Rozliczenia podatkowe obowiązują każdego pracownika oraz osoby pozostające na tzw. samozatrudnieniu – dotyczy to także cudzoziemców, którzy świadczą swoje usługi na terenie naszego kraju. Co jednak, jeśli rozliczenie cudzoziemca będzie błędne? W jaki sposób można dokonać jego korekty?
Rozliczenie cudzoziemca w Polsce
Obowiązki podatkowe cudzoziemców są uzależnione tak naprawdę od miejsca ich zamieszkania. Jeśli obywatel innego kraju mieszka i pracuje w Polsce, jest określany mianem rezydenta. Z kolei jeżeli cudzoziemiec mieszka na stałe poza granicami naszego kraju, choć pracuje na terenie RP, jest określany jako nierezydent.
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Każdy polski rezydent ma nieograniczony obowiązek podatkowy, co w praktyce oznacza konieczność rozliczania się od wszystkich osiągniętych dochodów, niezależnie od źródła ich pochodzenia. Jeżeli więc cudzoziemiec posiada status rezydenta, musi spełnić obowiązek podatkowy na podstawie polskich przepisów.
Zupełnie inaczej będzie w przypadku obcokrajowców, którzy na stałe zamieszkują poza Polską, choć osiągają dochody, pracując w naszym państwie. Nierezydenci płacą podatek wyłącznie od dochodów uzyskanych w Polsce.
Niezależnie od zakresu obowiązku podatkowego cudzoziemców muszą oni corocznie składać odpowiednie deklaracje podatkowe (najczęściej będzie to deklaracja PIT). Mogą przy tym rozliczyć się zarówno samodzielnie, jak i z pomocą właściwego urzędu skarbowego. W tym drugim przypadku konieczne jest jednak złożenie wniosku o rozliczenie do 15 kwietnia następnego roku, za który ma być zapłacony podatek.
Rozliczenie cudzoziemca według ryczałtu
Jeżeli cudzoziemiec jest zatrudniony w Polsce na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło i przedstawi certyfikat rezydencji, powinniśmy zastosować wobec niego podatek zryczałtowany w stawce 20%.
Podobnie jest w przypadku świadczenia czynności przez obcokrajowca w Polsce na podstawie kontraktu menedżerskiego lub uzyskiwania dochodów z tytułu zasiadania w organach osób prawnych (głównie spółek prawa handlowego).
Wspomniany certyfikat to nic innego, jak zaświadczenie o miejscu siedziby lub zamieszkania określonego podatnika. Dokument ten jest wydawany zgodnie z treścią art. 306 l Ordynacji podatkowej na wniosek podatnika przez właściwy urząd skarbowy.
Rozliczenie cudzoziemca według zasad ogólnych
Cudzoziemcy pracujący w Polsce w ramach stosunku pracy (umowa o pracę, powołanie, wybór, mianowanie, spółdzielcza umowa o pracę) powinni być rozliczani na tzw. zasadach ogólnych. Podobnie będzie w przypadku działalności gospodarczej wykonywanej osobiście przez obcokrajowca na terytorium RP.
Zasady ogólne oznaczają rozliczanie podatkowe według skali wynoszącej 17% lub 32%. W pewnych przypadkach możliwe jest także rozliczenie podatkiem liniowym w stawce 19%.
Skutki błędnego rozliczenia cudzoziemca
Nieprawidłowe rozliczenie podatkowe może skutkować karami finansowymi, dotyczy to także błędów pojawiających się w już złożonych zeznaniach. Nieumyślna pomyłka nie oznacza jednak odpowiedzialności karnej skarbowej – podatnik ma bowiem możliwość skorygowania swojej pomyłki, choć powinno to nastąpić w odpowiedniej formie i czasie.
§ 1. Podatnik, który składając organowi podatkowemu, innemu uprawnionemu organowi lub płatnikowi deklarację lub oświadczenie, podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.
§ 2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.
