Tło strzałki Strzałka
0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Jakie są obowiązki kierownika jednostki?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Ustawa o rachunkowości posługuje się pojęciem kierownika jednostki i jednocześnie nakłada na niego określone obowiązki, których niedopełnienie może się wiązać z odpowiedzialnością karną. Przeczytaj artykuł by dowiedzieć się więcej i poznać podstawowe obowiązki kierownika jednostki.

Kierownik jednostki i jego podstawowe obowiązki

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości przez pojęcie kierownika jednostki rozumie się członka zarządu lub innego organu zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy – członków tego organu, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. 

W przypadku spółki jawnej i spółki cywilnej za kierownika jednostki uważa się wspólników prowadzących sprawy spółki, w przypadku spółki partnerskiej – wspólników prowadzących sprawy spółki albo zarząd, a w odniesieniu do spółki komandytowej i spółki komandytowo-akcyjnej – komplementariuszy prowadzących sprawy spółki. 

Natomiast w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę osobę; do osób wykonujących wolne zawody przepis ten stosuje się odpowiednio. 

Natomiast w myśl art. 4 ust. 5 ww. ustawy kierownik jednostki, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości – z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury – zostaną powierzone innej osobie lub przedsiębiorcy (biuro rachunkowe) za ich zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę lub przedsiębiorcę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu. 

Przechodząc do kwestii podstawowych obowiązków, należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości jednostki obowiązane są stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Rachunkowość jednostki obejmuje:

  1. przyjęte zasady (politykę) rachunkowości;
  2. prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym;
  3. okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów;
  4. wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego;
  5. sporządzanie sprawozdań finansowych;
  6. gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą;
  7. poddanie badaniu, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.

Podstawowym obowiązkiem kierownika jednostki jest pełnienie nadzoru nad właściwym wykonywaniem obowiązków w zakresie rachunkowości, za co kierownik ponosi odpowiedzialność.

Pozostałe obowiązki kierownika jednostki

W myśl art. 66 ust. 5 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki zawiera z firmą audytorską umowę o badanie sprawozdania finansowego w terminie umożliwiającym firmie audytorskiej udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. W przypadku badania ustawowego w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o biegłych rewidentach pierwsza umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana z firmą audytorską na okres nie krótszy niż 2 lata z możliwością przedłużenia na kolejne co najmniej 2-letnie okresy. Koszty przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego ponosi badana jednostka. 

Ponadto na mocy art. 67 ust. 1 ww. ustawy kierownik badanej jednostki zapewnia biegłemu rewidentowi, przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego, dostęp do ksiąg rachunkowych oraz dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów oraz wszelkich innych dokumentów, jak również udziela wyczerpujących informacji, wyjaśnień i oświadczeń – niezbędnych do sporządzenia sprawozdania z badania. 

Należy również zwrócić uwagę na obowiązki kierownika jednostki związane ze sporządzeniem rocznego sprawozdania finansowego. Otóż w myśl art. 49 ust. 1 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki sporządza, wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym, sprawozdanie z działalności jednostki. Kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy (art. 52 ust. 1 ustawy).

Natomiast na mocy art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym roczne sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z badania, jeżeli podlegało ono badaniu, odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w przypadku jednostek, o których mowa w art. 49 ust. 1 – także sprawozdanie z działalności – w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. 

Kierownik jednostki ma określone obowiązki związane z podpisywaniem umowy audytorskiej oraz związane ze sporządzeniem i przesyłaniem rocznego sprawozdania finansowego.

Odpowiedzialność karna kierownika jednostki

Na mocy art. 77 ustawy o rachunkowości, kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:

  1. nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych;
  2. niesporządzenia sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, sprawozdania o podatku dochodowym, sporządzenia ich niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tych sprawozdaniach nierzetelnych danych

– podlega grzywnie albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

Natomiast w świetle art. 79 ustawy o rachunkowości, kto wbrew przepisom ustawy:

  1. nie poddaje sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta;
  2. nie udziela lub udziela niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjaśnień, oświadczeń biegłemu rewidentowi albo nie dopuszcza go do pełnienia obowiązków;
  3. nie składa sprawozdania finansowego do ogłoszenia;
  4. nie składa sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, sprawozdania o podatku dochodowym we właściwym rejestrze sądowym;
  5. nie udostępnia sprawozdania finansowego i innych dokumentów, o których mowa w art. 68;
  6. zawiera z firmą audytorską umowę o badanie ustawowe w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o biegłych rewidentach, na okres krótszy niż 2 lata

– podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Kierownik jednostki naruszający obowiązki nałożone na niego mocą ustawy o rachunkowości może podlegać odpowiedzialności karnej w postaci kary grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności.

Obowiązki kierownika jednostki - podsumowanie

Mając powyższe na uwadze, należy wskazać, że na kierowniku jednostki spoczywa wiele obowiązków związanych z poprawnym prowadzeniem ksiąg rachunkowych jednostki. Obowiązki kierownika jednostki obejmują również nadzór nad poprawnym wykonywaniem tych obowiązków przez osoby pod niego podlegające.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów