Przedmiotem poniższej analizy będzie kwestia poprawnego rozliczenia podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z TikToka przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Na podstawie orzecznictwa sądowego można wyprowadzić wniosek, że w zależności od okoliczności faktycznych i aktywności podejmowanych przez influencerów, takich jak kampania promocyjna na TikToku i uzyskanych z nich przychodów będą kwalifikowane do różnych źródeł.
Kampania promocyjna na TikToku
Pierwszy przypadek obejmować będzie świadczenie influencera, które polega na stworzeniu i przeprowadzeniu w mediach internetowych (TikTok) influencera całej kampanii promocyjnej, a nie tylko zamieszczenia i utrzymywania reklamy we własnych mediach internetowych. W takim przypadku istotne jest to, że influencer jest osobą, która ma realny wpływ na kształtowanie postaw odbiorcy. Nie jest więc to zwykły użytkownik mediów społecznościowych, tylko osoba popularna, rozpoznawalna w konkretnej dziedzinie, o określonym profilu działalności w tzw. sieci. Jego działania nie ograniczają się więc tylko do zwykłego zamieszczenia treści reklamowej innej firmy na własnej stronie, treści te mają swój ściśle określony przekaz.
Podejmowane ww. aktywnych działań na rzecz promocji danego produktu na TikToku powoduje, że nie jest możliwe uznanie, iż osoba fizyczna generuje w tym przypadku przychód z najmu powierzchni reklamowej (tj. z najmu prywatnego, o którym stanowi art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT).
Jak wskazał NSA w wyroku z 19 lutego 2021 roku (II FSK 2914/18), jeżeli przedmiotem świadczenia, za które osoby te uzyskiwały wynagrodzenie, nie było udostępnienie powierzchni wirtualnej na potrzeby reklamy, lecz aktywność polegająca na promowaniu, co wpływało na wysokość otrzymywanej przez nich gratyfikacji, to czynności wykonywane przez nich należy kwalifikować do czynności wykonywanych osobiście na podstawie art. 13 pkt 8 ustawy PIT, a nie do pozyskiwania przychodów ze źródła wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT.
W ww. wyroku NSA wskazał, że przychody z TikToka w zakresie prowadzenia kampanii reklamowej należy uznać za działalność wykonywaną osobiście, o której stanowi art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT.
Natomiast zupełnie inaczej orzekł NSA w wyroku z 5 lutego 2021 roku (II FSK 2689/18) w sprawie skargi na interpretację indywidualną Dyrektora KIS nr 0113-KDIPT2-2.4011.183.2017.20.ACZ. Otóż NSA stwierdził, że wynagrodzenia wypłacane influencerom z tytułu prowadzenia przez nich kampanii promocyjnych reklamodawców w internecie stanowią dla nich przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Jak wskazał WSA w Gliwicach w wyroku z 17 kwietnia 2018 roku (sygn. akt I SA/Gl 1364/17), zgodnie z art. 734 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
Sąd podkreślił, że umowa zlecenia w rozumieniu Kodeksu cywilnego odnosi się tylko do wykonania czynności prawnej. Czynności faktyczne są przedmiotem świadczenia w innych umowach, to jest umowach o świadczenie usług, w związku z którymi (jeśli nie są uregulowane innymi przepisami) art. 750 Kodeksu cywilnego stanowi, że stosuje się przepisy o zleceniu, ale tylko odpowiednio.
Zdaniem sądu analiza art. 734 § 1 i art. 750 Kodeksu cywilnego nakazuje zatem rozróżnienie umów zlecenia od umów, do których tylko stosuje się przepisy prawa cywilnego dotyczące umowy zlecenia, czy inaczej: od umów tylko o charakterze podobnym do zlecenia.
Przykład 1.
