Nowy Ład wprowadzony przez ustawodawców wzbudził wiele kontrowersji wśród przedsiębiorców. Wdrożone reformy miały przyczynić się do polepszenia sytuacji finansowej osób prowadzących działalności gospodarcze, tymczasem dla wielu przedsiębiorców wzrosły obciążenia podatkowe. Przedsiębiorcy borykający się z wieloma problemami będącymi skutkami pandemii COVID-19 powinni przygotować się na kolejne obciążenia w postaci wyższych podatków i składek. W szczególnie trudnej sytuacji znaleźli się przedsiębiorcy stosujący podatek liniowy. W artykule przedstawiamy, czy w 2023 roku podatek liniowy po wprowadzeniu Polskiego Ładu dalej się opłaca? Sprawdź!
Podatek liniowy – charakterystyka
Osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze mają możliwość stosowania podatku liniowego będącego często bardzo opłacalną alternatywą dla skali podatkowej.
Osoby rozliczające się liniowo w celu ustalenia podstawy opodatkowania pomniejszają osiągnięte przychody o koszty ich uzyskania. Uzyskany w ten sposób dochód może zostać pomniejszony o zapłacone składki społeczne, o ile wartość tych składek nie została już ujęta w kosztach uzyskania przychodów. Otrzymaną kwotę mnożymy przez stawkę podatkową przyporządkowaną dla przedsiębiorców stosujących podatek liniowy, czyli 19%.
Ile wynosi składka zdrowotna w ramach Polskiego Ładu dla przedsiębiorców stosujących podatek liniowy?
Reforma podatkowa w ramach Nowego Ładu dokonała zmiany w zakresie ustalania wysokości i odliczenia składki zdrowotnej. Przedsiębiorcy, którzy jako formę opodatkowania wybrali podatek liniowy, od stycznia 2022 roku są zobowiązani do uiszczania 4,9% z tytułu składki zdrowotnej. Podstawą wymiaru tej składki jest dochód osiągany z działalności.
Nowe przepisy wprowadziły także minimalną składkę zdrowotną dla podatników stosujących podatek liniowy. Jej wysokość nie może być niższa niż kwota odpowiadająca 9% minimalnego wynagrodzenia. Minimalne wynagrodzenie w 2023 roku wzrosło od stycznia do poziomu 3490 zł, w konsekwencji minimalna składka zdrowotna w 2023 roku nie może być niższa niż 314,10 zł. W razie gdy 4,9% osiąganego dochodu przekroczy tę kwotę, wartość zobowiązania z tytułu składki zdrowotnej proporcjonalnie wzrośnie.
Przykład 1.
Pan Jan prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie programowania opodatkowaną podatkiem liniowym. Miesięczny dochód przedsiębiorcy wynosi 15 000 zł. Jak wygląda wysokość obciążenia z tytułu składki zdrowotnej u pana Jana w 2023 roku?
W 2023 roku pan Jan zapłaci 4,9% osiąganego dochodu z tytułu składki zdrowotnej, a więc aż 735 zł, od podatku może on jednak odliczyć opłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie nie większej niż 10 200 zł (limit obowiązujący dla 2023 roku).
Odliczenie składki zdrowotnej od 2023 roku
Poza zmianą sposobu ustalania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców ustawodawcy zdecydowali się na likwidację możliwości odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej od podatku. Była to najbardziej kontrowersyjna zmiana w Nowym Ładzie. Jak zostało wcześniej wspomniane, zgodnie z poprzednim stanem prawnym przedsiębiorcy płacili 9% podstawy wymiaru składki zdrowotnej oraz mieli oni prawo do odliczenia 7,75% podstawy wymiaru zapłaconej składki od podatku. Znaczna kwota zapłaconej składki zdrowotnej wpływała na zmniejszenie zobowiązania z tytułu podatku dochodowego, więc realnym kosztem przedsiębiorcy było zaledwie 1,25% podstawy wymiaru.
Począwszy od stycznia 2022 roku, nie było możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Kwota zapłacona do ZUS-u z tego tytułu w całości stanowi obciążenie dla przedsiębiorcy.
Przedsiębiorca może wybrać sposób odliczenia składki zdrowotnej - bezpośrednio w zaliczce na podatek dochodowy bądź jako koszt w KPiR.
Podatek liniowy po wprowadzeniu Polskiego Ładu
Zmiany w zakresie ustalania wysokości składki zdrowotnej na podstawie dochodu i częściowe odliczenia likwidacji składki do wspomnianego limitu dotknęły wszystkie osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze – zarówno te stosujące zasady ogólne, jak i opodatkowujących swoje dochodowy podatkiem liniowym. Częściową rekompensatę tych negatywnych zmian w postaci podwyższenia kwoty wolnej od podatku i drugiego progu podatkowego otrzymali tylko ci, którzy stosują jako formę opodatkowania zasady ogólne. Wynika to z tego, że sposób obliczania zaliczki na podatek dochodowy w podatku liniowym nie uwzględnia ani kwoty wolnej od podatku, ani progów podatkowych. Kwota wolna od podatku podatnikom stosującym podatek liniowy nie przysługuje, a stawka procentowa podatku dochodowego od osób fizycznych dla liniowców jest taka sama niezależnie od kwoty osiąganego dochodu (brak progów podatkowych).
W konsekwencji większość przedsiębiorców stosujących podatek liniowy zapłaci również w 2023 roku wyższe daniny na rzecz państwa z tytułu składki zdrowotnej, są oni również w dalszym ciągu ograniczeni limitem odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej.
Wysokość danin i podatek liniowy po wprowadzeniu Polskiego Ładu
Wdrożona reforma podatkowa budziła już na samym początku niepokój przedsiębiorców i dalej go wzbudza. Wiele osób zastanawia się nad opłacalnością poszczególnych form opodatkowania. Część przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze i stosujących podatek liniowy rozważa zmianę formy opodatkowania na zasady ogólne. Przy zasadach ogólnych uzależnienie wysokości składki zdrowotnej od dochodu i likwidacja pełnego odliczenia składki zdrowotnej jest bowiem częściowo rekompensowana przez podwyższenie kwoty wolnej od podatku do poziomu 30 000 zł i drugiego progu podatkowego do 120 000 zł.
Jednoznaczne stwierdzenie, czy podatek liniowy dalej się opłaca, nie jest możliwe, ponieważ wszystko uzależnione jest od osiąganego dochodu. Decyzja ustawodawców o zróżnicowaniu stopy procentowej składki zdrowotnej dla podatników stosujących zasady ogólne i podatek liniowy jest dobrą wiadomością dla liniowców, co sprawia, że przy podatku liniowym poza preferencją w postaci stałe 19% stawki podatku dochodowego obowiązuje jeszcze preferencyjna stawka składki zdrowotnej.
Każdy przedsiębiorca stosujący podatek liniowy może przeprowadzić własną symulację, jak zmieni się wysokość danin na rzecz państwa, biorąc pod uwagę średni dochód osiągany z działalności.
