To, jaką formę finansowania wybierze przedsiębiorca zależy od wielu czynników - wielkości firmy, celu inwestycji, branży, kosztu itp. Do najpopularniejszych wciąż należą kredyt i leasing operacyjny, przy czym ostatnio często słyszy się, że bardziej opłacalny jest drugi z nich. Czy rzeczywiście tak jest? Odpowiedź nie jest oczywista, ale z pewnością każda z tych form ma określone wady i zalety.
Leasing operacyjny - cechy
Przy tej formie finansowania przedmiot leasingu zaliczany jest do składników majątkowych leasingodawcy, na nim też spoczywa obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Leasingobiorca do swoich kosztów uzyskania przychodu zalicza raty leasingowe, opłatę wstępną oraz koszty związane z eksploatacją przedmiotu leasingu.
Po upłynięciu okresu obowiązywania umowy leasingowej, przedsiębiorca ma prawo do wykupienia przedmiotu leasingu. W takiej sytuacji staje się on jego własnością. Co może być objęte umową leasingu operacyjnego? Mogą to być dobra ruchome nowe i używane, środki transportu, maszyny, urządzenia, sprzęt komputerowy i elektroniczny oraz nieruchomości (działki, budynki).
Warto zaznaczyć, iż leasing operacyjny jest dla przedsiębiorcy bardziej opłacalny podatkowo niż druga odmiana tej formy finansowania - leasing finansowy.
Cechy kredytu
Kredyt jest podstawową formą finansowania dla większości firm w Polsce. Przeważająca część banków w swojej ofercie posiada produkty finansowe przeznaczone dla przedsiębiorców, niemniej jednak trochę czasu zajmuje znalezienie rozwiązania dostosowanego do aktualnych potrzeb inwestycyjnych firmy.
Wśród kredytów można wyróżnić kredyty obrotowe i inwestycyjne. Pierwsze z nich służą do zapewnienia płynności w bieżącej działalności firmy (a więc regulowania należności w terminie). W związku z tym, to raczej druga z możliwości może stanowić konkurencję dla leasingu.
Kredyt inwestycyjny może zostać przeznaczony na zakup środków trwałych, budowę i rozbudowę, poprawę zdolności produkcyjnych, zakup patentów, licencji, na przejęcia innych przedsiębiorstw oraz na cel dowolny.
Proces ubiegania się o kredyt jest skomplikowany. Należy liczyć się z koniecznością przygotowania sporej ilości dokumentów, opinii, zaświadczeń i oświadczeń. Co więcej - część z nich nie może być starsza niż miesiąc. Ponadto bank może wymagać przygotowania biznesplanu.
Oprócz tego każdy bank bada zdolność kredytową na podstawie wymaganych przez siebie dokumentów. To od niej uzależniona jest wysokość kredytu oraz na jak długo zostanie on udzielony. Przyjmuje się, że maksymalny okres kredytowania to 120 miesięcy (może on ulec wydłużeniu). Prócz tego należy liczyć się z koniecznością wniesienia stosunkowo wysokiego wkładu własnego (zwykle 20-30 proc. wartości inwestycji) oraz zabezpieczenia kredytu np. hipoteką. Niemniej niewątpliwą zaletą kredytu jest fakt, że zakupiony przedmiot staje się własnością kredytobiorcy, a nie banku.
Kredyt i leasing operacyjny - porównanie
Należy zaznaczyć, iż leasingu i kredytu nie można rozpatrywać jako całkowicie substytucyjne produkty finansowe. Wynika to z faktu, iż każdy z nich spełnia zupełnie inną funkcję. Leasing jest przeznaczony dla firm, które chcą zakupić sprzęt przeznaczony do zużycia. Natomiast kredyt, ze względu na dłuższy okres finansowania lepiej sprawdzi się przy zakupie nieruchomości. Dlatego rozważając, którą opcję wybrać, przedsiębiorca przede wszystkim powinien zdefiniować, jakie są jego potrzeby.
Poniżej przedstawiamy krótkie porównanie kredytu i leasingu operacyjnego.
| Standardowe cechy | Leasing | Kredyt |
| wkład własny | od 0 do 45 proc. | od 0 do 90 proc. |
| okres finansowania | od 24 do 60 miesięcy | od 1 do 120 miesięcy |
| procedury | nie ma wielu dokumentów, wyższe limity zdolności kredytowej | konieczność przygotowania wielu dokumentów |
| wysokość rat | wysoka, ale możliwość odzyskania podatku | niższa rata, ale dłuższy czas kredytowania |
| zabezpieczenie | np. weksel własny in blanco | wymagane zabezpieczenie - np. hipoteka |
| właściciel przedmiotu | leasingodawca | kredytobiorca |
| utrata przedmiotu leasingu, np. przez kradzież | ubezpieczenie trafia do leasingodawcy, ewentualne braki dopłaca przedsiębiorca | ubezpieczenie pokrywa raty, jakie pozostały do spłaty, nadwyżka zwracana jest kredytobiorcy |
Kiedy kredyt bardziej opłacalny od leasingu operacyjnego?
W określonych sytuacjach kredyt, mimo swoich wad może okazać się lepszym rozwiązaniem od leasingu operacyjnego.
Przykładem może być utrata lub zniszczenie przedmiotu. W tym wypadku duże znaczenie ma sposób, w jaki przedmiot jest finansowany. Przy umowie leasingu operacyjnego z racji tego, że właścicielem rzeczy jest leasingodawca, wszystkie pozostałe raty oraz opłata za wykup staną się natychmiast wymagalne. Natomiast przy kredycie utrata rzeczy nabytej z uzyskanej z niego środków, nie będzie powodować konieczności spłaty całego zadłużenia.
Ponadto, rozliczenie podatku VAT przy kredycie następuje jednorazowo na podstawie otrzymanej faktury zakupu. Przy leasingu podatek VAT doliczany jest do każdej raty leasingowej i tym samym rozłożony w czasie.
Minusem leasingu operacyjnego może być również fakt, iż firmy leasingowe niechętnie podejmują się finansowania przedmiotów używanych, a dla banku nie ma znaczenia czy finansowana rzecz jest nowa czy też używana.
Zaletą kredytu jest prawo do jednorazowej, korzystnej amortyzacji środków trwałych (oprócz samochodów osobowych), z tytułu pomocy de minimis, które nie przysługuje w przypadku przedmiotu finansowanego umową leasingu.
Zarówno kredyt, jak i leasing mają swoje zalety i wady. O ile kredyt znany jest od początków bankowości, o tyle leasing w Polsce dostępny jest od niedawna - dopiero od 20 lat. Jest to stosunkowo skomplikowana forma finansowania inwestycji, niestety o wiele trudniejsza w zrozumieniu niż „zwyczajny” kredyt. Jednak biorąc pod uwagę możliwości, jakie daje każda z tych form finansowania, warto zainteresować się każdą z nich i dobrać rozwiązanie idealne dla własnych potrzeb.
