Prowadzenie firmy to zadanie wymagające od jej właścicieli i osób nią zarządzających dużego zaangażowania i determinacji. Kiedy o oszczędnościach w firmie, nie ma znaczenia wielkość przedsiębiorstwa czy rodzaj działalności. Oszczędności w działalności kojarzone jest z racjonalizowaniem wydatków i/lub poprawą efektywności gospodarowania pieniędzmi. Czym jest lokata bankowa i jak działa? Czy oszczędzanie na lokacie jest bezpieczne? Jaką wybrać lokatę? Na te i inne pytania odpowiemy w niniejszym artykule.
Czym jest lokata bankowa i jak działa?
Lokata bankowa nazywana jest również depozytem terminowym. Z definicji wynika, że jest to instrument finansowy zakładany w banku na określony okres. Zakładając lokatę na pewien czas, po zakończeniu otrzymujemy zwrot ulokowanej kwoty wraz z naliczonymi odsetkami, czyli zyskiem z lokaty. Wśród rodzajów lokat terminowych możemy spotkać lokaty dzienne, miesięczne lub roczne. Najprościej można powiedzieć, że lokując pieniądze w banku, pożyczamy mu je na jakiś czas. Może on w tym czasie tymi pieniędzmi obracać, czyli pożyczać je innym osobom lub inwestować je. Za pożyczenie bankowi naszych pieniędzy otrzymujemy zapłatę w postaci odsetek. Aby oferta banku była atrakcyjna dla posiadaczy oszczędności pieniężnych, wysokość oprocentowania, na podstawie którego są liczone odsetki, musi być na tyle wysoka, aby opłacało się nam zdeponować pieniądze na lokacie bankowej.
Lokowanie własnych oszczędności w banku jest zamrożeniem swoich pieniędzy na jakiś czas. Pozbawiamy się możliwości swobodnego korzystania z tych środków. Pieniądze zgromadzone na lokatach bankowych oczywiście możemy wycofać, jednak wiąże się to z utratą zysku w postaci odsetek. Są one wypłacane na koniec okresu depozytowego za cały okres inwestycji. Jeśli wycofamy się wcześniej, niestety nie uzyskamy dodatkowego wynagrodzenia. Zdarzają się banki, które pomimo zerwania lokaty wypłacają odsetki za okres, w jakim była ona założona, jednak są one w mniejszości.
Bardzo ważnym elementem lokat jest ich oprocentowanie. Podawane jest ono w skali roku (p.a.). Przykładowo jeśli ulokujemy 10 000,00 PLN na okres 6 miesięcy przy oprocentowaniu 2,5% p.a., to po sześciu miesiącach otrzymamy kwotę odsetek w wysokości 125,00 PLN. Od tej kwoty należy odliczyć podatek od zysków kapitałowych, tzw. „podatek Belki”, który wynosi obecnie 19%. Obowiązek odprowadzania podatku leży po stronie banków, a klienci otrzymują odsetki netto, czyli pomniejszone o kwotę wymaganego podatku.
W powyższym przykładzie została przyjęta kapitalizacja jednorazowa na koniec okresu depozytowego, czyli moment dopisania odsetek do kwoty kapitału lokaty. Kapitalizacje mogą być:
- dzienne
- miesięczne
- kwartalne
- na koniec okresu depozytowego.
Im częstsza kapitalizacja, czyli moment zwiększania kwoty początkowej podlegającej lokowaniu, tym korzystniejszy wynik końcowy. Przykładowo: lokujemy kwotę 10 000,00 PLN na lokatę 6 miesięczną z oprocentowaniem 2,5% p.a. i kapitalizacją miesięczną (30 dni).
|
| kwota w PLN | odsetki w PLN* | oprocentowanie p.a. |
| I miesiąc | 10 000,00 | 20,83 | 2,50% |
| II miesiąc | 10 020,83 | 20,88 | |
| III miesiąc | 10 041,71 | 20,92 | |
| IV miesiąc | 10 062,63 | 20,96 | |
| V miesiąc | 10 083,59 | 21,01 | |
| VI miesiąc | 10 104,60 | 21,05 | |
| 10 125,65* |
* nie uwzględniono „podatku Belki”
Na koniec okresu depozytowego otrzymamy kwotę 10 125,65 PLN przy kwocie 10 124,98 PLN, gdyby pominąć kapitalizację. Znaczące różnice widać wtedy, gdy liczba okresów odsetkowych jest duża, a stopa oprocentowania wysoka.
Czy oszczędzanie na lokacie jest bezpieczne?
