pracę osobę, która ma prawo do emerytury. Z czym się wiąże zatrudnienie emeryta? Jakie składki do ZUS muszę odprowadzać za taką osobę? Czy należy również odprowadzać podatek?

Accepted Answer

Wielu emerytów pomimo otrzymywania świadczenia pieniężnego z ZUS nie rezygnuje z zatrudnienia i podejmuje decyzję o pozostaniu na rynku pracy. Obowiązek ubezpieczeniowy osoby zatrudnionej, posiadającej prawo do emerytury reguluje Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Czy zatrudnienie emeryta wiąże się z odprowadzeniem za niego składek ZUS w ramach umowy o pracę?#zobacztez#

Umowa o pracę – składki ZUS

Osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym finansowanym z dwóch źródeł – przez pracownika oraz pracodawcę.

Do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych finansowanych przez pracownika zaliczamy:

składkę na ubezpieczenie emerytalne wynoszącą 9,76% podstawy wymiaru składek,
składkę na ubezpieczenie rentowe w wysokości 1,5% podstawy wymiaru składek,
składkę na ubezpieczenie chorobowe obejmujące 2,45% podstawy wymiaru składek.

Oprócz składek na ubezpieczenia społeczne z wynagrodzenia pracownika potrącana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne – w wysokości 9% podstawy wymiaru składek.

Składki na ubezpieczenia za pracownika zatrudnionego w ramach umowy o pracę finansowane przez pracodawcę wynoszą:

9,76% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne,
6,5% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie rentowe,
1,67% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe, przy czym jest to wysokość standardowa i dotyczy płatników składek, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych,
2,45% na Fundusz Pracy,
0,10% na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
1,5% FEP.

[alert-info]Pracodawca ma obowiązek opłacania składki na Fundusz Emerytur Pomostowych wyłącznie za pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.[/alert-info]

Przykład 1.

Pracownik w wieku 42 lat w ramach stosunku pracy otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 3500 zł brutto (1/2 etatu). Na podstawie umowy o pracę zatrudniony nie wykonuje pracy w szczególnych warunkach ani pracy w szczególnym charakterze. Pracownik posiada także inne umowy i osiąga miesięcznie ponad minimalne wynagrodzenie. Ile wynoszą składki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne za tego pracownika?

Składki finansowane przez pracownika:

składka na ubezpieczenie emerytalne – 3 500 zł x 9,76% = 341,60 zł
składka na ubezpieczenie rentowe – 3 500 zł x 1,5% = 52,50 zł
składka na ubezpieczenie chorobowe – 3 500 zł x 2,45% = 85,75 zł

Suma składek społecznych: 479,85 zł

składka na ubezpieczenie zdrowotne – (3 500 zł - 479,85 zł) x 9% = 3020,15 zł x 9% = 271,81 zł

Suma wszystkich składek finansowanych przez pracownika: 751,66 zł

Składki finansowane przez pracodawcę:

składka na ubezpieczenie emerytalne – 3 500 zł x 9,76% = 341,60 zł
składka na ubezpieczenie rentowe – 3 500 zł x 6,5% = 227,50 zł
składka na ubezpieczenie wypadkowe – 3 500 zł x 1,67% = 58,45 zł

Suma składek społecznych: 627,55 zł

składka na FP –3 500 zł x 2,45% = 85,75 zł
składka na FGŚP – 3 500 zł x 0,10% = 3,50 zł

Suma wszystkich składek finansowanych przez pracodawcę: 716,80 zł.

#banner-206056#

Zatrudnienie emeryta na umowę o pracę

Prawo do emerytury nie wpływa na obowiązek ubezpieczeniowy pracownika. Zgodnie z przepisami Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pracownik pobierający świadczenie emerytalne powinien zostać objęty ubezpieczeniami, tak jak pozostali pracownicy, którzy nie mają prawa do emerytury. Oznacza to, że zatrudnienie emeryta na umowę o pracę wiąże się z opłacaniem za niego składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, a także składki na Fundusz Emerytur Pomostowych, jeśli wykonuje on pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Co istotne, w przypadku, gdy pracownik ukończył 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn, pracodawca nie opłaca za niego składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Przykład 2.

62-letnia Maria jest zatrudniona w ramach stosunku pracy, z którego osiąga miesięczne wynagrodzenie w kwocie 3 500,00 zł brutto (3/4 etatu). W ramach umowy o pracę zatrudniona nie wykonuje pracy w szczególnych warunkach ani pracy w szczególnym charakterze. Pracownik posiada także inne umowy i osiąga miesięcznie ponad minimalne wynagrodzenie. Ile wynoszą składki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne za tego pracownika?

Składki finansowane przez pracownika:

składka na ubezpieczenie emerytalne – 3 500 zł x 9,76% = 341,60 zł
składka na ubezpieczenie rentowe – 3 500 zł x 1,5% = 52,50 zł
składka na ubezpieczenie chorobowe – 3 500 zł x 2,45% = 85,75 zł

Suma składek społecznych: 479,85 zł

składka na ubezpieczenie zdrowotne – (3 500 zł - 479,85 zł) x 9% = 3020,15 zł x 9% = 271,81 zł

Suma wszystkich składek finansowanych przez pracownika: 751,66 zł

Składki finansowane przez pracodawcę:

składka na ubezpieczenie emerytalne – 3 500 zł x 9,76% = 341,60 zł
składka na ubezpieczenie rentowe – 3 500 zł x 6,5% = 227,50 zł
składka na ubezpieczenie wypadkowe – 3 500 zł x 1,67% = 58,45 zł

W przypadku mężczyzn, którzy ukończyli 60. rok życia, nie opłaca FP oraz FGŚP.

Suma składek finansowanych przez pracodawcę: 627,55 zł.

Obowiązki związane z zatrudnieniem emeryta na podstawie stosunku pracy

Tak, jak w przypadku pozostałych pracowników, zatrudnienie emeryta wiąże się z obowiązkiem zgłoszenia go do ubezpieczeń. W celu zgłoszenia pracownika należy przekazać do ZUS deklarację ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 1X. Jako datę powstania obowiązku ubezpieczenia należy podać pierwszy dzień obowiązywania umowy o pracę. Zgłoszenia należy dokonać w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.

Podatek od wynagrodzenia pracujących emerytów

Emeryt zatrudniony będzie na podstawie umowy o pracę musi pamiętać o tym, że przysługuje mu jedna kwota wolna od podatku w wysokości 30 000,00 zł. Dlatego w sytuacji, gdy zdecyduje się dorabiać do emerytury, to nie powinien składać swojemu pracodawcy oświadczenia PIT-2. W przeciwnym razie kwota zmniejszająca podatek będzie uwzględniana w wyliczeniu zaliczki zarówno z emerytury jak i wynagrodzenia z umowy o pracę i po zakończeniu roku może okazać się, że wyjdzie podatek do zapłaty nawet w kwocie 3 600 zł.

Rząd podjął kroki, aby wesprzeć emerytów w kontynuacji ich pracy oraz w rozwoju zawodowym. Od 2022 roku wprowadzono ulgę PIT dla wybranych emerytów, którzy mimo nabycia uprawnień do emerytury czasowo zrezygnują z jej pobierania i pozostaną aktywni zawodowo.

Emeryci którzy spełnią warunki nie będą płacić podatku od przychodów z pracy na etacie, zleceniu lub działalności gospodarczej – do kwoty 85 528 zł rocznie. Dodatkowo pracujący seniorzy, niepobierający emerytury i rozliczający się według skali podatkowej, będą płacić podatek dopiero po przekroczeniu 115 528 zł zarobków (30 000 zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi).

Umowa o pracę w systemie wFirma.pl

wFirma umożliwia proste generowanie umów o pracę. Aby utworzyć umowę o pracę, należy w pierwszej kolejności wprowadzić pracownika do systemu poprzez KADRY » PRACOWNICY » DODAJ. W oknie dodawania pracownika należy uzupełnić wszystkie wymagane informacje.

Zatrudnienie emeryta - dodawanie pracownika

Następnie w celu wygenerowania umowy o pracę należy przejść do zakładki KADRY » UMOWY » DODAJ » UMOWA O PRACĘ. W kolejnym kroku pojawi się okno dialogowe, w którym trzeba wprowadzić informacje dotyczące między innymi daty rozpoczęcia i zakończenia umowy, wynagrodzenia, wymiaru etatu itp.

