Podatek liniowy i ryczałt to dwie odmienne formy opodatkowania. W praktyce można spotkać się z sytuacjami połączenia podatku liniowego z ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w przypadku prowadzenia kilku rodzajów działalności gospodarczej. Kiedy podatek liniowy można połączyć z ryczałtem?
Forma opodatkowania w przypadku kilku rodzajów działalności prowadzonych jednocześnie
W obowiązującym w Polsce systemie prawnym możliwe jest jednoczesne prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej i działalności w innej formie np. jako wspólnik spółki cywilnej, osobowej czy kapitałowej. Niektórzy podatnicy poza prowadzeniem samodzielnej działalności gospodarczej, biorą udział w różnego rodzaju spółkach nieposiadających osobowości prawnej np. spółce cywilnej, partnerskiej czy jawnej, czyli w spółkach niebędących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału). Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną co do zasady łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej.
Trzeba mieć na uwadze, że prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej i bycie wspólnikiem w spółkach transparentnych podatkowo, czyli w spółce cywilnej, spółce partnerskiej lub spółce jawnej niebędącej podatnikiem CIT, niesie za sobą pewne ograniczenia w wyborze form opodatkowania dochodów osiąganych z poszczególnych rodzajów prowadzonych działalności.
Jedną z możliwości dostępnych dla przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą i będącego wspólnikiem w jednej lub kilku spółkach osobowych, partnerskich lub jawnych jest wybór podatku liniowego bądź zasad ogólnych i stosowanie tej samej formy opodatkowania w odniesieniu do dochodów osiąganych zarówno z indywidualnej działalności gospodarczej, jak i ze spółek transparentnych podatkowo.
„Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i jest wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną, wybór sposobu opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, dotyczy wszystkich form prowadzenia tej działalności, do których mają zastosowanie przepisy ustawy”.
Wybraną formę opodatkowania stosuje się wówczas w odniesieniu do wszystkich rodzajów działalności. Nie jest możliwe łączenie zasad ogólnych z podatkiem liniowym przy jednoczesnym prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej i byciem wspólnikiem spółek transparentnych podatkowo. Przykładowo podatnik nie ma prawa do opodatkowania dochodów z indywidualnej działalności gospodarczej według zasad ogólnych, a dochodów ze spółek transparentnych podatkowo podatkiem liniowym lub odwrotnie.
Stosowanie jednej formy opodatkowania dla dochodów z jednoosobowej działalności gospodarczej i spółek transparentnych podatkowo oznacza, że przedsiębiorca ma obowiązek złożyć jedno zeznanie roczne na formularzu PIT-36 (zasady ogólne) lub PIT-36L (podatek liniowy).
W przypadku jednoczesnego prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej i bycia wspólnikiem w jednej lub kilku spółkach osobowych, partnerskich lub jawnych dopuszczalne jest także opodatkowanie tych działalności na różnych zasadach. Mianowicie jedna z nich może być opodatkowana podatkiem liniowym lub na zasadach ogólnych, a inna ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Takie rozwiązanie jest możliwe, ponieważ zasady stosowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych są regulowane odrębną ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W związku z tym podatek liniowy można połączyć z ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Przytoczony powyżej art. 9a ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stoi na przeszkodzie połączenia tych form opodatkowania.
Stosowanie różnych form opodatkowania dla jednoosobowej działalności gospodarczej i spółek transparentnych podatkowo oznacza konieczność złożenia dwóch odrębnych zeznań rocznych. Przykładowo, jeżeli w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej stosowany jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, a w spółce transparentnej podatkowo podatek liniowy, to przedsiębiorca składa wówczas PIT-28 (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) i PIT-36L (podatek liniowy).
Kiedy podatek liniowy można połączyć z ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych?
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą i będący jednocześnie wspólnikiem w spółkach transparentnych podatkowo może połączyć podatek liniowy z ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Obowiązujące przepisy dopuszczają wybór podatku liniowego w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla spółek osobowych.
