Każda osoba uzyskująca przychody zobowiązana jest do złożenia rocznego rozliczenia PIT oraz opłacenia w określonym terminie wynikającego ze złożonego zeznania podatku. Co w sytuacji, gdy pomimo upływającego terminu, należność nie wpływa na konto US? Czy czeka nas egzekucja podatku?
Na początek miękka windykacja
W pierwszej kolejności urzędnicy podejmują działania informujące oraz dyscyplinujące. Podatnik, który w określonym terminie nie uregulował zobowiązania podatkowego, może spodziewać się ponaglającego smsa, wiadomości email lub telefonu z urzędu. W ten sposób urzędnicy przekazują podatnikowi informację o upływie terminu płatności podatku, wysokości i rodzaju odsetek za zwłokę oraz grożącej egzekucji administracyjnej, która z kolei wiązać się może z dodatkowymi kosztami po stronie podatnika.
Tego rodzaju metody odzyskania należności fiskus stosuje głównie dla podatników rzetelnych lub sporadycznie zalegających z wpłatami podatków, którzy posiadają dług nieprzekraczający 116 zł oraz wobec których nie jest prowadzone postępowanie egzekucyjne.
Ostatnie ostrzeżenie
Jeśli mimo wysłanych powiadomień, podatnik nadal nie reguluje zobowiązania, fiskus podejmuje ostatnią próbę polubownego rozwiązania sprawy. Do podatnika zostaje wysłane oficjalne pismo wzywające do uregulowania zaległości podatkowej wraz z naliczonymi odsetkami w terminie 7 dni od daty otrzymania upomnienia. Po upływie wspomnianego terminu urząd skarbowy jest upoważniony do wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Nie ma przepisów jednoznacznie regulujących, kiedy podatnik wyżej wymienione upomnienie powinien otrzymać. Upomnienie powinno jednak zostać doręczone niezwłocznie, gdy łączna kwota zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę przekracza dziesięciokrotność kosztów upomnienia (116 zł) albo gdy okres do okresu przedawnienia należności jest krótszy niż 6 miesięcy.
Zajęcie majątku
Jeśli pomimo pisma z nakazem zapłaty podatnik nadal nie ureguluje swojego zobowiązania, urząd skarbowy może wszcząć postępowanie egzekucyjne. Za nieuregulowane zobowiązanie podatkowe podatnik odpowiada całym swoim majątkiem. Obecnie urzędy skarbowe posiadają coraz efektywniejsze narzędzia, dzięki którym w szybki sposób namierzają majątki dłużników. Urząd skarbowy może m.in. zablokować konto bankowe podatnika, zwrócić się do pracodawcy o dokonanie potrąceń od wynagrodzenia, zlicytować majątek ruchomy czy zająć należące do podatnika nieruchomości. W przypadku, gdy nieuregulowany podatek dotyczy działalności gospodarczej, poza zajęciem majątku firmowego podatnik może spodziewać się także ingerencji w jego prywatny dorobek.
W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim do dyspozycji urzędu skarbowego pozostaje majątek osobisty dłużnika oraz majątek wspólny z małżonkiem (przedmioty i prawa nabyte przez oboje małżonków lub jednego z nich w czasie trwania wspólności majątkowej).
Przedmioty niepodlegające egzekucji
Katalog przedmiotów niepodlegających egzekucji został określony w art. 8-10 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Katalog wyłączeń ma na celu zapewnienie dłużnikowi oraz jego rodzinie przynajmniej minimalnych warunków do egzystencji. W katalogu wyłączeń znajdują się m.in. takie pozycje jak: przedmioty potrzebne dłużnikowi do pracy zarobkowej wykonywanej osobiście, zapasy żywności i opału, kwoty otrzymane z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń majątkowych, stypendiów czy świadczeń alimentacyjnych.
Egzekucja podatku - dodatkowe koszty
W razie postępowania egzekucyjnego dłużnik zobowiązany jest pokryć także:
opłatę manipulacyjną - pobieraną z tytułu zwrotu wydatków za wszystkie czynności manipulacyjne związane ze stosowaniem środków egzekucyjnych (1% kwoty egzekwowanych należności objętych każdym tytułem wykonawczym, ale nie mniej niż 1,40 zł);
opłaty za czynności egzekucyjne - pobierane w wysokości odpowiadającej określonemu procentowi egzekwowanej należności, np. 4% kwoty egzekwowanej należności, nie mniej niż 2,50 zł za zajęcie wynagrodzenia za pracę;
poniesione wydatki - koszty faktycznie poniesione przez urząd skarbowy w związku z prowadzeniem egzekucji, np. należności biegłych.
Obowiązek pokrycia kosztów egzekucyjnych ciąży na podatniku również w sytuacji, gdy po wszczęciu postępowania egzekucyjnego dług zostanie uregulowany.