Wygenerowaną umowę można wydrukować. W tym celu należy ją zaznaczyć i wybrać z górnego paska zadań opcję DRUKUJ » UMOWĘ. Pojawi się wówczas okno ustawień drukowania, w którym można otworzyć umowę w trybie edycji oraz zaznaczyć opcję zapisania dokumentów. Po naciśnięciu na DRUKUJ umowa zostanie pobrana na dysk komputera w formacie PDF.#polecamy#

Question 7

Jestem zatrudniona na umowę o pracę na czas określony. Moja umowa kończy się w przyszłym tygodniu. Ze względu na to, że jestem w ciąży, pracodawca zapowiedział, że umowa zostanie przedłużona do dnia porodu. Czy w takim przypadku będę mogła otrzymywać zasiłek macierzyński?

Accepted Answer

Obowiązkiem pracodawcy jest przedłużenie umowy do dnia porodu, z pracownicą, która jest w ciąży, z tym że obowiązek ten dotyczy jedynie umów o pracę na czas określony oraz umów o pracę na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie 3. miesiąca ciąży.

#zobacztez#

Kto wypłaca zasiłek macierzyński?

Umowa o pracę przedłużona do dnia porodu rozwiązuje się wraz z dniem urodzenia dziecka. Jednocześnie jest to pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego. Zasiłek macierzyński przysługuje każdej kobiecie, która urodziła dziecko w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Za pierwszy dzień urlopu zasiłek macierzyński opłaca pracodawca, potem obowiązek ten przejmuje ZUS.

W celu wypłaty zasiłku macierzyńskiego pracodawca musi przedłożyć w ZUS-ie właściwym dla miejsca zamieszkania pracownicy:

skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z przedłożonym dokumentem,
zaświadczenie ZUS Z-3,
kopię wniosku pracownicy potwierdzonego za zgodność z przedłożonym dokumentem oraz
kopię świadectwa pracy lub innego pisma potwierdzającego rozwiązanie stosunku pracy – potwierdzonego za zgodność z oryginałem.

ZUS na wypłatę świadczenia ma 30 dni od otrzymania wszystkich niezbędnych dokumentów.

Jak długo można otrzymywać zasiłek?

Długość pobierania zasiłku macierzyńskiego zależy od liczby urodzonych dzieci:

20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka,
31 tygodni w przypadku bliźniąt,
33 tygodnie w przypadku trojaczków,
35 tygodni w przypadku czwórki dzieci,
37 tygodni w przypadku piątki dzieci.

Okres pobierania zasiłku macierzyńskiego może rozpocząć się przed porodem, lecz nie wcześniej niż 6 tygodni przed spodziewaną jego datą. Po porodzie należy wykorzystać pozostałą przysługującą część zasiłku. Podstawowy urlop macierzyński nie musi zostać w całości wykorzystany przez matkę dziecka. Kobieta ma obowiązek wykorzystania przynajmniej 14 tygodni, pozostałe 6 tygodni może wykorzystać ojciec dziecka.#banner-206032#

Wysokość zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100% podstawy zasiłku (lub 81,5% podstawy wymiaru w przypadku złożenia wniosku o urlop rodzicielski w ciągu 21 dnia od dnia porodu). Podstawę stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia uprawnień do urlopu macierzyńskiego. Jeżeli u danego pracodawcy pracujemy mniej niż 12 miesięcy, to podstawę stanowi średnie miesięczne wynagrodzenie za okres pełnych miesięcy kalendarzowych. Jednakże jeśli przed porodem korzystano ze zwolnienia lekarskiego, podstawę do wyliczenia zasiłku macierzyńskiego stanowi podstawa ostatnio wypłaconego świadczenia.

Urlop rodzicielski

Po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego kobieta może jeszcze skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Aktualnie urlop rodzicielski może zostać udzielony bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego. Czas jego trwania uzależniony jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Przysługuje on w wymiarze 41 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka bądź 43 tygodnie, jeśli przy jednym porodzie urodzonych zostanie dwoje lub więcej dzieci.

Urlop rodzicielski powinien zostać wykorzystany nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat.

W pewnych szczególnych sytuacjach prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje nie tylko matce dziecka, ale również innym członkom najbliższej rodziny.

Obowiązki pracodawcy względem pracownicy, której umowa ulega rozwiązaniu w dniu porodu są praktycznie takie same jak w przypadku standardowego korzystania przez pracownika z zasiłku macierzyńskiego. Warto jednak zwrócić uwagę na przesłanie do ZUS odpowiedniej dokumentacji na cele wypłaty świadczenia.

#polecamy#

#banner-206035#

Question 8

Pracownik był na zwolnieniu chorobowym powyżej 60 dni i po powrocie do pracy musi przejść kontrolne badania lekarskie w placówce medycyny pracy. Ale placówka medycyny pracy zażądała, by pracownik przedstawił zaświadczenie od swojego lekarza o zakończeniu leczenia - czy lekarz medycyny pracy ma takie prawo? Czy zaświadczenie o zdolności do pracy zawsze jest wymagane?

Accepted Answer

Zaświadczenie o zdolności do pracy - kiedy jest wymagane badanie kontrolne po L4?

Zgodnie z artykułem 229 § 2 Kodeksu pracy pracownik podlega badaniom kontrolnym po niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni. W praktyce oznacza to, że pracownik, który w wyniku choroby był niezdolny do pracy dłużej niż 30 dni, musi zostać skierowany na kontrolne badania lekarskie.Pracownik skierowany na badania zobowiązany jest się im poddać. Nie zastosowanie się do polecenia służbowego pracodawcy w tym przypadku może skutkować nałożeniem kary upomnienia lub nagany lub nawet karą pieniężną, co stanowi art. 108 kp.

Badania kontrolne przeprowadzane są na koszt pracodawcy.

[alert-info]Art. 229 § 2 Kodeks pracy

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisk.[/alert-info]

Problem pojawia się w momencie, gdy lekarz medycyny pracy nie chce nam wystawić zaświadczenia o zdolności do pracy. Bez zaświadczenia o zakończeniu leczenia, które wystawił lekarz POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) lub inny lekarz prowadzący, możemy nawet nie mieć możliwości zarejestrowania się u lekarza medycyny pracy. Jednakże lekarz POZ nie może wystawić zaświadczenia o zdolności do pracy, bo nie posiada takich uprawnień.

#zobacztez#

Co zrobić w przypadku braku zaświadczenia o zdolności do pracy?

Art. 7 ust. 1 ustawy o służbie medycyny pracy wskazuje, że: „Służba medycyny pracy, wykonując swoje zadania, współdziała z:
1) pracodawcami i ich organizacjami;
2) pracownikami i ich przedstawicielami, a zwłaszcza ze związkami zawodowymi;
3) lekarzami udzielającymi pracującym świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej;
4) Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, zespołami do spraw orzekania o niepełnosprawności oraz Narodowym Funduszem Zdrowia;
5) Państwową Inspekcją Pracy, Państwową Inspekcją Sanitarną oraz innymi organami nadzoru i kontroli warunków pracy;
6) jednostkami badawczo-rozwojowymi*), szkołami wyższymi oraz innymi organizacjami i instytucjami, których działalność służy ochronie zdrowia pracujących.″

Z ustawy wynika więc wprost, że lekarze medycyny pracy mają obowiązek współpracowania z lekarzami POZ. Współpraca ta powinna polegać przede wszystkim na wymianie informacji o stanie zdrowia pracujących objętych ich opieką, zwłaszcza o stanach chorobowych mogących mieć związek z zagrożeniami zawodowymi lub sposobem wykonywania pracy.

Lekarz POZ jest źródłem wiedzy na temat schorzeń, które spowodowały niezdolność do pracy, przebiegu choroby, leczeniu, rokowaniach i ewentualnym zakończeniu leczenia. Samo zaświadczenie wystawione więc przez lekarza POZ o zakończeniu leczenia, czy zdolności do pracy, nie jest wystarczające dla lekarza medycyny pracy. Powinien on dokładnie zbadać przebieg choroby we własnym zakresie.