Lokata bankowa jako jedna z form oszczędzania pieniędzy w firmie jest najbezpieczniejszym instrumentem finansowym. Przyjmuje się, że produkty bankowe przeznaczone do oszczędzania dają duże poczucie bezpieczeństwa lokującym pieniądze. Najpopularniejszym są depozyty terminowe. Nie tylko pozwalają dobrze zarządzać płynnością w firmie, lecz także mogą stanowić jedno z proponowanych zabezpieczeń w procesie udzielania kredytów lub gwarancji bankowych. Biorąc pod uwagę skłonność do ryzyka lokującego środki pieniężne, lokaty bankowe odpowiadają niskiemu poziomowi ryzyka. Mimo to warto pamiętać o podstawowych zasadach bezpiecznego oszczędzania:
- Przygotuj się na oszczędzanie długoterminowe
- Korzystaj z zasady procentu składanego
- Dywersyfikuj oszczędności
- Wkalkuluj podatki oraz poziom inflacji
- Urealniaj zyski
- Unikaj niepewnych instytucji oferujących ponadprzeciętne zyski.
Bezpieczeństwo oszczędności na lokatach bankowych jest również gwarantowane na Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG). Jest on instytucją dbającą o bezpieczeństwo deponowanych środków w banku. Zadaniem Bankowego Funduszu Gwarancyjnego jest utrzymywanie stabilności banków oraz SKOK-ów, jak również budowanie zaufania obywateli do naszego systemu finansowego. Bankowy Fundusz Gwarancyjny działa w oparciu o ustawę z dnia 14 grudnia 1994 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Gwarantuje 100% zwrotu oszczędności każdemu właścicielowi lokat zgromadzonych na rachunkach depozytowych w danym banku lub SKOK-u, o ile wysokość zdeponowanych środków jest nie wyższa niż 100 000,00 EUR. Kwota, jaką możemy uzyskać od Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, będzie zawierała kapitał początkowy wraz z odsetkami naliczonymi do dnia zawieszenia działalności instytucji finansowej.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny chroni nasze depozyty – te w złotówkach i te w innych walutach, czyli na przykład w EUR, CHF, GBP czy USD. Wypłata w przypadku depozytów walutowych następuje w PLN bez względu na walutę depozytu i jest ona przeliczana po kursie średnim walut obowiązującym w dniu zawieszenia działalności instytucji finansowej. W przypadku zawieszenia działalności instytucji finansowej, tj. banku, Bankowy Fundusz Gwarancyjny wypłaci środki:
- osobom fizycznym
- osobom prawnym
- jednostkom organizacyjnym bez osobowości prawnej, ale ze zdolnością prawną
- szkolnym kasom oszczędnościowym
- pracowniczym kasom zapomogowo-pożyczkowym.
Ochronie nie podlegają depozyty niżej wymienionych podmiotów:
- Skarbu Państwa
- głównych właścicieli lub członków kadry zarządzającej danym bankiem
- innych instytucji finansowych.
W przypadku posiadania większej kwoty, którą chcemy przeznaczyć na oszczędzanie w banku, warto założyć kilka mniejszych lokat bankowych w różnych bankach niż lokować całość kwoty na jednym depozycie terminowym w jednym banku.
Lokata bankowa - jaką wybrać?
Ofert produktów depozytowych na rynku jest bardzo dużo. Zazwyczaj kierujemy się wysokością oprocentowania, jakie możemy otrzymać za pożyczenie bankowi naszych środków pieniężnych. Jest to jedno z ważniejszych kryteriów wyboru. Z najnowszych danych wynika, że oprocentowanie kształtuje się na poziomie od 1,55% do 3,10% w skali roku dla depozytów 12-miesięcznych. Najkorzystniejsze są jednak lokaty 3-miesięczne – ich oprocentowanie kształtuje się na poziomie ok. 4,00% w skali roku.
Czym innym jest minimalna kwota lokaty oraz okres jej obowiązywania. W zależności od potrzeb możemy wybrać lokaty miesięczne, 3-miesięczne, półroczne czy roczne. Zwracajmy również uwagę, czy założenie lokaty w danym banku nie będzie wiązało się z koniecznością założenia w nim rachunku bieżącego, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami.
Lokowanie nadwyżek finansowych w banku to jeden z najpopularniejszych sposobów oszczędzania w Polsce. W przypadku firm bardzo korzystnym rozwiązaniem jest lokowanie na tzw. overnightach, czyli lokatach nocnych. Zgodnie z powiedzeniem „czas to pieniądz” pamiętajmy, aby nasze oszczędności nie próżnowały również w nocy.