§ 3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
§ 4. Karze określonej w § 3 podlega także ten podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia lub wbrew obowiązkowi nie składa ich za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Dokonanie rozliczenia podatkowego według stawki zryczałtowanej, podczas gdy powinny być stosowane zasady ogólne, jest błędem mogącym skutkować odpowiedzialnością karną skarbową. Jeśli zostanie on jednak poprawiony, organ skarbowy nie będzie uprawniony do ukarania podatnika.
Aby uniknąć ewentualnej odpowiedzialności, należy złożyć korektę rozliczenia podatkowego.
Korekta błędnego rozliczenia cudzoziemca
Podatnik ma prawo skorygować złożone zeznanie podatkowe zawierające jakiekolwiek błędy, także te w zakresie wyboru sposobu opodatkowania. W praktyce urzędy skarbowe jako pierwsze zauważają wszelkiej nieprawidłowości i po prostu wzywają podatników do wyjaśnień danej sprawy. W takim momencie nie dochodzi jeszcze do powstania odpowiedzialności karnej skarbowej, szczególnie jeśli pomyłka była niezawiniona. Jeżeli jednak taka sytuacja pojawia się po raz kolejny, urząd może od razu stwierdzić popełnienie czynu zabronionego.
Podatnik, który wie o błędzie w rozliczeniu, nie powinien jednak czekać na wezwanie ze strony organów skarbowych. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest samodzielnie złożenie korekty zeznania podatkowego.
Błędnie zastosowany ryczałt prowadzi z reguły do niewłaściwej wpłaty podatku na konto bankowe urzędu skarbowego. W praktyce powoduje to powstanie zaległości podatkowej (czasami nadpłaty). W związku z powyższym podatnik powinien złożyć wniosek o przeksięgowanie danej kwoty na właściwy rachunek. Jeśli doszło do powstania zaległości podatkowej, konieczne będzie uzupełnienie podatku o brakującą kwotę. Jeżeli jednak mamy do czynienia z nadpłatą, można zawnioskować o jej zaliczenie na ewentualne już istniejące zaległości podatkowe na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych lub poprosić o zwrot na wskazany rachunek bankowy.
Wniosek o przeksięgowanie to jednak nie jedyny wymóg. Podatnik powinien dodatkowo złożyć korektę błędnego zeznania. Robi się to poprzez ponowne złożenie stosownego formularza podatkowego, zaznaczając jednak, że jest on korektą (ponownym zeznaniem podatkowym). Dodatkowo warto wskazać, z jakich przyczyn następuje złożenie korekty – można to zrobić w końcowej części każdego zeznania podatkowego. Wystarczy w tym przypadku w kilku zdaniach opisać całą sytuację i pojawienie się zwykłej pomyłki przy wyborze sposobu opodatkowania cudzoziemca.
Pamiętajmy, że korekta zeznania podatkowego powinna zostać złożona jak najszybciej, tak by nie narażać się na ewentualne zarzuty ze strony organu skarbowego. Zobowiązania podatkowe przedawniają się co do zasady z upływem 5 lat – korekta powinna być więc dokonana nie później niż do zakończenia okresu przedawnienia. Termin ten liczymy od końca roku kalendarzowego, w którym składana jest deklaracja.
Przykład 1.
Złożone zostało błędne zeznanie podatkowe za 2016 rok. Podatnik ma prawo do dokonania korekty aż do końca 2022 roku.
Podsumowanie
Błędne rozliczenie cudzoziemca według stawki zryczałtowanej podatku zamiast na zasadach ogólnych wymaga złożenia stosownej korekty oraz wniosku o przeksięgowanie nieprawidłowo wpłaconego podatku (nadpłaty lub niedopłaty). Uprawnionym do złożenia korekty jest podatnik i może tego dokonać w każdej chwili, nie później jednak niż po upływie 5 lat od chwili powstania obowiązku podatkowego.
Urzędy skarbowe z reguły same zauważają błędy w rozliczeniach podatkowych cudzoziemców – lepszym rozwiązaniem jest jednak wcześniejsze złożenie poprawek do wadliwych deklaracji podatkowych niż czekanie na wezwanie organu skarbowego.
