Korespondencja została wysłana na stary adres, a Ty o zapadłym orzeczeniu dowiadujesz się dopiero z zawiadomienia o wszczęciu egzekucji? Takich przypadków w Polsce było wiele. Zapobiegać takim sytuacjom ma art. 1391 Kodeksu postępowania cywilnego. Zobacz, jak od 2019 roku wygląda prawo doręczenia pism, by móc się skutecznie bronić w sądzie.
Prawo doręczania pism – co zmienił art. 133 kodeksu postępowania cywilnego?
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 133 art.:
- § 1 kodeksu postępowania cywilnego doręczanie pism osobom fizycznym najpierw ma się odbyć osobiście.
- § 2 prawo doręczenia pism osobom prawnym lub organizacjom, które nie mają osobowości prawnej, przewiduje dostarczenie do rąk uprawnionego pracownika albo uprawnionego organu.
- § 22 pisma procesowe albo orzeczenia dla przedsiębiorcy wpisanego do rejestru sądowego należy doręczyć na adres, który został udostępniony w tym rejestrze (KRS) lub na adres, który przedsiębiorca wskazał, jako przeznaczony do doręczeń. Jeżeli udostępniony w KRS adres został wykreślony – uznany za niezgodny z rzeczywistym stanem, ale nie zgłoszono wniosku o wpisanie nowego adresu podmiotu, to ten wykreślony adres jest uznawany za udostępniony w rejestrze.
- § 23 prawo doręczenia pism osobom reprezentującym podmiot wpisany do KRS, prokurentów, likwidatorów, członków organów albo osób uprawnionych do powoływania zarządu przewiduje dostarczenie pism na adres wskazany zgodnie z art. 19a ust. 5-5b i 5d z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.
- § 3 w przypadku, jeśli jest ustanowiony pełnomocnik procesowy, osoba uprawniona do odbioru pisma doręcza się tym osobom. Wyjątkiem są pisma wzywające do osobistego stawiennictwa strony, to takie pismo może być doręczone tylko tej osobie – nie dotyczy stron, które mieszkają lub nie mają stałego miejsca pobytu w Polsce lub UE.
Rewolucja art. 139 kodeksu postępowania cywilnego, czyli koniec z fikcją doręczeń
Tak jak wcześniej, listonosz może zostawić awizo: zgodnie z prawem, jeśli nie możliwości doręczenia osobistego lub zastępczego (art. 138) to prawo doręczenia pism przewiduje złożenie go w placówce pocztowej umieszczenie zawiadomienia (awizo) o tym na drzwiach mieszkania adresata albo w skrzynce pocztowej, ze wskazaniem, kiedy i gdzie pismo zostało pozostawione. Na zawiadomieniu znajduje się pouczenie, zgodnie z którym można je odebrać do 7 dni od dnia zawiadomienia. Czynność ta jest powtarzana. Pismo może zostać odebrane przez osobę upoważnioną zgodnie z prawem pocztowym.
W świetle nowego prawa, jeśli pozwany nie odbierze pozwu albo innego pisma procesowego i wcześniej nie otrzymał żadnego pisma dotyczącego sprawy, to przewodniczący zawiadamia o tym powoda poprzez przesłanie odpisu pisma dla pozwanego i zobowiązując go (zobowiązanie ma formę zarządzenia) do doręczenia niedostarczonego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Powód ma tylko 2 miesiące, licząc od dnia dostarczenia mu zobowiązania na złożenie potwierdzenia, mówiące, że komornik dostarczył pismo pozwanemu.
Tyle samo czasu ma na zwrot pisma ze wskazaniem zaktualizowanego adresu pozwanego albo innego dowodu (np. potwierdzenie odebrania innej korespondencji), że pozwany znajduje się po podanym w pozwie adresem. Oznacza to, że nie będzie już fikcyjnych doręczeń. Jeśli powód nie dopełni tej procedury, to postępowanie zostaje zawieszone zgodnie z art. 177 § 1 pkt 6 kodeksu postępowania cywilnego.
Komornik sądowy nie ma prawa odmówić doręczenia pism, ale może to zadanie zlecić asesorowi komorniczemu. Warto jeszcze wiedzieć, że zgodnie z prawem o ewidencji ludności, jeśli powód wykaże interes prawny, to można wystąpić o udostępnienie informacji z rejestru PESEL na temat pozwanego.
Prawo doręczenia pism między profesjonalnymi pełnomocnikami
Ustawa intertemporalna umieszczona w art. 14 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy kodeksu postępowania cywilnego i innych (niektórych) ustaw, nakazuje stosowanie art. 132 § 1 k.p.c od dnia 7 listopada 2019 r. w sprawach rozpoczętych i niezakończonych przed wprowadzeniem ustawy w życie. Oznacza to, że gdy doręczane są pisma procesowe między profesjonalnymi pełnomocnikami, to musi zostać zamieszczone oświadczenie o przesłaniu odpisu pisma listem poleconym w odniesieniu do wszystkich spraw – wcześniej dotyczyło to tylko spraw wszczętych po 8 września 2016 r. Dodano także nowelizację art. 132 § 13 k.p.c., która pozwala po złożeniu stosownego oświadczenia przed sądem, na doręczanie pism drogą elektroniczną między profesjonalnymi pełnomocnikami.
Zmiana prawna dotyczy doręczania pism procesowych między pełnomocnikami wprowadzona w życie 7 listopada 2019. Znosi ciężar formalny kładziony dotychczas na strony i sądy, które nieustannie musiały weryfikować obowiązujące przepisy dotyczące doręczeń pism procesowych między pełnomocnikami. Prawo doręczania pism zostało ujednolicone, po to, by przyspieszyć rozpatrywania spraw, a także zmniejszy możliwość uniknięcia rygoru, o którym informuje art. 132 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, czyli zwrócenia pisma bez wezwania do usunięcia powstałego braku.