W przypadku leczenia poza strukturami POZ z tytułu np. ubezpieczenia prywatnego, pracownik nadal może żądać dostarczenia lekarzowi medycyny pracy potrzebnych informacji do wystawienia zaświadczenia potwierdzającego naszą zdolność do pracy.

#banner-205681#

Zaświadczenie o zdolności do pracy a dostęp do dokumentacji medycznej

Sami pacjenci mają dostęp do informacji na temat swojego leczenia. Zgodnie z art. 9 u.1 ustawy i prawach pacjenta i rzecznika praw pacjenta, ma on prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Art. 23 u.1 tego samego aktu prawnego mówi, że pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych. Obejmuje również możliwość:

wglądu do dokumentów,
sporządzenie wyciągu, odpisów lub kopii,
wydania oryginału za pokwitowaniem odbioru z zastrzeżeniem zwrotu.

Dzięki tym przepisom w przypadku, gdy lekarz medycyny pracy nie chce nam wydać zaświadczenia o zdolności do pracy, możemy do niego wrócić z pełną dokumentacją oraz ewentualnym zaświadczeniem od lekarza POZ o zakończeniu leczenia. Będzie to wystarczającą podstawą do tego, by wystawiono nam zaświadczenie o zdolności do pracy.

Po 30 dniach zwolnienia chorobowego pracodawca ma obowiązek skierować pracownika na badania kontrolne do lekarza medycyny pracy, aby ponownie stwierdził on czy pracownik może pracować. Lekarz medycyny po przeprowadzaniu badania wystawia zaświadczenie o zdolności do pracy.

System wFirma - skierowanie na badanie

W systemie wFirma istnieje możliwość wystawienia skierowań na badania dla wielu pracowników jednocześnie

W celu wydrukowania dla pracownika skierowania na badania lekarskie należy przejść do zakładki KADRY » PRACOWNICY, zaznaczyć pracownika, dla którego ma zostać wygenerowane skierowanie i z górnego paska wybrać opcję WYSTAW » SKIEROWANIE NA BADANIE.

Zaświadczenie o zdolności do pracy

Jeżeli w oknie ustawienia drukowania zaznaczymy “zapisz w dokumentach” to po ostatecznym zatwierdzeniu (kliknięciu “Drukuj” w oknie ustawienia drukowania) skierowanie zostanie zapisane na dysku w formie *.pdf, a także w zakładce “Dokumenty” pracownika, dla którego skierowanie na badania lekarskie zostało stworzone. Skierowanie ma zawsze aktualne dane i podstawę prawną do jego wystawienia. #polecamy#

#banner-205684#

#faq#

Question 9

Chcę zawrzeć umowę zlecenie z osobą z ustalonym prawem do emerytury z wynagrodzeniem w ujęciu miesięcznym 3 500,00 zł brutto. Wiem już, że umowa zlecenie podpisana z emerytem jest podstawą do naliczania składek za ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz wypadkowe. Co natomiast z FP i FGŚP? Czy składka chorobowa jest dobrowolna?

Accepted Answer

Umowa zlecenie, nazywana inaczej umową starannego działania jest jedną z form zatrudnienia, w której przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla zleceniodawcy. Jakie składki należy opłacać za emeryta zatrudnionego w ramach umowy zlecenie?

Forma oraz treść - umowa zlecenie

Kodeks cywilny nie reguluje kwestii związanych z formą zawarcia umowy zlecenie. Oznacza to, że umowa zlecenie może zostać zawarta zarówno na piśmie, jak i w formie ustnej, która jest tak samo wiążąca dla obu stron, jak forma pisemna. Wybierając formę zawarcia umowy zlecenie warto mieć jednak na uwadze, że umowa taka zawarta w formie ustnej może okazać się niewystarczającym dowodem w przypadku dochodzenia roszczeń z tytułu tej umowy przed sądem.

Umowa zlecenie powinna zawierać następujące elementy:

oznaczenie stron umowy – dane zleceniodawcy oraz zleceniobiorcy,
przedmiot zlecenia – opis świadczonych czynności na rzecz zleceniodawcy,
datę rozpoczęcia oraz zakończenia umowy,
wysokość wynagrodzenia,
dodatkowe ustalenia np. możliwość wykonania zlecenia przez osoby trzecie, okres wypowiedzenia umowy,
podpisy obu stron umowy.

[alert-info]W 2025 roku minimalna stawka godzinowa dla umów zlecenie wynosi 30,50 zł.[/alert-info]

#zobacztez#

Oskładkowanie umowy zlecenie z emerytem 2025

Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenie mające ustalone prawo do emerytury lub renty, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne dla zleceniobiorcy i następuje na jego wniosek.

W tabeli poniżej zostały przedstawione obowiązkowe ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy wraz ze stopami procentowymi składek i źródłem ich finansowania.

Rodzaj ubezpieczenia	Zleceniobiorca	Zleceniodawca
emerytalne	9,76%	9,76%
rentowe	1,5%	6,5%
wypadkowe	-	1,67%*

* standardowa wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe obejmująca płatników składek, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych.

Oprócz wymienionych wyżej składek na ubezpieczenia społeczne zleceniodawca ma obowiązek opłacać za pracownika zatrudnionego w ramach umowy zlecenie składki na Fundusz Pracy w wymiarze 2,45% oraz składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wymiarze 0,10%. Co istotne, składek na FP oraz FGŚP nie opłaca się w przypadku, gdy zleceniobiorca ukończył 55 lat w przypadku kobiety lub 60 lat w przypadku mężczyzny.

Przykład 1.

65-letni pracownik, który ma prawo do emerytury, jest zatrudniony w ramach umowy zlecenie, z którego osiąga miesięczne wynagrodzenie w kwocie 3 500,00 zł brutto. Pracownik nie zadeklarował chęci do objęcia go dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Jakie składki należy opłacić za zleceniobiorcę i w jakiej wysokości?

Składki finansowane przez pracownika:

składka na ubezpieczenie emerytalne: 3 500,00 zł x 9,76% = 341,60 zł,
składka na ubezpieczenie rentowe: 3 500,00 zł x 1,5% = 52,50 zł,
składka na ubezpieczenie zdrowotne: 3 105,90 x 9% = 279,53 zł.

Suma składek finansowanych przez pracownika: 673,63 zł.

Składki finansowane przez pracodawcę:

składka na ubezpieczenie emerytalne: 3 500,00 zł x 9,76% = 341,60 zł,
składka na ubezpieczenie rentowe: 3 500,00 zł x 6,5% = 227,50 zł,
składka na ubezpieczenie wypadkowe: 3 500,00 zł x = 58,45 zł.

Suma składek finansowanych przez pracodawcę: 627,55 zł.

Za zleceniobiorcę należy opłacić składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne. W związku z tym, że pracownik ukończył 60 lat, nie należy opłacać za niego składek na FP i FGŚP.

#banner-203146#

Zgłoszenie zleceniobiorcy do ubezpieczeń

Zleceniodawca ma obowiązek zgłosić zleceniobiorcę-emeryta zatrudnionego w ramach umowy zlecenie do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS. Zgłoszenia należy dokonać na druku ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 1X. Jako datę objęcia ubezpieczeniem należy podać pierwszy dzień obowiązywania umowy. Co istotne, zgłoszenie należy przekazać do ZUS w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeniowego, czyli rozpoczęcia umowy zlecenie.

Przykład 2.

Pan Artur podjął prace na podstawie umowy zlecenie w dniu 11 października 2025 roku. Posiada prawo do emerytury i nie ma innego tytułu do objęcia ubezpieczeniami. Jak dokonać zgłoszenia w ZUS?

W tej sytuacji zleceniodawca powinien zgłosić go do ZUS na formularzu ZUS ZUA, gdzie jako datę powstania ubezpieczeń wskazuje się 11 października 2025 roku, natomiast jako kod tytułu ubezpieczenia wskazać należy 04 11 10. ZUA należy wysłać do ZUS maksymalnie do 18 października 2025 roku.

Dodawanie umowy zlecenie w systemie wFirma.pl

System wFirma.pl umożliwia proste generowanie umów cywilnoprawnych, w tym umowy zlecenie. W pierwszej kolejności należy wprowadzić zleceniobiorcę do systemu poprzez KADRY » PRACOWNICY » DODAJ.

