0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Umowa o zakazie konkurencji - wzór z omówieniem

Wielkość tekstu:

Umowa o zakazie konkurencji może dotyczyć pracowników zarówno w czasie trwania umowy o pracę, jak i po jej rozwiązaniu. W niniejszym artykule przybliżymy zasady zawierania takiej umowy, jej formę, prawa i obowiązki z nią związane, a także wzór, który można wykorzystać w celu zawierania tego rodzaju umów z pracownikami.

Pobierz darmowy wzór umowy o zakazie konkurencji w formacie PDF oraz DOCX!

Do pobrania:

Umowa o zakazie konkurencji - wzór.pdf
Umowa o zakazie konkurencji - wzór.docx

Umowa o zakazie konkurencji – na jakich zasadach jest zawierana i w jakiej formie?

Problematyka zawierania tzw. umów konkurencyjnych uregulowana jest w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (kp). Jest to jednak umowa cywilnoprawna, stąd też stosuje się do niej przepisy ogólne dotyczące umów z ustawy z dnia 23 kwietnia Kodeks cywilny (kc).

Umowa o zakazie konkurencji może zostać zawarta zarówno w czasie trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu.

Aby umowa o zakazie konkurencji była ważna, musi zostać zawarta w formie pisemnej – jej niezachowanie powoduje bezwzględną nieważność umowy, nie wywołuje ona skutków prawnych.  
 

Umowa o zakazie konkurencji ma na celu zobowiązanie się pracownika (lub byłego pracownika) do tego, że w określonym zakresie nie będzie prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. Pracownik nie ma prawa domagania się dodatkowego wynagrodzenia czy odszkodowania za stosowanie się do zakazu konkurencji. Jest to jeden z przejawów lojalności pracownika wobec pracodawcy.

Przykład 1.

Umowa o zakazie konkurencji może być zawierana na przykład z kierowcami, którzy wykonują przewóz osób – aby upewnić się, że nie przekraczają oni dobowego wymiaru czasu pracy i nie są przemęczeni – w celu zapewnienia bezpieczeństwa pasażerom.

W odniesieniu do byłych pracowników umowę tę zawiera się jeszcze w czasie trwania ich stosunku pracy (np. w okresie wypowiedzenia). Dotyczyć to może jednak tylko tych byłych pracowników, którzy mają dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Czas trwania zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia jest ustalany wspólnie przez strony – Kodeks pracy nie precyzuje tej kwestii, zatem powinno być to stosowne do okoliczności i do posiadanych przez pracownika informacji, rynku, wartości przedsiębiorstwa pracodawcy.

Przykład 2.

Do pracowników posiadających istotne informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, można zaliczyć programistów i informatyków pracujących nad konkretnym, niszowym projektem lub też kucharzy, którzy pobierali nauki od szefów kuchni i zdobyta wiedza, i umiejętności pozwoliłyby im otworzyć własne restauracje oferujące podobne dania. Są to tylko przykłady, każda działalność, która charakteryzuje się unikatowością, może być bowiem podstawą do zawarcia umowy o zakazie konkurencji z pracownikiem, którego stosunek pracy ustanie.

Klauzula konkurencyjna dla byłych pracowników różni się od klauzuli dla aktualnych pracowników tym, że należy się im odszkodowanie za przestrzeganie zakazu konkurencji. Odszkodowanie to nie może być niższe niż 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji.

Przykład 3.

Jeżeli pracownik był zatrudniony u konkretnego pracodawcy przez 10 lat, posiada specjalistyczną wiedzę, doświadczenie, operuje informacjami, których ujawnienie naraziłoby pracodawcę na szkodę, pracodawca może zawrzeć z nim umowę o zakazie konkurencji na okres na przykład trzech lat. Wówczas podstawą obliczenia odszkodowania będzie wynagrodzenie z ostatnich trzech lat.

Odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach, można także wypłacić je jednorazowo. O tej kwestii decyduje zgodna wola stron zawartej umowy.

Co ciekawe, mimo że w kp wskazane jest, że klauzula konkurencyjna powinna zostać zawarta w odrębnej umowie, wielokrotnie jest ona ujmowana w umowie o pracę. Nie stanowi to żadnego uchybienia – praktyka ta jest częsta, a sądy ją akceptują.

Klauzula konkurencyjna może zawierać przepisy umożliwiające stronom odstąpienie od niej, jej wypowiedzenie. Jej ustanie, może być także wynikiem porozumienia stron lub spełnienia zastrzeżonego warunku, jakim może być na przykład likwidacja byłego pracodawcy.

Prawa i obowiązki pracodawcy

Do praw pracodawcy należą możliwość:

  • dochodzenia od pracownika (byłego pracownika) wyrównania szkody wyrządzonej naruszeniem przez zobowiązanego zakazu konkurencji,

  • domagania się zapłaty kary umownej (jeśli taka jest przewidziana na podstawie umowy),

  • żądania ustalenia przez sąd wysokości odszkodowania za przestrzeganie zakazu konkurencji przez pracownika.

Do obowiązków pracodawcy należy:

  • zaproponowanie pracownikowi umowy, sporządzenie jej i podpisanie w formie pisemnej;

  • wypłacanie odszkodowania w przewidzianym umową terminie.

Prawa i obowiązki pracownika

Do praw pracownika należy:

  • prawo otrzymywania odszkodowania za stosowanie się do zakazu konkurencji,

  • możliwość żądania ustalenia przez sąd wysokości odszkodowania za przestrzeganie zakazu konkurencji.

Do obowiązków pracownika należy:

  • stosowanie się do zakazu konkurencji, zgodnie z jego zakresem, w umówionym czasu;

  • wyrównanie szkody pracodawcy, jeśli zostanie wyrządzona naruszeniem przez pracownika zakazu konkurencji;

  • wykonanie kary umownej, jeśli spełnione zostaną przesłanki do jej nałożenia.

Podsumowując, w każdej tego typu umowie, pod rygorem jej nieważności, trzeba wskazać:

  • zakres zakazu konkurencji,

  • czas trwania umowy,

  • wysokość odszkodowania.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów