Klasa kreatywna powoli staje się głównym motorem wzrostu gospodarczego. Termin, którego autorem jest Richard Florida, profesor i dyrektor Martin Prosperity Institute w Rotman School of Management Uniwersytetu Toronto, odnosi się do pracowników, którzy wykonują pracę konceptualną i angażują się w proces twórczy, pełniąc rolę badaczy, inżynierów, wizjonerów i projektantów. Do klasy kreatywnej zaliczani są także artyści oraz twórczy profesjonaliści, zajmujący się rozwiązywaniem złożonych problemów wymagających posiadania rozległej wiedzy. Są to specjaliści pracujący w służbie zdrowia, biznesie, finansach, prawie i oświacie. Osoby wykorzystujące swoje umiejętności i talenty konceptualne będą miały coraz większy wpływ na rozwój światowej gospodarki. Jak motywować pracowników kreatywnych? Jakie bodźce należy zastosować, aby w pełni wykorzystać drzemiący w nich potencjał?
Pracownicy kreatywni a premia zadaniowa
Podniesienie wydajności pracowników, którzy wykonują powtarzalne i rutynowe czynności, jest proste. Wystarczy zaproponować premię zadaniową za przekroczenie normy pracy. Wizja otrzymania nagrody pieniężnej skutecznie motywuje do podjęcia większych wysiłków. Osoby pracujące na stanowiskach wykonawczych stają się bardziej efektywne i w ten sposób ich praca przekłada się na wyniki przedsiębiorstwa.
W przypadku pracowników kreatywnych nagroda pieniężna nie motywuje do cięższej pracy. Wprowadzenie premii do systemu motywacyjnego przyczynia się do osiągania przez nich nawet słabszych rezultatów. To zjawisko zaobserwowali amerykańscy naukowcy – im większa nagroda, tym gorsze efekty pracy.
Dlaczego tak się dzieje? Praca twórcza wymaga zaangażowania osoby, która ją wykonuje. A pieniądze nie zachęcają do wielogodzinnej pracy nad danym zadaniem. Wizja otrzymania nagrody finansowej sprowadza proces twórczy do poziomu zwykłej pracy wykonawczej. Pracownicy kreatywni nie lubią myśleć o sobie w kategoriach wykonawców – są twórcami, innowatorami, którzy poświęcają nierzadko swój prywatny czas na poszukiwanie rozwiązań problemów, nad którymi pracują.
Pracownicy kreatywni - co ich motywuje?
Przede wszystkim pracownicy kreatywni chcieliby, aby ich praca miała bardziej swobodny charakter. Oczekują nienormowanego czasu pracy, możliwości korzystania z pomieszczeń biurowych i laboratoriów w godzinach nocnych. W sytuacji, kiedy nie mają pomysłu na rozwiązanie danego problemu, potrzebują wytchnienia i poszukania inspiracji poza miejscem pracy. Proces tworzenia jest czasochłonny i wymaga dużego poświęcenia. Osoby kreatywne są świadome, że konieczna będzie wielogodzinna praca przez pewien okres. Kiedy projekt zostanie ukończony, wymagane jest udzielenie dłuższego urlopu.
Biura i pomieszczenia laboratoryjne powinny zostać dostosowane do potrzeb pracowników kreatywnych. Dobrze wyposażona kuchnia, toalety z prysznicami, siłownia czy pokój do rozrywki są konieczne, aby zatrudnione osoby czuły się swobodnie w miejscu pracy. Organizacją, na której można się wzorować w zakresie zastosowanych rozwiązań socjalnych, jest Google. Kalifornijska korporacja dba o swoich pracowników, a dostępne wyposażenie nawet zachęca do pracy w godzinach nadliczbowych.
Pracownicy kreatywni muszą czuć, że się rozwijają, a ich praca służy określonemu celowi. Nie można więc zarzucać takich osób zadaniami, które nie będą miały większego wpływu na wyniki firmy czy lepsze zaspokojenie potrzeb konsumentów. Warto tworzyć wewnętrzne rankingi pracowników, a najlepszych wysyłać na szkolenia i konferencje branżowe, dzięki którym możliwe będzie pozyskanie dodatkowej wiedzy i być może podpatrzenie rozwiązań, jakie stosowane są w innych organizacjach.
Pracownicy kreatywni a systemy motywacyjne małej firmie
Na początku zastanów się, czy w twojej firmie są pracownicy kreatywni. Być może posiadasz utalentowanego programistę, który nie tylko zajmuje się obsługą strony internetowej, ale co jakiś czas chciałby wdrażać nowe rozwiązania.
Następnie zastanów się, czego oczekiwałaby zatrudniona przez ciebie osoba. Porozmawiaj z nią i podpytaj o jej potrzeby. Być może informatyk chce doskonalić się w zakresie zaawansowanych systemów komputerowych. Nie oferuj mu kolejnej podwyżki, ale wyślij go na prestiżowe szkolenie.
Obserwuj wydajność kreatywnego pracownika. Jeśli zastosowane przez ciebie rozwiązania nie sprawdziły się, wycofaj je i zaproponuj coś innego. Możesz także wrócić do poprzednio stosowanych bodźców motywacyjnych. Czasami pieniądze oddziałują także na osoby posługujące się umiejętnościami koncepcyjnymi.
