W 2014 r. nastąpiła deregulacja wielu zawodów – w tym również zawodu księgowego. W wyniku wejścia w życie tych przepisów znacząco zmieniło się oblicze rynku. W ostatnim czasie pojawiają się jednak głosy, że certyfikat księgowego może wrócić. Na ile jest to realne i z czym wiązałaby się kolejna zmiana w tym zakresie?
Deregulacja zawodu księgowego
Zawód księgowego uległ deregulacji na mocy ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych. Jest to zmiana korzystna z perspektywy części osób planujących podjąć pracę w tej branży – teraz możliwe jest zajmowanie stanowisk bez spełniania formalności w postaci uzyskania certyfikatu. Niemniej jednak wraz z nowymi przepisami znacząco zmienił się również cały rynek, co dla wielu oznacza skutki negatywne.
Certyfikat księgowego - skutki zniesienia
W założeniu najważniejszym skutkiem wprowadzanych zmian miało być ułatwienie dostępu do wykonywania zawodu, co dla wielu szczególnie młodych osób wchodzących dopiero na rynek, jest dobrą wiadomością. Co więcej, w wyniku zwiększenia powszechności usługi księgowe stały się tańsze. Niemniej jednak, jak to zwykle bywa, za niższą ceną okazała się iść także niższa jakość.
Nowe przepisy przyczyniły się zatem do pojawienia się na rynku podmiotów oferujących korzystniejsze, bardziej konkurencyjne ceny. Należy jednak zwrócić w tym miejscu uwagę na to, że zawód księgowego wymaga dużej biegłości w aktualnych zmianach prawnych, co wymaga czasu potrzebnego na samodzielne ich śledzenie i analizowanie bądź finansów na szkolenia zewnętrzne (a czasem zarówno jednego, jak i drugiego). Warto więc zauważyć, że cena usług księgowych uwzględnia koszt, jaki wkładają tego rodzaju specjaliści w aktualizowanie i poszerzanie swojej wiedzy potrzebnej w codziennej pracy. W związku z tym księgowi, którzy dokładają tego typu starań, nie mogą pozwolić sobie na znaczne obniżenie cen. To prowadzi do dużego rozwarstwienia w kwestii kosztów usług dostępnych na rynku.
Czy certyfikat księgowego powróci?
Deregulacja zawodu księgowego uderzyła przede wszystkim w dobrze wykwalifikowanych specjalistów, co z kolei przyczynia się do obniżenia ogólnego poziomu usług księgowych na przestrzeni całego kraju. Na dłuższą metę tańsze i mniej rzetelne świadczenia okazują się często mniej opłacalne, jeśli weźmiemy pod uwagę konsekwencje popełnionych błędów i dodatkowe koszty ich korekty. W związku z powyższym pojawiły się głosy odnośnie przywrócenia certyfikacji profesji księgowego.
Jak wskazuje Gazeta Prawna, problem ten zauważyli już m.in. kierownik Katedry Rachunkowości Finansowej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie dr hab. Mariusz Andrzejewski oraz wiceprzewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich Mariusz Korzeb. Podobnych wniosków dostarczyło również zlecone przez Ministerstwo Finansów Ogólnopolskie badanie ankietowe dotyczące oceny efektów przeprowadzonej w 2014 r. deregulacji usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Już w 2019 roku wskazywano, że w związku z jego wynikami może pojawić się projekt, który przywróciłby certyfikat księgowego. Niemniej jednak prawdopodobne jest, że objąłby on jedynie zawód usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, co oznacza, że dotyczyłoby to głównie osób, które prowadzą biura rachunkowe. Do tej pory nic jednak nie uległo zmianie.
Czy certyfikat księgowego powróci? Być może temat ten ponownie trafi do rozważań w Ministerstwie Finansów, gdyż przepisy podatkowe z roku na rok są coraz bardziej skomplikowane.