Umowa zlecenie z emerytem a składki za ubezpieczenia ZUS - dodawanie pracownika

Następnie w celu wygenerowania umowy zlecenie należy przejść do zakładki KADRY » UMOWY » DODAJ » UMOWA ZLECENIE.

Umowa zlecenie z emerytem a składki za ubezpieczenia ZUS - dodawanie pracownika

W oknie dodawania umowy należy uzupełnić wymagane informacje tj. datę rozpoczęcia i zakończenia umowy czy wysokość wynagrodzenia, a następnie zapisać wprowadzone dane. Wygenerowaną umowę można wydrukować poprzez jej zaznaczenie i wybór z górnego paska zadań DRUKUJ » UMOWĘ. Dzięki temu zostanie wygenerowana umowa zawierające dane wprowadzone do systemu.

#polecamy#

#banner-203149#

Question 10

Od kwietnia zatrudniam pracownika na podstawie umowy o pracę. Myślałam, że w związku z tym, że poniosłam stratę, nie będę musiała opłacać podatku dochodowego od wynagrodzenia wypłaconego tej osobie. Proszę o pomoc – czy faktycznie pomimo straty muszę zapłacić zaliczkę na PIT-4R? Jeśli tak, to w jakim terminie należy zrobić przelew?

Accepted Answer

Pracodawca ma obowiązek opłacać za swojego pracownika zaliczki na podatek pobrane z wynagrodzenia. Nie ma tu znaczenia, czy zakład pracy poniósł w danym miesiącu stratę, czy osiągnął dochód. Zaliczka na PIT-4R zależna jest bowiem od dochodów uzyskanych przez osobę zatrudnioną. Co ważne, taki podatek należy opłacać co miesiąc.

Obowiązek poboru podatku z wynagrodzenia pracownika 2025

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) pracodawca zobligowany jest do obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od dochodu osiągniętego przez pracownika.

[alert-info]Art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.[/alert-info]

Zaliczka na PIT-4R pobierana jest nie tylko od wynagrodzenia osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, ale także od wynagrodzeń tych osób, z którymi podpisano:

umowę o dzieło,
umowę-zlecenie,
kontrakt menadżerski,
umowę o naukę zawodu/przyuczenie do zawodu,
praktyki absolwenckie.

#zobacztez#

Ponadto podatek taki pobiera się od wypłat tzw. organów zarządzających – chodzi o wynagrodzenia wspólników spółki. Tu dodatkowo warto zwrócić uwagę, że wyliczenie podatku na zasadach ogólnych nie obejmuje:

umów cywilnoprawnych zawartych na kwotę do 200 zł brutto, od której pobiera się zryczałtowany podatek w wysokości 12% lub 32%. Tu wyłącza się umowy z wynagrodzeniem określonym wg stawki za wykonaną jednostkę – w tym przypadku niezależnie od ostatecznej kwoty konieczne jest pobranie zaliczki na PIT-4R;
umów cywilnoprawnych zawartych z cudzoziemcami nieposiadającymi certyfikatu rezydencji (niezależnie od kwoty wynagrodzenia) – tu wylicza się podatek zryczałtowany w wysokości 20%.

W powyższych przypadkach zaliczka na zryczałtowany podatek wykazywana jest w deklaracji PIT-8AR.

Jak wyliczyć zaliczkę na PIT-4R od wynagrodzenia pracownika w 2025 roku?

Aby obliczyć zaliczkę na podatek PIT-4R, konieczna jest znajomość stawek skali podatkowej. Są one określone w art. 32 ust. 2 updof.

[alert-info]Art. 32 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Zaliczki za miesiące od stycznia do grudnia wynoszą:
1) za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy nie przekroczył kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali – 12% dochodu uzyskanego w danym miesiącu;
2) za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali – 12% od tej części dochodu uzyskanego w tym miesiącu, która nie przekroczyła tej kwoty, i 32% od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali;
3) za miesiące następujące po miesiącu, o którym mowa w pkt 2 – 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.[/alert-info]

Wyliczenie zaliczki na podatek dochodowy pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę można rozpisać w dwóch krokach:

ustala się podstawę opodatkowania – przychód brutto pomniejszony o składki społeczne oraz koszty uzyskania przychodu w wysokości 250 zł lub 300 zł. Wynik zaokrągla się do pełnych złotych;
podstawę opodatkowania mnoży się przez odpowiednią stawkę podatku, a następnie odejmuje się od niej kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 300 zł.

#banner-203140#

Przykład 1.

Pan Marek otrzymuje stałe wynagrodzenie w wysokości 5 000,00 zł. Jego miejsce zamieszkania znajduje się w innej miejscowości niż zakład pracy. Ile wyniesie zaliczka na podatek od wynagrodzenia pana Marka wyliczona wg stawki 12%?

Dane do wyliczenia:

składki społeczne: 5 000,00 zł × 13,71% = 685,50 zł;
koszty uzyskania przychodu: 300 zł;
ulga podatkowa od lipca 2022 roku: 300 zł

Wyliczenie zaliczki na PIT-4R:
5 000,00 zł − 685,50 zł − 300,00 zł = 4014,50 zł ~ 4 015,00 zł;
4 015,00 zł × 12% − 300,00 zł = 181,80 zł ~ 182,00 zł.

Gdzie i w jakim terminie wpłacić zaliczkę na PIT-4R za pracownika?

Obecnie każdy podatnik dokonuje wpłaty podatków na indywidualny mikrorachunek podatkowy. Tu należy jednak zaznaczyć, że zaliczki od wynagrodzeń pracowników podlegają wpłacie na mikrorachunek pracodawcy. Jest to ten sam rachunek, na jaki przelewane są środki należne za podatek dochodowy wyliczony z działalności czy podatek VAT. Pracownik może dokonać wpłat na swój indywidualny mikrorachunek podatkowy np. wtedy, gdy wyjdzie mu niedopłata podatku w jego zeznaniu rocznym.

Ważne jest terminowe regulowanie zobowiązań wobec fiskusa. W przypadku podatku za pracownika termin płatności zaliczek przypada na 20. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek został pobrany. Jeżeli 20. dzień miesiąca przypada na dzień wolny od pracy (sobota, niedziela, święto), wówczas termin przesuwa się na kolejny (następujący po tej dacie) dzień roboczy. Nie ma tu możliwości wybrania opłacania zaliczek na PIT-4R kwartalnie, tak jak w przypadku podatku dochodowego z działalności.

Przykład 2.

Pracodawca wypłaca wynagrodzenia z przesunięciem, czyli na 10. dzień miesiąca następujący po miesiącu, za jaki wynagrodzenie jest należne. Wynagrodzenie pracownika za marzec zostało wypłacone 10 kwietnia. Podatek od wynagrodzenia zostanie pobrany w maju, zatem jego wpłaty należy dokonać do 22 maja (20 maja przypada w sobotę).

Podatek dochodowy wykazywany w rocznej deklaracji PIT-4R opłaca pracodawca jako płatnik, za swojego pracownika (podatnika). Należy go obliczyć i pobrać z pensji pracownika. Wyliczony podatek jest częścią składową kwoty brutto wynagrodzenia pracownika. Stanowi ona w pełni koszt uzyskania przychodu w firmie.

Nieterminowa wpłata zaliczki na podatek za pracownika może spowodować konieczność naliczenia odsetek, które będą wymagane, jeśli ich kwota przekroczy 8,70 zł.

Wykazanie zaliczek okresowych w deklaracji PIT-4R

Płatnicy (pracodawcy) nie mają obowiązku okresowego wykazywania zaliczek w okresowych deklaracjach podatkowych. Pobrany od wynagrodzeń podatek wykazuje się w deklaracji rocznej PIT-4R, którą należy sporządzić i wysłać do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę firmy. Zeznanie to należy złożyć maksymalnie do 31 stycznia za rok poprzedni.

Wyliczenie zaliczki na PIT-4R w systemie płacowym

Ustalenie wysokości podatku za pracownika jest proste, gdy używa się specjalnego oprogramowania do rozliczania płac. Takie rozwiązanie oferuje system wFirma.pl. Zaliczkę na PIT-4R można obliczyć w dwóch kliknięciach. Po sporządzeniu list płac za pracowników wyliczenia podatku dokonuje się w zakładce START » PODATKI » PODATEK ZA PRACOWNIKA, gdzie wybrać należy opcję WYLICZ PODATEK.

