Polska jest atrakcyjnym terenem inwestorskim dla wielu przedsiębiorstw zagranicznych. Objaśniamy na jakich zasadach mogą powstawać oddziały zagranicznych przedsiębiorstw na terenie RP.
Polski ustawodawca usankcjonował podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z przyjętymi normami, osoba zagraniczna może podejmować działalność na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Jednakże zasady takie dotyczą podmiotów z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich EFTA.
Z kolei obywatele innych państw niż państwa członkowskie, aby prowadzić działalność na takich samych zasadach jak obywatele polscy, muszą spełnić pewne warunki związane ze statusem określonej osoby w kontekście przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przedsiębiorcy spoza UE i EFTA
Obywatele innych państw niż państwa członkowskie, którzy posiadają w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na pobyt stały czy na zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, mogą wykonywać działalność na zasadach jak obywatele polscy. Podobnie osoby, które:
-
mają status uchodźcy;
-
ochronę uzupełniającą;
-
zgodę na pobyt ze względów humanitarnych;
-
zgodę na pobyt tolerowany;
-
zezwolenie na pobyt czasowy i pozostają w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim zamieszkałym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
-
zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania działalności gospodarczej, udzielone ze względu na kontynuowanie prowadzonej już działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Oddział zagraniczny
Przedsiębiorca zagraniczny zgodnie z regulacją ustawową może prowadzić działalność gospodarczą na terytorium Polski w formie organizacyjnej, jaką jest oddział przedsiębiorcy zagranicznego.
Ponadto ustawodawca zobowiązał przedsiębiorcę zagranicznego do wypełnienia także innych obowiązków.
Przykład 1.
Jeżeli przedsiębiorca zagraniczny działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy lub statutu – zobligowany jest złożyć ich odpisy do akt rejestrowych oddziału wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski. Dodatkowo, jeżeli przedsiębiorca zagraniczny istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru – zobligowany jest złożyć do akt rejestrowych oddziału odpis z tego rejestru wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski.
Nałożenie na przedsiębiorcę szeregu obowiązków na zmierzać do zabezpieczenie interesów osób korzystających z usług przedsiębiorcy zagranicznego a ilość obowiązków do spełnienia daje swego rodzaju poczucie gwarancji.
Kolejne obowiązki wynikające z ustawy nakładają na przedsiębiorcę zagranicznego, który utworzył oddział, konieczność:
-
„używania do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów "oddział w Polsce";
-
prowadzenia dla oddziału oddzielnej rachunkowości w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości;
-
zgłaszania ministrowi wszelkich zmian stanu faktycznego i prawnego w zakresie okoliczności, dotyczących otwarcia likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub utraty przez tego przedsiębiorcę prawa wykonywania działalności gospodarczej w terminie 14 dni od dnia ich wystąpienia”.
Zakaz wykonywania działalności gospodarczej
Podmiotem właściwym do wydania decyzji w zakresie zakazu wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału jest Minister właściwy do spraw gospodarki. Jedną z podstaw wydania decyzji o zakazie będzie sytuacja, w której przedsiębiorca zagraniczny rażąco narusza prawo polskie. Wystąpienie tej przesłanki obliguje organ do wydania decyzji o zakazie.
Nie każde naruszenie polskiego prawa będzie jednak powodowało obligatoryjność wydania decyzji, Należy zwrócić uwagę, że ustawodawca posłużył się sformułowaniem rażącego naruszenia prawa. Wśród katalogu przesłanek znajduje się także okoliczność otwarcia likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział lub sytuacja, w której przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej.
Kolejną przesłanką jest okoliczność, kiedy działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu lub obronności państwa, bezpieczeństwu informacji niejawnych o klauzuli tajności "poufne" lub wyższej lub innemu nadrzędnemu interesowi publicznemu.
Oprócz tego, zakaz wykonywania działalności gospodarczej spowoduje sytuacja, w której przedsiębiorca zagraniczny zostanie wykreślony z rejestru wskazanego we wpisie oddziału przedsiębiorcy zagranicznego do rejestru przedsiębiorców.
Jeśli dojdzie do podjęcia decyzji na podstawie jednej z trzech powyżej wymienionych przesłanek, to Minister właściwy do spraw gospodarki oznajmia przedsiębiorcy zagranicznemu o obowiązku wszczęcia postępowania likwidacyjnego oddziału w oznaczonym terminie. Termin ten nie może być krótszy niż 30 dni. Odpis decyzji Minister przesyła do właściwego sądu rejestrowego.
Jeśli z kolei przedsiębiorca zagraniczny został wykreślony z rejestru wskazanego we wpisie oddziału przedsiębiorcy zagranicznego do rejestru przedsiębiorców to Minister zawiadamia o tym osobę umocowaną do reprezentacji przedsiębiorcy.
Podstawa prawna:
-
ustawa z dnia 6 marca 2018 r.o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, (Dz.U.2019.1079 t.j.);
-
ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U.2019.1500 t.j.).
