Jeżeli COVID-19 spowodował, że spóźniłeś się ze złożeniem pisma do sądu czy urzędu lub nie dopełniłeś obowiązku publiczno-prawnego, co do zasady musisz liczyć się z negatywnymi konsekwencjami wynikającymi z przepisów. W artykule przedstawiamy, w jaki sposób uniknąć sankcji za niedopełnienie obowiązku przez COVID-19!
Przekroczenie terminu w sądowym postępowaniu administracyjnym
Co możemy zrobić w razie przekroczenia terminu w postępowaniu sądowo-administracyjnym z powodu zachorowania na COVID-19, kwarantanny lub powikłań pocovidowych?
Zgodnie z ustawą – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi czynność w postępowaniu sądowym administracyjnym podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna. Jeżeli jednak strona nie dokonała w terminie czynności bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Warto jednak pamiętać, że po upływie roku od uchybionego terminu jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w przypadkach wyjątkowych.
W tym temacie wypowiedziało się już także orzecznictwo, wskazując, że: „Jeżeli organy państwa podejmują środki ostrożności przed narażeniem pracowników na zarażenie po kontakcie z napływającą korespondencją z zewnątrz, to tym bardziej za zasadne należy uznać podjęcie takich działań w sytuacji, gdy sam pełnomocnik podejrzewa u siebie chorobę COVID-19. Do takiej ostrożności zobowiązują nie tylko przepisy prawa pracy, a dotyczące pełnomocnika jako pracodawcy w stosunku do pracowników kancelarii, ale także odpowiedzialność społeczna. Mając to na uwadze organ winien dokonać należytej oceny przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście braku winy pełnomocnika w uchyleniu terminu. Wymagane jest wyłącznie uprawdopodobnienie nie tyle samej choroby, co możliwości bycia osobą zakażoną, gdyż już ta okoliczność stanowi zagrożenie dla zdrowia tak samej pełnomocniczki, jak też innych osób. Z tych właśnie względów już samo podejrzenie zakażenia mogło skutkować podjęciem działań zapobiegawczych w rozprzestrzenieniu się choroby na pracowników kancelarii, co spowodowało niezachowanie terminu do złożenia odwołania” (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 20 kwietnia 2021 roku, II SA/Gd 850/20).
Przekroczenie terminu w postępowaniu cywilnym i karnym
Analogiczne zasady przewiduje również art. 168 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, wskazując, że jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek. Równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności procesowej. Po upływie roku od uchybionego terminu jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w wypadkach wyjątkowych.
Takie same reguły przewiduje także Kodeks postępowania karnego w art. 126.
-
„Nierozważenie podnoszonej we wniosku oskarżonego kwestii podejrzenia u niego zakażenia COVID-19 mogło mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia, bowiem potwierdzenie sygnalizowanych przez skarżącego faktów, takich jak przebywanie na kwarantannie i brak możliwości skorzystania z pomocy innych osób, mogło w sposób obiektywny świadczyć o braku możliwości złożenia w terminie wniosku o sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku i jego doręczenie” (Postanowienie Sądu Najwyższego –- Izba Karna z 22 grudnia 2020 roku, II KZ 37/20).
-
„Objęcie obrońcy przez Sanepid kwarantanną z uwagi na duże prawdopodobieństwo zakażenia COVID-19 po uprzednim kontakcie z osobą chorą, która obligowała go do ciągłego pozostawania w miejscu zamieszkania, stanowi przyczynę do przywrócenia terminu zawitego” (Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z 4 listopada 2020 roku, V KK 358/19).
-
„Sytuacja zaistniała w marcu 2020 roku, tj. wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego z powodu COVID-19, powinna zostać uznana za sytuację nadzwyczajną, bardzo utrudniającą, a nawet uniemożliwiającą podjęcie określonej czynności procesowej z zachowaniem terminu zawitego” (Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z 10 września 2020 roku, IV KZ 35/20).
Przekroczenie terminu w postępowaniu podatkowym
Podobnie jak w przypadku postępowania administracyjnego, karnego i cywilnego – również zgodnie z Ordynacją podatkową – w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Podanie o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Jednocześnie z wniesieniem podania należy dopełnić czynności, dla której był określony termin.