Następnie pojawi się okno z wyborem miesiąca, za który wyliczona ma zostać zaliczka. Po wyborze odpowiedniego okresu pojawi się wpis z wyliczonym podatkiem.

pit-4r

Wszystkie wyliczone w powyższy sposób zaliczki zostaną automatycznie wykazane w deklaracji PIT-4R, którą następnie można wysłać bezpośrednio do urzędu skarbowego dzięki integracji systemu wFirma.pl z bramką Ministerstwa Finansów.

Podsumowując pracodawca ma obowiązek opłacać za swojego pracownika zaliczki na podatek pobrane z wynagrodzenia. Obecnie każdy podatnik dokonuje wpłaty podatków na indywidualny mikrorachunek podatkowy. Tu należy jednak zaznaczyć, że zaliczki od wynagrodzeń pracowników podlegają wpłacie na mikrorachunek pracodawcy. #polecamy##banner-203143#

Question 11

Pracownica zatrudniona na podstawie umowy o pracę wyszła za mąż i zgłosiła, że zmieniła nazwisko. Dodatkowo zmieniła też miejsce zamieszkania i zameldowania. Jej dzieci, które były zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego, także zmieniły adres zamieszkania i zameldowania. Kiedy powinna być zgłoszona zmiana danych w ZUS-ie i jakie dokumenty należy złożyć w tym celu?

Accepted Answer

Zmiana danych w ZUS-ie powinna być zgłoszona w terminie 7 dni od daty zaistnienia tych zmian lub stwierdzenia nieprawidłowości. Płatnik składek – pracodawca – musi zgłosić zmianę danych zawartych w zgłoszeniach ZUS ZUA/ZZA bezpośrednio na tych drukach lub też poprzez wyrejestrowanie ubezpieczonego i ponowne zgłoszenie.

[alert-info]7-dniowy okres, w jakim płatnik powinien poinformować ZUS o zmianach, oblicza się od dnia następującego po dniu wystąpienia danej okoliczności. Dodatkowo okres ten należy rozumieć jako 7 następujących po sobie dni kalendarzowych – czyli uwzględnia się przy ustalaniu daty wysyłki również soboty, niedziele i święta.[/alert-info]

Zmiana danych w ZUS-ie – dane identyfikacyjne

W przypadku zmiany danych identyfikacyjnych takich jak:

pierwsze imię,
nazwisko,
PESEL,
data urodzenia,
seria i numeru dowodu osobistego lub paszportu

– jeszcze do niedawna należało złożyć w trybie zmiany druk ZUS ZIUA, czyli zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych osoby ubezpieczonej. Od momentu wdrożenia Interaktywnego Płatnika Plus (IPP) część danych jest przekazywana do ZUS-u z rejestru urzędowego PESEL. W przypadku zmiany nazwiska pracownika nie przekazuje się tej informacji na formularzu ZUS ZIUA. Dane zmienią się automatycznie.#zobacztez#

Ważne jest również prawidłowe wykazanie nowych danych w deklaracjach rozliczeniowych. Przy składaniu deklaracji DRA pracownik powinien mieć określone w raporcie imiennym takie dane, jakie są dla niego właściwe w miesiącu wysyłania deklaracji. W innym przypadku mogą pojawić się problemy z wysyłką deklaracji.

Przykład 1.

Pani Renata zmieniła nazwisko 12 marca 2025 roku. Wynagrodzenie za luty pracodawca naliczył na liście płac, posługując się jej poprzednimi danymi. Podczas wysyłki deklaracji pojawił się błąd związany z różnicą w nazwisku. Czy można zmienić nazwisko na deklaracji?

Pracodawca musi zaktualizować nazwisko pracownika w raporcie imiennym na obecne, mimo że w lutym, czyli w miesiącu, za jaki składana jest deklaracja, pracownica miała inne dane.

Zmiana danych w ZUS-ie – dane ewidencyjne i adresowe

Zmiany danych ewidencyjnych, takich jak drugie imię, nazwisko rodowe, obywatelstwo, płeć lub adres zamieszkania, zameldowania czy korespondencji, należy dokonać poprzez złożenie druku ZUS ZUA/ZUS ZZA w trybie zmiany, podając aktualne dane. W deklaracji ZUS ZUA/ZZA w bloku I Dane organizacyjne wpisujemy odpowiednią cyfrę „1” oznaczającą zmianę deklaracji pierwotnej.

Natomiast, jeśli doszło do pomyłki, wówczas składa się deklarację zgłoszeniową w trybie korekty wpisując cyfrę „2”.

Przykład 2.

Podczas wypełniania deklaracji zgłoszeniowej ZUS ZUA pracownika pracodawca popełnił błąd w adresie zamieszkania. Jak poprawić dane?

Nieprawidłowe dane adresowe pracownika powinien poprawić na ZUA w trybie korekty.

Zmiana danych w ZUS-ie – wyrejestrowanie i ponowna rejestracja

Zgłoszenie zmiany dotyczy także innych informacji niż dane identyfikacyjne pracownika. Zmiana danych w ZUS-ie może odnosić się również do podlegania ubezpieczeniom w ZUS-ie, kodu tytułu ubezpieczenia czy daty objęcia ubezpieczeniami. W takiej sytuacji korekty nie można zwykle dokonać bezpośrednio na dokumencie zgłoszeniowym – konieczne jest wyrejestrowanie osoby ubezpieczonej z ZUS-u, a następnie ponowne jej zgłoszenie z poprawnymi danymi.

Przykład 3.

Pan Marek jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem powyżej minimalnego. Dodatkowo podpisał umowę zlecenie, z której jest zgłoszony wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Z dniem 30 czerwca zakończył zatrudnienie na etat. W związku z tym jedynym tytułem do objęcia ubezpieczeniami stała się umowa zlecenie. Jakie deklaracje złożyć?

W takiej sytuacji w firmie, w której pracuje jako zleceniobiorca, pan Marek powinien zostać:

wyrejestrowany z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZWUA z datą ustalenia ubezpieczenia 1 lipca, kod przyczyny wyrejestrowania 600;
zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych na ZUA (ewentualnie dobrowolnego chorobowego) i zdrowotnego z datą 1 lipca.

Obie deklaracje należy przekazać do ZUS-u maksymalnie 8 lipca.

Przykład 4.

Pan Karol uzyskał orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności od 16 lipca. Dotychczas zgłoszony był do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 05 10 00. Powinien dokonać przerejestrowania z dniem uzyskania statusu osoby niepełnosprawnej na drukach:

ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 00 z dniem wyrejestrowania 16 lipca, kod przyczyny wyrejestrowania 600;
ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 01, zgłoszenie z dniem 16 lipca.

Termin złożenia deklaracji zgłoszeniowych w ZUS-ie minie 23 lipca.

#banner-202555#

Przykład 5.

Pani Marta podpisała umowę o pracę 30 kwietnia, jednak rozpoczęcie pracy miało nastąpić 4 maja. Pracodawca zgłosił pracownicę na ZUA ze złą datą powstania tytułu ubezpieczenia – z 1 maja zamiast z 4 maja. Jakie deklaracje złożyć?

W takiej sytuacji powinien wysłać do ZUS-u deklaracje:

wyrejestrowanie ZWUA z dniem 1 maja, kod przyczyny wyrejestrowania 600;
zgłoszenie ZUA z dniem 4 maja.

Powyższe deklaracje należy przekazać maksymalnie do 11 maja.

Warto również pamiętać, że od 16 maja płatnicy zobowiązani są do podania w zgłoszeniu również kodu zawodu wykonywanego przez ubezpieczonego. W razie podania niepoprawnego kodu konieczne jest wysłanie do ZUS-u deklaracji ZUA/ZZA w trybie zmiany.

Przykład 6.

Pan Robert został zgłoszony do ZUS-u na deklaracji ZUA z kodem wykonywania zawodu 251401. Natomiast powinien zostać zgłoszony z kodem 251402. Czy należy złożyć korektę?

