Aby odpowiedzieć na pytanie, czy osoba uzyskująca przychody z wyświetlania reklam na YouTube ma obowiązek wystawienia faktury, należy w pierwszej kolejności ustalić, z jakim źródłem zarobkowania mamy do czynienia. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że konieczność wystawienia faktury wiąże się z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Przychody z wyświetlania reklam na YouTube na gruncie przepisów podatkowych
Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach wskazują, że przychody z tytułu aktywności w serwisie YouTube nie powinny być kwalifikowane jako przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z 17 maja 2023 roku (nr 0112-KDIL2-2.4011.154.2023.4.IM) czytamy, że osiągnięte przychody z dobrowolnych wpłat od widzów („donejty”) oraz przychody z tytułu subskrypcji kanału na platformie internetowej należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy. W odniesieniu do opodatkowania tych przychodów nie ma znaczenia tożsamość subskrybentów.
Dochody z innych źródeł podlegają opodatkowaniu na tzw. zasadach ogólnych, według skali podatkowej, zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast w odniesieniu do przychodów z tytułu reklam Dyrektor KIS w ww. interpretacji wskazał, że wyświetlanie reklam polega jedynie na udostępnieniu miejsca, powierzchni reklamowej na „profilu” czy też kanale w danym serwisie. Właściciel takiego kanału nie ma wpływu na zawartość, przekaz, wizualizację tych reklam, jak też nie jest zaangażowany w żaden sposób w tworzenie tych reklam, nie ma nawet wpływu na to, czy, kiedy i jakie reklamy będą wyświetlane.
W rezultacie wyrażenie zgody na wyświetlanie reklam należy zakwalifikować do przychodów ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli do przychodów z tytułu umowy o podobnym charakterze do najmu lub dzierżawy.
Zaliczenie przychodów z tytułu wyświetlania reklam do źródła, jakim jest najem prywatny, nie jest jednak jednolicie akceptowane. Przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z 16 maja 2022 roku (nr 0113-KDIPT2-1.4011.43.2022.5.ISL) oraz z 5 września 2022 roku (nr 0113-KDIPT2-1.4011.460.2022.3.MAP) możemy przeczytać, że przychody z tytułu wyświetlania reklam należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł.
Przychody z wyświetlania reklam na YouTube a obowiązek wystawienia faktury VAT
W świetle art. 106b ust. 1 ustawy VAT obowiązek wystawienia faktury dotyczy przypadków sprzedaży – czyli odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług – na rzecz innego podatnika podatku VAT.
Obowiązek wystawienia faktury spoczywa na podatniku, czyli na podmiocie, który prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy VAT. Jak podaje art. 15 ust. 2 ustawy VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej określona w ustawie VAT różni się od tej zawartej w ustawie PIT przede wszystkim tym, że art. 15 ust. 2 ustawy VAT nie zawiera przesłanki „zorganizowania działalności”.
W rezultacie przychód niezaliczany do działalności gospodarczej na gruncie podatku PIT może być działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy VAT.
Przychody z wyświetlania reklam – rachunek czy faktura?
Kwestia uznania, czy osoba fizyczna hobbystycznie prowadząca kanał na YouTube może być uznana za podatnika podatku VAT, jest dyskusyjna. Faktem jest, że definicja działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy VAT nie wymaga, aby była to działalność zorganizowana, jednakże – w zależności od skali i częstotliwości wyświetlania reklam – nie w każdym przypadku będzie to działalność ciągła.
Jak wskazuje NSA w wyroku z 28 czerwca 2024 roku (III FSK 939/22), jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działalności gospodarczej i nie w ramach profesjonalnego obrotu czy zawodowo, w warunkach systematyczności i powtarzalności, w formie stałej i zorganizowanej, a jedynie incydentalnie, to tym samym nie podlega ona podatkowi VAT.
Natomiast wraz z wyrokiem WSA w Szczecinie z 14 lutego 2024 roku (I SA/Sz 469/23) możemy wskazać, że warunkiem uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
W takim przypadku dokumentowanie uzyskanego przychodu nie powinno odbywać się przy pomocy faktury, lecz na podstawie rachunku, o którym stanowi art. 87 Ordynacji podatkowej.
Otóż zgodnie ze wskazanym przepisem, jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.
Choć powyższy przepis stanowi o podatnikach prowadzących działalność gospodarczą, to jednak z treści art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej wynika, że pod tym pojęciem rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność – do przedsiębiorców.
W świetle ww. przepisu pojęcie działalności gospodarczej w rozumieniu Ordynacji podatkowej ma szerokie znaczenie i obejmuje swoim zakresem działalność zarobkową.
A zatem, zarówno osoby prowadzące działalność gospodarczą, jak i nieprowadzące działalności gospodarczej mają prawo do wystawiania rachunków. Obowiązek wystawienia przez podatnika rachunku w trybie art. 87 § 1 Ordynacji podatkowej powstaje jedynie wtedy, gdy zgłosi takie żądanie kupujący lub usługobiorca. Podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Jednocześnie podkreślić należy, że podatnik może dobrowolnie wystawić rachunek – nawet jeżeli usługobiorca nie zażąda jego wystawienia.
Mając powyższe na uwadze, należy wskazać, że wyświetlanie reklam na YouTube i uzyskane z tego tytułu wynagrodzenie nie wiąże się z obowiązkiem wystawienia faktury VAT, jeżeli prowadzenie kanału w serwisie internetowym nie kwalifikuje się jako działalność gospodarcza.