Kwestia ustalenia sposobu rozliczenia działalności influencerów nieprowadzących działalności gospodarczej budzi pewne wątpliwości w kontekście rozliczenia podatku dochodowego. Więc w jaki sposób działa Opodatkowanie działalności influencerów? W poniższym artykule prezentujemy stanowisko organów podatkowych oraz sądów administracyjnych w zakresie podatku PIT.
Opodatkowanie działalności influencerów - ustalenie źródła przychodu działalności
Na początku wyjaśnijmy, jaka jest specyfika działalności influencerów. Otóż influencer na swojej stronie internetowej (czy też na portalach społecznościowych) zamieszcza prywatną opinię na temat danego produktu lub usługi, za co otrzymuje wynagrodzenie od producenta. Świadczenie influencera może polegać wręcz na stworzeniu i przeprowadzeniu w jego mediach internetowych (blogu, vlogu, profilu) całej kampanii promocyjnej.
W kontekście regulacji ustawy o PIT wskażmy, że zawiera ona katalog źródeł przychodów, wśród których można wskazać na:
- przychody z działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT),
- przychody z działalności wykonywanej osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT),
- przychody z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT).
Jeżeli działalność influencera nie ma charakteru zorganizowanego oraz ciągłego, to należy wykluczyć przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przechodząc zatem do dalszego rozróżnienia, wskażmy, że zakwalifikowanie przychodu do odpowiedniego źródła należy uzależnić od odpowiedniego zakwalifikowania zawartych z influencerami umów na gruncie przepisów Kodeksu cywilnego.
Postawą umów producentów z influencerami jest zasada swobody umów. Umowy te są zaliczane do tzw. umów nienazwanych w rozumieniu prawa cywilnego. W ramach takich umów strony konstruujące treść umowy mogą „zapożyczać” wybrane elementy różnych umów, tworząc nowy typ umowy o charakterze kompilacyjnym, zindywidualizowany do potrzeb stron.
W tym zakresie najbliższą konstrukcją prawną dla tego rodzaju działalności jest regulacja wynikająca z treści art. 750 kc, który podaje, że do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Natomiast organy podatkowe wskazywały, że przychody influencera trzeba zaliczyć do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT. W myśl tego przepisu do przychodów z działalności wykonywanej osobiście należy zaliczyć przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.
W ocenie sądów przychody influencera to przychody z innych źródeł
Odmienne zdanie zaprezentowały w powyższej sprawie sądy administracyjne. Zarówno WSA w Gliwicach w wyroku z 17 kwietnia 2018 roku (I SA/Gl 1364/17), jak i NSA w wyroku z 5 lutego 2021 roku (III FSK 2689/18) wskazały, że tego rodzaju przysporzenie stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT.
W obu wyrokach sądy akcentowały, że całość świadczonej przez influencera usługi stanowi wiele czynności, które ten zobowiązuje się podjąć w celu realizacji przyjętego zlecenia, w tym bardzo istotne jest, że przyjęte do wykonania zadanie jest zgodne z przedmiotem działalności tej osoby, jej dokonaniami zawodowymi, zainteresowaniami czy pasją.
Influencer jest osobą, która ma realny wpływ na kształtowanie postaw odbiorcy. Nie jest to więc zwykły użytkownik portali społecznościowych, tylko osoba popularna, rozpoznawalna w konkretnej dziedzinie, o określonym profilu działalności w sieci. Jego działania nie ograniczają się tylko do zwykłego zamieszczenia treści reklamowej innej firmy na własnej stronie, tylko treści te mają swój ściśle określony przekaz.
Nie można zatem przyjąć, że jest to klasyczny przykład umowy zlecenia (jak twierdził fiskus), lecz jest to przychód ze świadczenia usług, o którym mowa w art. 750 kc.
Na podstawie ww. orzeczenia Dyrektor KIS zmienił treść interpretacji i przyznał, że przychody uzyskane na podstawie umowy, do której na podstawie art. 750 kc stosuje się przepisy prawa cywilnego dotyczące umowy zlecenia, zalicza do przychodów z pozostałych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT).
Wpływ kwalifikacji źródła przychodu na obowiązki płatnika
Kwalifikacja przychodu influencera do odpowiedniego źródła przychodu ma znaczenie nie tylko dla samego influencera, ale także dla podmiotu wypłacającego wynagrodzenie.
Jeżeli bowiem przychody influencera byłyby zaliczane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, to zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o PIT podmiot wypłacający miałby jako płatnik obowiązek pobierania zaliczek na podatek.
Natomiast inaczej wygląda ta kwestia, jeżeli przychody influencera zaliczymy do tzw. innych źródeł, ponieważ w tym wypadku ustawa nie nakłada na płatnika obowiązku poboru zaliczek na podatek.
W tym miejscu warto zwrócić szczególną uwagę na treść art. 44 ust. 1c ustawy o PIT, który podaje, że podatnik uzyskujący przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, na podstawie umowy, do której stosuje się przepisy prawa cywilnego dotyczące umowy zlecenia lub o dzieło, może w ciągu roku podatkowego wpłacać zaliczki miesięczne, stosując do uzyskanego dochodu najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.
Podatnik, o którym mowa w ust. 1c, jeżeli dokonał w trakcie roku podatkowego wpłaty zaliczki, jest obowiązany do wpłacania kolejnych zaliczek od dochodów uzyskanych z tego tytułu w następnych miesiącach, aż do końca tego roku podatkowego (art. 44 ust. 1d ustawy o PIT).
Miesięczne zaliczki obliczone w sposób określony w ust. 1c podatnik jest obowiązany wpłacać na rachunek urzędu skarbowego, w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał dochód, a za grudzień – przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania (art. 44 ust. 1f ustawy o PIT).
Powyższa regulacja odnosi się do przychodów ze świadczenia usług, o których mowa w art. 750 kc, które – zgodnie z orzecznictwem sądowym – są kwalifikowane jako przychody z innych źródeł.
Opłacanie przez influencera zaliczek na podatek jest prawem, a nie obowiązkiem. Ww. art. 44 ust. 1c-1f ustawy o PIT stanowi opcję, z której influencer może, aczkolwiek nie musi skorzystać. Możliwe jest również rozwiązanie, w ramach którego podatnik rozliczy całość podatku dopiero w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
Przykład 1.
Pani Monika – influencerka z branży kosmetycznej – otrzymuje co miesiąc wynagrodzenie od producenta kosmetyków za promocję produktów na swoim profilu w mediach społecznościowych. Działalność kobiety nie ma charakteru zorganizowanego. W jaki sposób pani Monika powinna rozliczyć tego rodzaju przychód?
Biorąc pod uwagę orzecznictwo sądowe, otrzymany przez kobietę przychód należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł. Producent kosmetyków nie pobiera w tym przypadku zaliczek na podatek. Pani Monika może takie zaliczki opłacać samodzielnie, mając na uwadze, że zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 6 ustawy o PIT obowiązują 20% koszty uzyskania przychodów.
Podsumowując nasze rozważania, wskażmy, że kwestia poprawnego ustalenia źródła przychodu w zakresie działalności influencera wciąż budzi wątpliwości i nie jest jednolicie rozpatrywana. W zależności od dokonanej kwalifikacji inaczej będą kształtować się obowiązki związane z rozliczeniem podatku rocznego czy też wpłacaniem zaliczek na podatek.