W takiej sytuacji pracodawca musi wykonać ZUS ZUA w trybie zmiany, gdzie w bloku I Dane organizacyjne należy podać cyfrę „1”, a następnie powinien wpisać poprawny kod wykonywanego zawodu. Pozostałe dane powinny pozostać bez zmian.

Zmiana danych w ZUS-ie może się również odnosić do sekcji dotyczącej rozwiązania stosunku pracy, gdzie płatnik powinien podać tryb, podstawę prawną, datę oraz osobę inicjującą zakończenie umowy.

Przykład 7.

Pracodawca rozwiązał umowę z pracownikiem za porozumieniem stron. W deklaracji wyrejestrowującej podał jako kod wygaśnięcia/ kod trybu rozwiązania stosunku pracy 23R zamiast 22R. Czy należy złożyć korektę?

W takiej sytuacji powinien sporządzić ZWUA w trybie korekty, gdzie należy wskazać prawidłowy kod wygaśnięcia/ trybu rozwiązania umowy.

Zmiana w ZUS-ie adresu członka rodziny

Dane członka rodziny osoby ubezpieczonej zmienia się na druku ZUS ZCNA. W przypadku zmiany adresu czy innych danych identyfikacyjnych należy:

złożyć wyrejestrowanie członka rodziny na ZCNA;
złożyć ZCNA z nowymi danymi.

W omawianym przypadku zmiana nazwiska pracownicy zostanie dokonana w ZUS-ie automatycznie. Modyfikację adresu należy zrobić na druku ZUS ZUA w trybie zmiany. Adresy członków rodziny natomiast zmienia się, składając wyrejestrowanie ZUS ZCNA i rejestrując dzieci ponownie, z aktualnymi danymi. Deklaracje te trzeba złożyć w terminie 7 dni od oświadczenia pracownicy o zmianie lub przedłożenia dokumentu poświadczającego zmianę.#polecamy#

#banner-202558#

Question 12

Od kilku miesięcy zatrudniam dwie osoby na umowy zlecenia ze stałym wynagrodzeniem miesięcznym. Pierwszy ze zleceniobiorców przystąpił do ubezpieczenia chorobowego, drugi zleceniobiorca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu. W styczniu obaj przebywali 5 dni na zwolnieniach lekarskich, które są dostępne na PUE. Jak w tej sytuacji należy obliczyć wynagrodzenie za niepełny miesiąc umowy? Jak pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby?

Accepted Answer

Zdarza się, że osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia zachoruje i wtedy należy rozważyć, czy i w jaki sposób pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy. Czy należy wypłacić mu wynagrodzenie za czas, w jakim nie pracował? Odpowiedź poniżej.

Czym jest umowa zlecenie?

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną i jedną z najpopularniejszych form zatrudnienia. Oznacza to, że przy jej zawieraniu, wykonywaniu, rozwiązywaniu czy rozstrzyganiu wszelkich sporów zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy. Umowa zlecenie to zobowiązanie zleceniobiorcy do wykonania określonej czynności dla innego podmiotu – zleceniodawcy, na warunkach które zostały określone w umowie.

Zatrudniając zleceniobiorcę, powinno się pamiętać, iż w przypadku takiej umowy istnieje obowiązek naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS-u, jedynie składka zdrowotna jest tu dobrowolna. Zleceniodawca zwolniony jest z odprowadzania składek społecznych za zleceniobiorcę, gdy zleceniobiorca posiada inne tytuły do ubezpieczenia, których kwota jest równa lub wyższa niż minimalna krajowa.[alert-info]W przypadku umowy zlecenia ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.[/alert-info]#zobacztez#

Wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby

Umowy zlecenia nie podlegają regulacjom Kodeksu pracy, czyli w stosunku do osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia nie ma zastosowania rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy. Przepisy prawa nie regulują wprost sposobu zmniejszenia wynagrodzenia zleceniobiorców. Strony stosunku cywilnoprawnego mają pełną swobodę w kształtowaniu związanych z tym zagadnieniem postanowień. Dlatego informacja, jak pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby, powinna zostać uregulowana w samej treści umowy.

W przypadku gdy w treści umowy zlecenia nie ma zapisów, które określałyby, jak pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy w razie choroby, wówczas przyjmuje się, że wynagrodzenie może być zredukowane tylko wtedy, gdy zatrudniona osoba nie wykonała w pełni zleconych prac z powodu nieobecności chorobowej. Zatem jeśli mimo choroby zleceniobiorca zrealizował zlecenie w całości, brak jest podstaw do redukowania zapłaty za pracę, czyli otrzymuje on wynagrodzenie w pełnej wysokości.

Jeżeli zlecenie nie zostało wykonane w całości, wówczas – z uwagi na fakt braku przepisów prawnych określających metodę zmniejszenia wynagrodzenia za dni chorobowe w przypadku umów ze stałą miesięczną kwotą – pozostaje to w decyzji zleceniodawcy.[alert-info]Jeżeli mimo choroby zleceniobiorca zrealizował zlecenie w całości, nie należy obniżać mu zapłaty.[/alert-info]

Natomiast zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego zleceniobiorcy nie powinno mieć wpływu na takie wyliczenie. Zleceniodawca może przykładowo:

podzielić kwotę wynagrodzenia przez liczbę dni kalendarzowych w danym miesiącu i pomnożyć otrzymany wynik przez liczbę dni, w których wykonywane było zlecenie w tym miesiącu;
podzielić kwotę miesięcznego wynagrodzenia przez liczbę godzin, w jakich miało być wykonywane zlecenie, i pomnożyć otrzymany wynik przez liczbę godzin wykonywania zlecenia w danym miesiącu;
ustalić procent realizacji zlecenia w danym miesiącu i przemnożyć wyznaczoną stawkę procentową przez wynagrodzenie miesięczne.

Podczas tych wyliczeń należy pamiętać, że w przypadku umów zleceń obowiązuje minimalna stawka godzinowa dla zleceniobiorców, która w 2025 roku od lipca wynosi 30,50 zł. Zapłata za pracę po podzieleniu przez liczbę wypracowanych w miesiącu godzin nie może być niższa od 30,50 zł. W przeciwnym wypadku należy wypłacić wyrównanie do tej kwoty.

#banner-201982#

Przykład 1.

Pan Mateusz zatrudniony jest na umowę zlecenie gwarantującą stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 5000 zł brutto. W sierpniu wskutek choroby zrealizował w czasie 100 godzin 90% przewidzianych na ten miesiąc prac i przebywał 5 dni na zwolnieniu chorobowym. A zatem jego wynagrodzenie powinno wynieść 4500 zł brutto (5000 zł x 90%). Uzyskana kwota w przeliczeniu na godzinę jest wyższa od godzinowej stawki minimalnej obowiązującej w 2025 roku, tj. 4500 zł : 100 godzin = 45 zł; (45 zł > 30,50 zł.)

Przykład 2.

Pan Karol pracuje na podstawie umowy zlecenia ze stawką miesięczną wynoszącą 2000 zł. Zgodnie z umową w sierpniu miał do przepracowania 60 godzin, jednak w związku z 5-dniowym zwolnieniem lekarskim przepracował jedynie 50 godzin. Zleceniodawca wyliczył jego wynagrodzenie w następujący sposób:

2 000 zł : 60 godzin = 33,33 zł

33,33 zł x 5 godzin = 1666,67 zł.

Godzinowa kwota w tym przypadku jest wyższa od minimalnej stawki godzinowej.

Przykład 3.

Pan Jan ma zawartą umowę zlecenie przewidującą wynagrodzenie określone w stałej miesięcznej kwocie na poziomie 3 000 zł brutto. W sierpniu:

przepracował w sumie 26 dni (60 godzin);
chorował przez 5 dni.

Zleceniodawca postanowił zmniejszyć wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby w następujący sposób:

3 000 zł : 31 dni = 96,77 zł;

96,77 zł x 26 dni = 2 516,02 zł.

Kwota ta w przeliczeniu na godzinę jest wyższa od godzinowej stawki minimalnej obowiązującej w 2023 roku: 2516,02 zł : 60 godzin = 41,96 zł (41,93 zł > 30,50 zł).