Wnioskodawcą jest przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, będący wspólnikiem spółki komandytowej, który został także wspólnikiem spółki cywilnej osób fizycznych i planuje zostać wspólnikiem w kolejnej spółce – jawnej lub cywilnej osób fizycznych. Podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako formę opodatkowania wybrał i stosuje podatek liniowy. Pytanie dotyczy możliwości wyboru jako formy opodatkowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w spółkach, do których przystępuje, przy uwzględnieniu, że w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej stosuje podatek liniowy. Zdaniem wnioskodawcy nie ma przeciwwskazań, aby przychody ze spółek, do których przystępuje, były opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, a dochody uzyskiwane z indywidualnej działalności gospodarczej podatkiem liniowym, pod warunkiem, że dana spółka nie przekroczy w poprzednim roku limitu przychodów 2 mln euro wykluczających opodatkowanie ryczałtem.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem podatnika, zgodnie z którym możliwe jest rozliczanie dochodów osiąganych w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej podatkiem liniowym, a przychodów ze spółek osobowych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej stwierdził, co następuje:
„Wnioskodawca, przystępując do spółki jawnej lub cywilnej, może wybrać opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz może taką formę wybrać w kolejnych latach podatkowych pomimo wyboru formy podatku liniowego dla indywidualnej działalności gospodarczej lub innych spółek osobowych”.
Organ podatkowy uzasadniając decyzję, podkreślił, że w przypadku, gdy przedsiębiorca prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą i jest wspólnikiem spółki niemającej osobowości prawnej, to zgodnie z art. 9a ust. 5 pkt 1 ustawy o PIT wybór sposobu opodatkowania dotyczy wszystkich form prowadzenia działalności, do których stosowane są przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy zatem dokonać wyboru formy opodatkowania pomiędzy skalą podatkową i podatkiem liniowym. Wykluczone jest bowiem stosowanie skali podatkowej w jednoosobowej działalności gospodarczej, a podatku liniowego w spółce i odwrotnie.
Nie ma natomiast przeciwwskazań, aby w ramach indywidualnej działalności gospodarczej stosować podatek liniowy, a w działalności w formie spółki ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym nie wprowadza ograniczeń, by z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie mogli skorzystać podatnicy prowadzący także inną pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym.
Dostępne dla podatników jest zatem następujące rozwiązanie: rozliczanie działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki osobowej zryczałtowanym podatkiem dochodowym przy równoczesnym rozliczaniu działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie podatkiem liniowym.
Aby zastosować wskazane rozwiązanie, czyli połączenie ryczałtu z PIT liniowym konieczne jest m.in. zgłoszenie naczelnikowi urzędu skarbowego wyboru odpowiednich form rozliczenia, a w odniesieniu do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, nieprzekroczenie limitu przychodów 2 mln euro.
W odniesieniu do spółki komandytowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podkreślił, że spółki komandytowe zostały w 2021 roku podatnikami CIT, co jednak nie stanowi przeciwwskazań do zastosowania opisanego powyżej rozwiązania w kwestii połączenia podatku liniowego z ryczałtem, ponieważ ustawa o ryczałcie nie wyklucza podatników będących również udziałowcami w spółkach będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych.
Wykluczenia z możliwości stosowania podatku liniowego i ryczałtu
Podatek liniowy i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych są preferencyjnymi formami opodatkowania dostępnymi dla podatników tylko po spełnieniu określonych warunków. Z możliwości stosowania podatku liniowego i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wyłączeni są przedsiębiorcy uzyskujący z jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki transparentnej podatkowo przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego bądź obecnego pracodawcy, o ile są to czynności tożsame z tymi, które dany przedsiębiorca lub któryś z jego wspólników w spółce transparentnej podatkowo wykonuje w ramach umowy o pracę.
W przypadku podatku liniowego czynności te nie mogą być wykonywane w bieżącym roku podatkowym, a w odniesieniu do ryczałtu w bieżącym lub poprzednim roku podatkowym. Dodatkowo trzeba mieć na uwadze, że ryczałt od przychodów ewidencjonowanych dostępny jest jedynie dla wybranych rodzajów działalności gospodarczych. Sprzedaż określonych rodzajów towarów czy świadczenie określonych usług np. handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, prowadzenie aptek lub lombardów wyklucza możliwość stosowania ryczałtu jako formy opodatkowania. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych nie może być również stosowany, gdy przychody przekraczają limit 2 mln euro.
