0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Czy możliwe jest wypowiedzenie na urlopie wychowawczym?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Wypowiedzenie umowy o pracę skutkuje rozwiązaniem istniejącego stosunku pracy. Ustawodawca wskazuje na konkretne terminy wypowiadania takich umów, które mogą być skracane przez strony w odpowiednich warunkach. Czy możliwe jest jednak wypowiedzenie na urlopie wychowawczym przez pracownika?

Czym jest wypowiedzenie?

Wypowiedzenie to jednostronna czynność prawna zmierzająca do rozwiązania istniejącego stosunku pracy. Może zostać podjęta zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika – z różnych powodów. Wypowiedzenie umowy o pracę pojawia się jednak najczęściej, gdy zatrudniony znajduje lepsze miejsce pracy lub nie nadaje się na zajmowane stanowisko.

Okresy wypowiedzenia umów o pracę są wyraźnie wskazane w Kodeksie pracy – ich długość zależy przede wszystkim od stażu pracy w danej firmie oraz rodzaju zawartej umowy (im dłuższy staż w zakładzie pracy, tym dłuższy okres wypowiedzenia). Wypowiedzenie nie może być dłuższe, niż przewidują to terminu ustawowe, może być jednak krótsze lub całkowicie zlikwidowane, jeśli taką wolę wyrażą zgodnie pracownik i pracodawca. W niektórych przypadkach pracodawca zyskuje odrębne prawo do skrócenia omawianego okresu bez konieczności uzyskiwania na to zgody swojego podwładnego.

Urlop wychowawczy

Urlop wychowawczy należy do kategorii urlopów związanych z rodzicielstwem – przysługuje on pracownikowi na okres co najmniej 6 miesięcy (maksymalnie 36 miesięcy) i musi być wykorzystany w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Wyrok WSA w Gdańsku z 23 stycznia 2020 roku (sygn. akt III SA/Gd 763/19)

Uzyskanie prawa do urlopu wychowawczego skutkuje utratą dochodu i nie jest utożsamione z utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Osoby korzystające z urlopu wychowawczego mogą liczyć na wsparcie Państwa w postaci dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Dodatek ten jest dodatkiem do zasiłku rodzinnego (art. 8 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych), do którego prawo uzależnione jest od wysokości dochodu (art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych). Natomiast celem świadczenia pielęgnacyjnego ma być wsparcie osób, które mimo możliwości pozostawania w zatrudnieniu rezygnują z niego bądź go nie podejmują wobec konieczności sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny.

Wypowiedzenie w trakcie urlopu

Umowa o pracę może zostać wypowiedziana przez pracownika w każdym czasie, nawet wtedy, gdy przebywa on na urlopie wypoczynkowym lub zwolnieniu lekarskim. Ważne jednak jest, aby wypowiedzenie zostało wyraźnie zakomunikowane przełożonemu – stąd potrzeba dokonania tej czynności w formie pisemnej.

Powyższa zasada nie znajduje jednak zastosowania względem pracodawcy – nie może on dokonać wypowiedzenia umowy o pracę swojemu podwładnemu, gdy znajduje się on na urlopie lub jego nieobecność w pracy jest usprawiedliwiona w inny sposób. Czy taką regułę możemy zastosować także, gdy zatrudniony przebywa na urlopie wychowawczym?

Wypowiedzenie na urlopie wychowawczym

Pracownik może wypowiedzieć swoją umowę, jeśli znajduje się na urlopie wychowawczym i to bez względu na to, jak długo z takiego urlopu już korzysta. Stosujemy tutaj tę samą zasadę, jak podczas przebywania zatrudnionego na urlopie wypoczynkowym lub L4 – pracownik zawsze może zadecydować o zakończeniu wiążącego go stosunku pracy.

Złożenie przez pracownika wypowiedzenia w trakcie wykorzystywania przez niego urlopu wychowawczego powoduje, że umowa ulegnie rozwiązaniu z ustawowym okresem wypowiedzenia, co oznacza, że dany urlop może zakończyć się dużo wcześniej.

Przykład 1.

Pani Ewa przebywa aktualnie na urlopie wychowawczym – korzysta z niego już 4 miesiąc. Kobieta znalazła jednak lepszą ofertę pracy i złożyła swojemu przełożonemu wypowiedzenie. W jej przypadku okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, co oznacza, że pani Ewa wraz z ostatnim dniem wypowiedzenia utraci prawo do urlopu wychowawczego przysługującego jej u dotychczasowego pracodawcy.

