W marcu 2018 r. uchwalono pakiet ustaw popularnie zwany „Konstytucją dla biznesu”, w którego skład wchodzi między innymi ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: „ustawa o zasadach uczestnictwa”) oraz ustawa Prawo przedsiębiorców. Na nowo uregulowały one uczestnictwo obcokrajowców w obrocie gospodarczym na terenie Polski. Czy wiesz na jakich zasadach może obecnie być prowadzona działalność gospodarcza cudzoziemców?
Osoba zagraniczna, czyli kogo dotyczą nowe regulacje?
Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o zasadach uczestnictwa osoba zagraniczna to:
-
osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego,
-
osoba prawna z siedzibą za granicą,
-
jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadająca zdolność prawną, z siedzibą za granicą.
Ustawa dotyczy zatem spółek mających siedzibę poza terytorium Polski oraz cudzoziemców bez polskiego obywatelstwa prowadzących działalność gospodarczą w Polsce.
Działalność gospodarcza cudzoziemców z UE i spoza UE
Osoby zagraniczne z Unii Europejskiej mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Polski bez dodatkowych ograniczeń – na takich samych zasadach jak obywatele polscy.
Obcokrajowcy spoza UE, by móc prowadzić działalność gospodarczą w Polsce, muszą natomiast spełniać przesłanki dodatkowe wskazane przez ustawę o zasadach uczestnictwa.
Dodatkowe wymogi dla cudzoziemców spoza UE
Osoby zagraniczne spoza UE mogą prowadzić biznes na takich samych zasadach jak polscy obywatele, pod warunkiem że:
-
posiadają w Rzeczypospolitej Polskiej:
-
zezwolenie na pobyt stały,
-
zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,
-
zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 144, art. 159 ust. 1 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2017 r. poz. 2206 i 2282 oraz z 2018 r. poz. 107 i 138),
-
status uchodźcy,
-
ochronę uzupełniającą,
-
zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany,
-
zezwolenie na pobyt czasowy i pozostają w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim zamieszkałym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
-
zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania działalności gospodarczej, udzielone ze względu na kontynuowanie prowadzonej już działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;
-
korzystają w Rzeczypospolitej Polskiej z ochrony czasowej;
-
posiadają ważną Kartę Polaka;
-
są członkami rodziny dołączającymi do obywateli państw spełniających powyższe warunki lub przebywającymi z nimi;
-
przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 2 lub art. 206 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach lub na podstawie umieszczonego w dokumencie podróży odcisku stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku byli uprawnieni do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej.
A jeżeli nie spełniasz warunków?
Osoby zagraniczne niespełniające powyższych warunków, czyli obywatele spoza Unii Europejskiej i EFTA, którzy nie posiadają odpowiednich zezwoleń oraz firmy spoza Unii i EFTA, mają ograniczony dostęp do obrotu gospodarczego w Polsce.
Mają bowiem prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej wyłącznie w formie spółki:
-
komandytowej,
-
komandytowo-akcyjnej,
-
z ograniczoną odpowiedzialnością,
-
akcyjnej.
Mogą także przystępować do takich spółek oraz obejmować bądź nabywać ich udziały lub akcje, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.
Inne możliwości – oddział lub przedstawicielstwo osoby zagranicznej
Przedsiębiorcy zagraniczni mogą również tworzyć i prowadzić na terytorium Polski przedstawicielstwa. Zakres ich działania może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego. Utworzenie i prowadzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych.
Inną możliwością jest utworzenie oddziału dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Polski. Co do zasady jednak prawo do utworzenia takiego oddziału ma przedsiębiorca zagraniczny z państwa UE. Na zasadzie wyjątku dopuszcza się jednak prowadzenie oddziału z siedzibą w Polsce przez przedsiębiorcę zagranicznego spoza UE, jeżeli również w państwie pochodzenia przedsiębiorstwa zostało dopuszczone zakładanie oddziałów przez przedsiębiorców polskich (zasada wzajemności).
Przedsiębiorca zagraniczny w ramach oddziału może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą. Może on rozpocząć działalność po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
