W 2025 roku czekają nas zmiany w zakresie zatrudniania cudzoziemców. W Dzienniku Ustaw ogłoszone zostały właśnie dwie ważne ustawy: ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP oraz ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Przepisy wejdą w życie 1 czerwca 2025 roku.
Zmiany w zakresie zatrudniania cudzoziemców
Nowelizacja wprowadza zmiany dotyczące zasad informowania starosty o statusie zatrudnienia cudzoziemca. Zgodnie z art. 70 ustawy, pracodawca powierzający pracę cudzoziemcowi, którego oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi zostało wpisane do ewidencji oświadczeń, powiadamia starostę, który dokonał wpisu, o:
- podjęciu pracy przez cudzoziemca – w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy,
- niepodjęciu pracy przez cudzoziemca – w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia pracy określonego w ewidencji oświadczeń.
Zmiany zostaną także wprowadzone w zezwoleniach na pracę, zgodnie z art. 19 pracodawca powierzający pracę cudzoziemcowi informuje organ, który wydał zezwolenie na pracę, jeżeli:
- cudzoziemiec nie rozpoczął pracy w okresie 2 miesięcy od początkowej daty ważności zezwolenia na pracę,
- nastąpiła przerwa w wykonywaniu przez cudzoziemca pracy w okresie przekraczającym 2 miesiące,
- cudzoziemiec zakończył pracę wcześniej niż 2 miesiące przed upływem okresu ważności zezwolenia na pracę.
Zmiany zakładają także:
- rezygnacje z tzw. testu rynku pracy i zastąpienie go możliwością określenia przez starostę listy zawodów i rodzajów pracy, w ramach których nie będą wydawane zezwolenia w określonym powiecie,
- nowe funkcje w systemach informatycznych do weryfikacji wydawania zezwoleń na pracę, które przyczynią się do zwiększenia szybkości i efektywności procesów administracyjnych w sprawach związanych z zatrudnianiem cudzoziemców,
- brak wymogu wykonywania pracy przez cudzoziemca na rzecz polskiego podmiotu na podstawie stosunku pracy jako warunku uzyskania zezwolenia na pracę. Zachowano jednak obowiązek zawarcia umowy o pracę w przypadku kierowania cudzoziemca do innego podmiotu przez agencję pracy tymczasowej,
- ograniczenie występujących nadużyć:
- wprowadzono obligatoryjne przesłanki odmowy udzielenia zezwolenia na pracę, w sytuacji gdy przedsiębiorstwo pracodawcy zostało założone lub działa głównie w celu ułatwiania wjazdu obywatelom państw trzecich,
- wzmocniono skuteczności kontroli pracodawców dokonywanej przez Straż Graniczną i Państwową Inspekcję Pracy,
- polepszano efektywności kontroli wykonywania zezwoleń: pracodawca będzie zobowiązany przesyłać do Urzędu wydającego zezwolenie na pracę kopię umowy zawartej z cudzoziemcem,
- wprowadzono obowiązki usprawniające służące polepszeniu komunikacji z pracownikiem. Pracodawca będzie obowiązany do przetłumaczenia umowy na język zrozumiały dla pracownika oraz poinformowania go w tym języku w formie pisemnej o prawie wstępowania do związków zawodowych,
- nowe sankcje w Kodeksie pracy:
- obecnie wykroczenia przeciwko prawom pracownika zagrożone są karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł. Ustawa w to miejsce wprowadza kary w wysokości od 3000 zł do 50 000 zł,
- pracodawcy, którzy przez co najmniej 3 miesiące nie wypłacą pracownikowi należnego wynagrodzenia, będą musieli liczyć się z karą grzywny w wysokości od 5000 zł do 60 000 zł albo nawet karą ograniczenia wolności.
Zmiany związane z rynkiem pracy
Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia zakała przeprowadzenie reformy rynku. Wprowadza zmiany w funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenie umiejętności kadr gospodarki. Zmiany obejmują bezrobotnych, co ma zwiększyć poziom zatrudnienia.
Wprowadzone zostaną także zmiany związane z rynkiem pracy:
- umożliwienie rejestracji w urzędzie pracy w miejscu zamieszkania, a nie zameldowania;
- likwidacje ograniczeń wiekowych w dostępie do instrumentów rynku pracy, m.in. do bonu na zasiedlenie;
- wdrożenie systemu teleinformatycznego umożliwiającego:
- uzyskiwanie pomocy urzędów pracy online,
- zwiększenie dostęp do dobrej jakości ofert pracy;
- zwiększenie efektywności Krajowego Funduszu Szkoleniowego;
- wprowadzenie:
- pożyczki edukacyjnej w wysokości do 400 % przeciętnego wynagrodzenia;
- dofinansowania na zatrudnienie emeryta;
- wypłaty 100 proc. zasiłku dla bezrobotnych niezależnie od okresu uprawniającego do zasiłku;
- większego dodatku motywacyjnego dla pracowników PSZ oraz OHP;
- umożliwienie rolnikom rejestracji w urzędach pracy.
Ustawa wchodzi w życie 1 czerwca 2025 roku. Tak krótki termin sprawia, że pracodawcy będą musieli szybko zareagować na zmianę przepisów.