Pani Ewa jest influencerką udzielającą się na TikToku. Nie prowadzi działalności gospodarczej. Producent kosmetyków zaproponował jej przeprowadzenie kampanii reklamowej swoich produktów, oferując w zamian za to wynagrodzenie. W jaki sposób pani Ewa powinna rozliczyć uzyskany przychód?
Biorąc pod uwagę ww. wyrok NSA, należy uznać, że pani Ewa uzyskała przychód z innych źródeł, który podlega opodatkowaniu według skali podatkowej. Kwalifikacja przychodu do tego źródła oznacza, że pani Ewa nie ma obowiązku opłacania zaliczek na podatek w trakcie roku, a rozliczenia podatku dokonuje dopiero w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym w terminie do 30 kwietnia roku następnego. Z punktu widzenia producenta kosmetyków nie powstaje obowiązek poboru zaliczek na podatek od wypłaconego wynagrodzenia. Zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy PIT producent ma jedynie obowiązek wystawić informacje PIT-11 w terminie do końca lutego i przesłać ją zarówno do pani Ewy, jak i do właściwego US.
Kampania promocyjna na TikToku a przychody z zamieszczania reklam
Innym przypadkiem będzie natomiast sytuacja, gdy influencer uzyskuje wynagrodzenie za zamieszczanie gotowych reklam na TikToku. W orzecznictwie przyjmuje się, że wynagrodzenie otrzymywane przez osobę fizyczną zarządzającą stroną internetową należy zakwalifikować do źródła przychodów – najem, dzierżawa lub inne umowy o podobnym charakterze (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT).
To stanowisko opiera się na założeniu, że umowa, na podstawie której jeden podmiot udostępnia innemu podmiotowi możliwość wyświetlania na stronie internetowej określonych treści (najczęściej reklamowych), jest umową nienazwaną o charakterze podobnym do najmu lub dzierżawy. Wprawdzie przedmiotem takiej umowy nie jest ani najem rzeczy, ani dzierżawa rzeczy lub prawa, jednakże następuje oddanie do używania bytu wirtualnego, jakim jest część powierzchni strony internetowej (wyrok WSA w Gliwicach z 17 kwietnia 2018 roku, I SA/Gl 1364/17).
W rezultacie osoba fizyczna udostępniająca na stronie internetowej miejsce w celu zamieszczenia treści o charakterze m.in. reklamowym za wynagrodzeniem uzyskuje przychód z tytułu umowy o podobnym charakterze do umowy najmu lub dzierżawy. Przychody z tego tytułu należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT, pod warunkiem że nie są uzyskiwane w ramach działalności gospodarczej. Ponadto dla zastosowania tego przepisu nie jest konieczne, aby strony internetowe były własnością podatnika.
Pamiętajmy, że zgodnie z aktualną treścią art. 9a ust. 6 ustawy PIT do przychodów, o których stanowi art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT, zastosowanie ma opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W takim przypadku stawka podatku wynosi 8,5% przychodu, a jeżeli przychód przekroczy 100 000 zł – 12,5%.
Podatnik ma obowiązek wpłaty ryczałtu to 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu uzyskania przychodu z wynajmu (z możliwością rozliczania w formie kwartalnej). Rozliczenia rocznego dokonuje się na formularzu PIT-28 składanym w terminie do końca kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Podkreślamy, że zgodnie z art. 6 ust. 1a ustawy przychodem jest kwota czynszu faktycznie otrzymana od najemcy.
W zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie ma możliwości uwzględnienia żadnych kosztów podatkowych, co powoduje, że podatek jest płatny od kwoty uzyskanego przychodu. W tym wypadku nie ma również żadnej kwoty wolnej od podatku, zatem już pierwszy przychód generuje konieczność odprowadzenia podatku.
Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że przychody osiągane przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej z portalu TikTok mogą generować różne skutki podatkowe i mogą być opodatkowane różnymi stawkami podatkowymi. Nie jest bowiem wykluczone, że osoba fizyczna będzie równolegle osiągać przychody z różnych źródeł.