Zleceniobiorcy przebywający na zwolnieniu lekarskim, którzy są zgłoszeni do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, otrzymają za ten czas zasiłek chorobowy. Może się jednak zdarzyć, że zleceniobiorca nie przystąpił dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego albo stał się niezdolny do pracy w tzw. okresie wyczekiwania. W takiej sytuacji może on uzyskać zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA i przedstawić je płatnikowi składek, ale za ten okres nie nabędzie prawa do zasiłku chorobowego.

Decyzja, jak pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby, w większości sytuacji należy do zleceniodawcy. Trzeba jednak pamiętać, że konieczne jest, aby zapłata za pracę po podzieleniu przez liczbę wypracowanych w miesiącu godzin nie była niższa od minimalnej stawki godzinowej obowiązującej w danym roku.#polecamy##banner-201988#

Question 13

Nie przekazałam w terminie do urzędu skarbowego deklaracji PIT-11 za pracowników. Czy urząd skarbowy może nałożyć na mnie jakąś karę? Co mogę zrobić w tej sytuacji, aby uniknąć ewentualnych konsekwencji?

Accepted Answer

Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11) jest formularzem, w którym pracodawca podaje, w jakiej wysokości wyliczył i odprowadził zaliczki na podatek dochodowy za zatrudnionych:

pracowników,
zleceniobiorców,
wykonawców dzieł,
menedżerów zatrudnionych na kontrakcie itd.

W PIT-11 wykazywane są co do zasady, dochody opodatkowane wg skali podatkowej określonej zapisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

I próg podatkowy (limit wynoszący 120 000 zł) – 12% podatek,
II próg podatkowy (dochód powyżej 120 000 zł) – 32% podatku.

Kto jeszcze jest zobowiązany wystawiać PIT-11?

Na podstawie art. 35 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, określa się, że podmiotami obowiązanymi do poboru zaliczek na rzecz PIT (a przez to wystawiania PIT-11) są również:#zobacztez#

spółdzielnie od oprocentowania wkładów pieniężnych członków spółdzielni zaliczonego w ciężar kosztów spółdzielni,
osoby prawne oraz jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy,
uczelnie oraz placówki naukowe, jak i zakłady pracy, oraz inne jednostki organizacyjne – od wypłacanych przez nie stypendiów (świadczeń niezwolnionych z opodatkowania),
wojewódzkie urzędy pracy – od świadczeń wypłacanych z FGŚP,
organy zatrudnienia (gdzie osoba zatrudniona dostaje wynagrodzenie finansowane ze środków Funduszu Pracy),
areszty śledcze i zakłady karne od wynagrodzeń za pracę przypadającą więźniom oraz osobom tymczasowo aresztowanym,
oddziały Agencji Mienia Wojskowego – za wypłacane żołnierzom świadczenia pieniężne,
centrum integracji społecznej od wypłacanych świadczeń,
podmiot przyjmujący na praktykę absolwencką – od świadczeń pieniężnych wypłacanych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich.

Przykład 1.

Pani Julia jest polską rezydentką podatkową, której miejscem zamieszkania jest Jelenia Góra. Posiada ona podwójne obywatelstwo polsko-francuskie. Pani Julia jest emerytką, której świadczenie wypłacane jest z zagranicy.

Według zapisów umowy międzynarodowej, wszelkie świadczenia z tytułów emerytur, rent i innych pokrewnych wynagrodzeń, których podstawą nadania była praca wykonywana przez daną osobę na terenie państwa Francji, zostaną objęte obowiązkiem podatkowym polskim. Potrzebne jest do tego posiadanie obywatelstwa polskiego oraz miejsca zamieszkania na terenie naszego kraju.

W takim przypadku, mimo że źródło finansowania świadczenia znajduje się za granicą, to bank jako pośrednik zobowiązany jest wystawić formularz PIT-11.

Dodatkowo na podstawie art. 42e ustawy o PIT komornik sądowy albo podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy, przejmujący jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, a ponadto spółdzielczego stosunku pracy i obliczający, pobierający i wpłacający te zobowiązania zobowiązany jest do wystawienia PIT-11.

#banner-201142#

Przekazanie PIT do US i pracowników

Płatnik podatku generujący PIT-11 obowiązany jest przekazać ten dokument do Urzędu Skarbowego w terminie do końca stycznia danego roku za rok poprzedni. Jedyną dopuszczalną formą przekazania PIT-11 do US jest droga elektroniczna.

Pracodawca zobowiązany jest również przekazać PIT-11 do pracownika, którego dany dokument dotyczy. Deklarację należy przekazać najpóźniej do ostatniego dnia lutego w danym roku kalendarzowym za rok poprzedni. Forma przekazania tego dokumentu jest dowolna. Dopuszcza się przekazanie PIT-11 pracownikom poprzez wysyłkę dokumentu w formie elektronicznej, wysyłkę listowną bądź formę bezpośrednią (osobistą).

[alert-info]Art. 42g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych1.
1. Płatnicy oraz podmioty, o których mowa w art. 42a, przesyłają roczne obliczenie podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7, oraz informacje, o których mowa w art. 34 ust. 8, art. 35 ust. 6, art. 39 ust. 1 i 3, art. 42 ust. 2 pkt 1, art. 42a ust. 1 oraz art. 42e ust. 6:
1) urzędowi skarbowemu - w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym;
2) podatnikowi - w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.
2. W przypadku zaprzestania prowadzenia działalności przed upływem terminów, o których mowa w ust. 1, obowiązek przesłania rocznego obliczenia podatku oraz informacji, o których mowa w ust. 1, jest wykonywany nie później niż w dniu zaprzestania prowadzenia działalności.[/alert-info]

W sytuacji, gdy przedsiębiorca zaprzestanie prowadzić działalność gospodarczą przed upływem terminów, o których mowa w ust. 1 art. 42g wyżej wymienionej ustawy, wówczas obowiązek przesłania rocznego obliczenia podatku oraz informacji, przypada najpóźniej na dzień zaprzestania prowadzenia działalności.

Złożenie deklaracji PIT-11 po terminie

Złożenie deklaracji PIT-11 po terminie jest wykroczeniem skarbowym. Grozi za nie grzywna, którą orzeka sąd lub uprawniony urzędnik skarbowy w postępowaniu mandatowym. Sąd może wymierzyć karę grzywny w wysokości do 180 stawek dziennych. To sąd decyduje przy wymierzeniu kary, ile wyniesie wysokość jednej stawki dziennej oraz ile stawek dziennych obciąży płatnika.

W sytuacji, gdy deklaracja PIT-11 nie została przekazana do urzędu skarbowego w wyznaczonym terminie, należy tego dokonać niezwłocznie, a do deklaracji PIT-11 dołączyć czynny żal.

Czynny żal będzie skuteczny jedynie w przypadku, gdy dopełniono czynności będącej czynem karalnym, a także, gdy w chwili złożenia wniosku organ skarbowy nie mógł być świadomy popełnionego czynu. Można zatem założyć, że wysyłanie deklaracji 1-2 dni po terminie razem z wnioskiem o zastosowanie czynnego żalu uchroni podatnika przed negatywnymi skutkami.

Podsumowanie

Pracodawca jest zobowiązany do terminowego przesyłania deklaracji podatkowych za pracownika do urzędu skarbowego jak i do samego zatrudnionego. W sytuacji uchybienia terminu złożenia zeznań podatkowych do US na przedsiębiorcę może zostać nałożona kara pieniężna. Aby jej uniknąć należy wraz z deklaracją złożyć tzw. czynny żal, który może pomóc w uniknięciu kary.

#polecamy#

#banner-201292#

Question 14

Czy jeżeli rozliczam się na jednym formularzu rocznym PIT-36 za 2024 rok zarówno z tytułu dochodów uzyskanych z prowadzonej działalności gospodarczej, jak i ze stosunku pracy w pełni podlegającego opodatkowaniu, to mogę ująć na deklaracji również składki ZUS (społeczne i zdrowotne) z PIT-11 otrzymanego od pracodawcy? Wspomnę, że składki społeczne opłacam wyłącznie w ramach stosunku pracy.

Accepted Answer

W przypadku przychodów opodatkowanych skalą podatkową nie ma możliwości odliczenia składek opłaconych na ubezpieczenie zdrowotne. Składek na ubezpieczenie zdrowotnej zarówno z działalności jak i ze stosunku pracy nie wykazuje się zatem w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za 2024 rok.