Przykład 2.

Pani Ewa przebywa na urlopie wychowawczym od 35 miesięcy, postanowiła jednak, że złoży wypowiedzenie swojemu pracodawcy. W jej przypadku obowiązuje okres 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, co oznacza, że kobieta będzie musiała przepracować jeszcze 2 miesiące w firmie (maksymalny okres urlopu wychowawczego wynosi bowiem 36 miesięcy).

Zupełnie inne zasady stosujemy przy wypowiedzeniu dokonywanym przez pracodawcę. Nie ma on prawa podjąć takiej czynności, gdy jego pracownik korzysta z urlopu wychowawczego. Zgodnie bowiem z treścią art. 41 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Postanowienie SN z 29 stycznia 2020 roku (sygn. akt III PK 185/18)

Przepis art. 41 kp jest przepisem szczególnym, ustanawiającym ochronę przed dokonaniem pracownikowi wypowiedzenia umowy o pracę, a warunkiem tej ochrony jest nieobecność pracownika w pracy w konkretnym dniu orzeczonej już chorobowej niezdolności do pracy. Warunkiem decydującym o objęciu pracownika ochroną jest zatem usprawiedliwiona nieobecność w zakładzie pracy, a nie później stwierdzona chorobowa niezdolność do pracy. Pracownik, który w danym dniu był obecny w pracy, nie korzysta ze szczególnej stabilizacji zatrudnienia, choćby następnie uzyskał chorobowe zwolnienie w celu skorzystania z ochrony art. 41 kp. Wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który był i świadczył pracę, a następnie wykazał, że w takim dniu wypowiedzenia był niezdolny do pracy, nie narusza art. 41 kp.

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o:

  • udzielenie urlopu wychowawczego – do dnia zakończenia tego urlopu;
  • obniżenie wymiaru czasu pracy – do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy.

W przypadkach, o których mowa powyżej, rozwiązanie przez pracodawcę umowy jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. W przypadku złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego albo obniżenie wymiaru czasu pracy wcześniej niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu wychowawczego albo obniżonego wymiaru czasu pracy, zakaz wypowiadania umów o pracę zaczyna obowiązywać na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu albo obniżonego wymiaru czasu pracy.

Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę

Obecne przepisy wprowadzają jeden ważny wyjątek, który pozwala pracodawcy na dokonanie wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym. Wiąże się z to z ogłoszeniem upadłości lub likwidacji zakładu pracy – stan ten uzasadnia dokonanie wypowiedzenia stosunku pracy bez względu na to, na jakim urlopie przebywa aktualnie zatrudniony (dotyczy to także sytuacji przebywania na zwolnieniu lekarskim).

Postanowienie SN z 15 kwietnia 2021 roku (sygn. akt III PSK 46/21)

Przepis art. 411 kp nie znajduje zastosowania w przypadku likwidacji pracodawcy, w związku z którą następuje przejście całości lub części prowadzonego przez niego zakładu pracy na innego pracodawcę, który kontynuuje ich działalność lub podejmuje działalność podobną. W takiej sytuacji pracownicy podlegają nadal ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, wynikającej z art. 38, 39 i 41 kp oraz z przepisów szczególnych. W razie wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę z naruszeniem tej ochrony, pracownikowi przysługują stosowne roszczenia przewidziane w przepisach prawa na wypadek bezprawnego rozwiązania stosunku pracy. Po dacie transferu z roszczeniami tymi, np. z roszczeniem o przywrócenie do pracy, pracownik może występować do nowego pracodawcy – nabywcy zakładu lub jego części, z którą wiązały się w przeważającej mierze jego zadania, który, jako następca prawny, odpowiada za skutki prawne wynikające z bezprawnego rozwiązania stosunku pracy przez poprzedniego pracodawcę.

Podsumowanie

Pracownik może dokonać wypowiedzenia wiążącej go umowy o pracę w każdej chwili, także wtedy, gdy przebywa aktualnie na urlopie wychowawczym. Pracodawca nie ma takiej możliwości i jeśli chce dokonać wypowiedzenia, musi poczekać na powrót zatrudnionego do pracy. Wyjątkiem od tej zasady jest ogłoszenie upadłości lub likwidacja zakładu pracy, które uzasadniają wypowiedzenie umowy w trakcie usprawiedliwionej nieobecności pracownika – w tym, gdy przebywa on na urlopie wychowawczym.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów