Decydując się na rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej, konieczne jest dopełnienie obowiązków rejestracyjnych. Dla wybranych form działalności podstawą staje się uzyskanie wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Kto podlega wpisowi do KRS oraz z czym się wiąże wpis do KRS ? Odpowiadamy poniżej
Czym jest rejestr przedsiębiorców?
Rejestr przedsiębiorców jest jednym z rejestrów prowadzonych przez Krajowy Rejestr Sądowy. Dla danych ujawnionych w KRS stosuje się co do zasady tzw. domniemanie prawdziwości (z wyjątkiem informacji przedstawionych w dziale czwartym rejestru). Przyjmuje się, iż ujawnione dane są zgodne ze stanem faktycznym. W przeciwnym wypadku, jeżeli podane informacje odbiegają od rzeczywistości, przedsiębiorcy grozi z tego tytułu sankcja.
Rejestr przedsiębiorców jest jawny, co oznacza, że każdy ma prawo dostępu do danych, które są w nim zawarte.
Domniemanie prawdziwości danych ujawnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym nakłada na przedsiębiorców obowiązek kontrolowania wpisów, które ich dotyczą. Jeżeli nie zareagują na błędy w rejestrze, a osoba trzecia zasugeruje się tymi informacjami, wówczas będą oni ponosili odpowiedzialność względem tej osoby.
Kto podlega wpisowi do KRS?
Nie wszyscy przedsiębiorcy mają obowiązek rejestracji w KRS (katalog podmiotów zobowiązanych do rejestracji znajduje się w art. 36 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym). Taka powinność nakładana jest wybrane formy działalności. W rezultacie wpisowi do KRS podlegają wyłącznie poniższe podmioty:
spółki partnerskie,
spółki komandytowe,
spółki komandytowo-akcyjne,
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
spółki akcyjne,
spółki europejskie,
spółdzielnie,
spółdzielnie europejskie,
europejskie zgrupowania interesów gospodarczych,
przedsiębiorstwa państwowe,
instytuty badawcze,
przedsiębiorstwa zagraniczne,
towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych,
towarzystwa reasekuracji wzajemnej,
oddziały przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Polski,
główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń,
główne oddziały zagranicznych zakładów reasekuracji,
instytucje gospodarki budżetowej.
Obowiązek wpisu do rejestru przedsiębiorców posiadają również inne osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą, które podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
Wpis do KRS na wniosek podmiotu
Zasadniczo wpis do rejestru przedsiębiorców dokonywany jest na wniosek podmiotu. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy przepis szczególny przewiduje wpis z urzędu. Wniosek składany jest na urzędowym formularzu, którego rodzaj uzależniony jest od formy prowadzonej działalności (np. dla spółki jawnej przewidziany jest inny formularz aniżeli dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Wnioski można także składać na niebarwnych formularzach stanowiących wydruki komputerowe lub będących kserokopiami formularzy urzędowych.
Wniosek o wpis do KRS można złożyć zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej przy użyciu bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu albo podpisu potwierdzonego profilem zaufanym Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP).
Wniosek o wpis do KRS powinien być ponadto opłacony. Składając formularz, wnioskodawca bez wezwania uiszcza opłatę sądową, a jeżeli wpis podlega ogłoszeniu - również opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Termin na złożenie wniosku o wpis do KRS
Wniosek o wpis do KRS powinien zostać złożony sądowi nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu (o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej).
Przedsiębiorcy, którzy nie aktualizują swoich danych (na przykład ograniczają się do składania rocznych sprawozdań finansowych) mogą ponieść przykre konsekwencje z tego tytułu.
Przykład 1.
Spółka z o.o. nie dokonała rejestracji spółki w terminie 6 miesięcy od daty zawarcia umowy spółki. W związku z tym umowa spółki uległa rozwiązaniu. W późniejszym okresie podjęto uchwałę o zmianie umowy spółki, również spółka nie dokonała jej zgłoszenia do KRSu w terminie 6 miesięcy od daty jej podjęcia. W związku z tym uchwała straciła moc prawną.
Skutki niedopełnienia obowiązków rejestrowych
Przedsiębiorca, który nie dopełni obowiązku rejestrowego w KRS, powinien liczyć się z tym, że sąd rejestrowy wezwie go do dopełnienia tego obowiązku w terminie 7 dni pod rygorem kary grzywny. Sankcja może być ponawiana, jeżeli przedsiębiorca stale będzie uchylał się od obowiązku rejestracji.
Jeżeli pomimo nałożenia grzywny, podmiot notorycznie uchyla się od dopełnienia obowiązków rejestrowych, sąd rejestrowy może z ważnych powodów orzec o jego rozwiązaniu oraz ustanowić likwidatora (jest to tzw. likwidowanie martwych spółek z KRS).