Natomiast, w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu umowy o pracę przysługuje ich odliczenie w zeznaniu rocznym, pod warunkiem że zgodnie z art. 26 ust. 1 lit. b) ustawy o PIT dochód w ramach stosunku pracy, który stanowił podstawę ich obliczenia nie korzystał ze zwolnienia z podatku.

Składki społeczne, które wykazane zostały w otrzymanym PIT-11 w poz. 95 lub 96 należy wprowadzić w zeznaniu rocznym PIT-36 w części F. w poz. 200 (jeśli występuje się w zeznaniu jako podatnik) lub w poz. 201 (jeśli występuje się w zeznaniu jako małżonek).

Jak wygenerować zeznanie roczne PIT-36 w systemie wFirma.pl?

W celu przygotowania zeznania rocznego z działalności gospodarczej należy przejść do zakładki START » PODATKI » DEKLARACJE ROCZNE » DODAJ DEKLARACJĘ a następnie wybrać formularz: Roczna deklaracja podatku dochodowego na zasadach ogólnych (PIT 36).

W olejnym kroku należy wskazać rok i cel złożenia zeznania: ZŁOŻENIE DEKLARACJI.

Wspomnienie składki społeczne z otrzymanego PIT-11 wykazuje się w poz. 200 lub 201 (w zależności od tego czy w zeznaniu występuje się jako podatnik czy małżonek).

#polecamy#

Question 15

Prowadzę działalność gospodarczą i mam zamiar zatrudnić od przyszłego miesiąca małżonkę. Rozważam zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na ⅓ etatu lub umowę zlecenie za wynagrodzeniem miesięcznym wynoszącym 1 000,00 zł. Małżonka nie jest dodatkowo nigdzie zatrudniona. W którym przypadku poniosę mniejsze koszty związane z zatrudnieniem? Ile wyniosą mnie składki ZUS należne do opłacenia za małżonkę w przypadku zatrudnienia jej na umowę o pracę oraz umowę zlecenie? Z jakim kodem tytułu ubezpieczenia powinna zostać zgłoszona do ZUS-u osoba współpracująca?

Accepted Answer

W myśl ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę współpracującą jest uważany małżonek, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka lub dzieci przysposobione, a także rodzice oraz macocha i ojczym, jeżeli prowadzą z przedsiębiorcą wspólne gospodarstwo domowe i pomagają przy prowadzeniu działalności. Osoba współpracująca może świadczyć pomoc w prowadzeniu działalności na podstawie umowy zlecenie, umowy o pracę, umowy o dzieło lub bezumownie. Osobę współpracującą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę lub świadczącą pracę bezumownie należy zgłosić do ZUS-u z kodem 05 11. Wyjątek stanowi zatrudnienie osoby współpracującej w ramach umowy o zlecenie, wówczas przedsiębiorca powinien dokonać zgłoszenia takiej osoby z kodem 04 11. Co istotne, zasady opłacania składek ZUS zależą od rodzaju zatrudnienia i różnią się dla osoby współpracującej świadczącej pomoc w prowadzeniu działalności na podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenie.

#zobacztez#

Osoba współpracująca - zatrudnienie w 2025

Osoba współpracująca zatrudniona w ramach umowy o pracę

Zatrudnienie osoby współpracującej w ramach umowy o pracę wiąże się z obowiązkiem opłacania za nią składek ZUS w wysokości jak za przedsiębiorcę od podstawy wynoszącej 5 203,80 zł w 2025 roku. Oznacza to, że zatrudniając małżonkę na umowę o pracę z wynagrodzeniem wynoszącym 1000 zł, należy za nią opłacać składki ZUS wynoszące:

składka na ubezpieczenie emerytalne: 19,52% × 5 203,80 zł = 1 015,78 zł,
składka na ubezpieczenie rentowe: 8% × 5 203,80 zł = 416,30 zł,
składka na ubezpieczenie wypadkowe: 1,67% × 5 203,80 zł = 86,90 zł.

Oprócz wymienionych wyżej składek ZUS przedsiębiorca ma obowiązek opłacać za osobę współpracującą:

składkę na Fundusz Pracy w wymiarze 2,45% × 5 203,80 zł = 127,49 zł,
składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynoszącą 0,1% ×5 203,80 zł = 5,20 zł,
składkę na ubezpieczenie zdrowotne 9% × 6 411,89 zł = 577,07 zł

[alert-info]W myśl art. 81 ust. 2ya ustawy zdrowotnej podstawę stanowi kwota odpowiadająca 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez GUS. [/alert-info]

Istnieje również możliwość zgłoszenia małżonki do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, wówczas suma należnych do opłacenia składek wzrośnie o kwotę wynoszącą 2,45% podstawy składek: 2,45% × 5 203,80 zł = 127,49 zł

Z powyższych obliczeń wynika, że w przypadku zatrudnienia małżonki na podstawie umowy o pracę przedsiębiorca powinien opłacać za nią składki miesięczne w wysokości 2 228,74 zł lub w przypadku podlegania dodatkowo pod dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – 2 356,23 zł.

#banner-199090#

Osoba współpracująca zatrudniona na podstawie umowy zlecenie

W przypadku zatrudnienia małżonki w ramach umowy zlecenie składki ZUS naliczane są od wynagrodzenia, tak jak w przypadku innych pracowników. Zawierając z małżonką umowę zlecenie na kwotę 1000 zł miesięcznie, przedsiębiorca opłaca za nią składki w wysokości:

składka na ubezpieczenie emerytalne: 9,76% × 1 000,00 zł = 97,60 zł,
składka na ubezpieczenie rentowe: 6,5% × 1 000,00 zł = 65,00 zł,
składka na ubezpieczenie wypadkowe: 1,67% × 1 000,00 zł = 16,70 zł,
składka na FGŚP: 0,1% × 1 000,00 zł = 1,00 zł.

W związku z tym, że wynagrodzenie małżonki będzie wynosiło mniej niż kwota minimalna – przedsiębiorca nie jest zobowiązany opłacać za nią składki na Fundusz Pracy.

Pozostała część składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe jest finansowana z wynagrodzenia małżonki i nie stanowi dodatkowych kosztów dla przedsiębiorcy.

Oznacza to, że za małżonkę zatrudnioną na umowę zlecenie za wynagrodzeniem wynoszącym 1 000,00 zł brutto przedsiębiorca ma obowiązek opłacać składki w wysokości równej 180,30 zł miesięcznie.

Podsumowując, w przypadku zatrudnienia małżonki na umowę o pracę za wynagrodzeniem równym 1 000,00 zł brutto przedsiębiorca powinien opłacać za nią składki w wysokości 2 228,74 zł lub 2 356,23 zł ze składką na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, natomiast na podstawie umowy zlecenie – za tę samą kwotę wynagrodzenia składki w wysokości 180,30 zł.

Jak wynika z powyższych obliczeń, różnica w składkach należnych do opłacenia jest spora i korzystniejszym rozwiązaniem jest zdecydowanie zatrudnienie małżonki na umowę zlecenie.#polecamy#

#banner-199093#

Zdaniem eksperta

Roczna składka zdrowotna w zawieszonej działalności

Umowa o dzieło a składki ZUS za pracownika

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe a przystąpienie w trakcie miesiąca

Kwota zmniejszająca podatek u kilku pracodawców

Minimalna roczna składka zdrowotna a założenie firmy w trakcie roku

Zatrudnienie emeryta na podstawie umowy o pracę

Zasiłek macierzyński a przedłużenie umowy o pracę do dnia porodu

Zaświadczenie o zdolności do pracy - kiedy jest wymagane?

Umowa zlecenie emeryta a składki ZUS 2025

Obowiązek opłacania zaliczek na PIT-4R za zatrudnionego pracownika w 2025 roku

Zmiana danych w ZUS - kiedy powinna być zgłoszona?

Jak wyliczyć wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby?

Nieterminowe złożenie deklaracji PIT-11 - konsekwencje

Rozliczenie roczne dochodu uzyskanego z etatu i działalności a składki ZUS

Osoba współpracująca a składki ZUS – jak korzystniej zatrudnić małżonka w 2025?

Artykuły

Wzory