Obecnie obowiązująca ustawa o VAT wskazuje, iż faktura powinna zawierać dane określone w rozporządzeniu MF z 28 marca 2011 roku w sprawie wystawiania faktur. Od 1 stycznia 2014 roku zasady dotyczące wystawiania faktur zostaną przeniesione z rozporządzenia wykonawczego bezpośrednio na grunt ustawy o podatku od towarów i usług. Podwyższona zostanie tym samym ranga zapisów dotyczących sporządzania tego typu dokumentów.
Jakie dane na fakturze od 2014 roku?
Zgodnie z art. 106e ust. 1 znowelizowanej ustawy o VAT, faktury wystawiane od początku stycznia 2014 r. powinny zawierać:
1. datę wystawienia,
2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny ją identyfikuje,
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a zgodnie z którym w przypadkach, o których mowa w art. 97 ust. 10 pkt 2 i 3 (WDT oraz świadczenie usług dla kontrahentów z UE gdzie zastosowanie ma art. 28b) faktura powinna zawierać dodatkowo:
- numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, poprzedzony kodem PL,
- numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej w danym państwie członkowskim, zawierający dwuliterowy kod stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej właściwy dla tego państwa członkowskiego,
5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, a w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych numer dla celów tego typu transakcji;
6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,
7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto),
10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto,
11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),
12. stawkę podatku,
13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku,
14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,
15. kwotę należności ogółem.
Dodatkowe informacje na fakturze od 2014 roku
W przypadku niektórych faktur, konieczne jest zamieszczanie w ich treści danych szczególnych:
1. mali podatnicy VAT rozliczający się z tytułu tego podatku metodą kasową powinni na fakturze zawrzeć zapis “metoda kasowa”,
2. jeśli nabywca wystawia fakturę w imieniu dostawcy, na wystawionym dokumencie zobowiązany jest zawrzeć opis “samofakturowanie”,
3. w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi wystawca powinien zawrzeć dodatkowy opis "odwrotne obciążenie",
4. podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT zobowiązani są do wskazania na fakturze podstawy zwolnienia (przepis ustawy lub aktu podustawowego, przepis dyrektywy bądź inną podstawę prawną),
5. w przypadku świadczenia usług turystyki rozliczanych na zasadzie marży, wystawca faktury zobowiązany jest zamieścić na niej opis: “procedura marży dla biur podróży”,
6. w przypadku dostawy towarów używanych wystawca faktury zobowiązany jest zamieścić na niej opis: “procedura marży - towary używane”,
7. w przypadku dostawy dzieł sztuki wystawca faktury zobowiązany jest zamieścić na niej opis: “procedura marży - dzieła sztuki”,
8. w przypadku dostawy przedmiotów kolekcjonerskich i antyków wystawca faktury zobowiązany jest zamieścić na niej opis: “procedura marży - przedmioty kolekcjonerskie i antyki”,
9.w przypadku, gdy przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy są nowe środki transportu, faktura powinna zawierać datę dopuszczenia nowego środka transportu do użytku oraz:
- przebieg pojazdu - w przypadku pojazdów lądowych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. a,
- liczbę godzin roboczych używania nowego środka transportu - w przypadku jednostek pływających, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. b, oraz statków powietrznych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. c;
10. w przypadku faktur wystawianych w imieniu i na rzecz podatnika przez jego przedstawiciela podatkowego faktura powinna zawierać nazwę lub imię i nazwisko przedstawiciela podatkowego, jego adres oraz numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku.
11. w przypadku, o którym mowa w art. 106c faktura powinna zawierać nazwę i adres organu egzekucyjnego lub imię i nazwisko komornika sądowego oraz jego adres, a w miejscu określonym dla podatnika - imię i nazwisko lub nazwę dłużnika oraz jego adres.
Faktura a prawo do odliczenia podatku VAT
Przyjąć zatem należy, że jeśli wystawiona w 2014 roku faktura nie będzie posiadała wskazanych w ustawie obligatoryjnych danych, nie będzie mogła zostać uznana za fakturę w rozumieniu art. 2 pkt 31. Z dokumentu takiego nabywca nie będzie więc mógł odliczyć VAT naliczonego.
Dla samego wystawcy dokument niejako będzie miał mniejsze znaczenie w obliczu nowych przepisów, gdyż od nowego roku to nie fakt wystawienia faktury będzie determinował moment powstania obowiązku podatkowego. Z zastrzeżeniem pewnych wyjątków obowiązek podatkowy w myśl art. 19a ust. 1 ustawy o VAT będzie powstawał w momencie dokonania dostawy towarów lub wykonania usług. Tak więc u dostawcy towaru/usługi obowiązek podatkowy powstanie bez względu na to czy faktura zostanie wystawiona czy też nie, ani w jakiej formie. Po zrealizowaniu transakcji dostawca będzie zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia VAT.
Podsumowując, zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od stycznia 2014 roku za fakturę będzie uznawany dokument (nie tylko ten, który zatytułowany będzie jako faktura) posiadający wszystkie dane określone w art. 106e ustawy o VAT. Wątpliwości budzi zatem sposób traktowania takich dokumentów, jak faktury pro forma, gdyż obecnie z reguły zawierają one wszystkie niezbędne dane i różnią się od zwykłej faktury tylko nazwą. Aktualnie faktura pro forma nie jest uznawana za fakturę, ani w ogóle za dokument księgowy. Jest jedynie dokumentem informacyjnym, niepowodującym żadnych skutków na gruncie podatku VAT ani dochodowego. Jednakże w świetle znowelizowanych przepisów faktura pro forma będzie mogła zostać uznana za pełnowartościową fakturę, a tym samym wywołać wszystkie związane z takim dokumentem skutki. Wystawianie faktur pro forma od 1 stycznia 2014 r. może nieść za sobą wszystkie konsekwencje przewidziane w związku z wystawieniem faktury.
