Umowa leasingu to popularne rozwiązanie w biznesie, regulowane precyzyjnymi przepisami Kodeksu cywilnego, które określają zasady jej zawierania i realizacji. Zrozumienie kluczowych zapisów jest niezbędne, aby uniknąć niekorzystnych konsekwencji. Na co zwrócić szczególną uwagę przed podpisaniem umowy leasingu, by w pełni świadomie korzystać z jej możliwości?
Umowa leasingu – najważniejsze informacje
Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Jeżeli rzecz nie zostanie wydana korzystającemu w ustalonym terminie na skutek okoliczności, za które ponosi on odpowiedzialność, umówione terminy płatności rat pozostają niezmienione.
Przykład 1.
Pan Jan zawarł umowę leasingu, w której zostało zastrzeżone, że korzystający obowiązany jest ponosić koszty ubezpieczenia rzeczy od jej utraty w czasie trwania leasingu. Nie ma jednak w umowie informacji o wysokości tych kosztów. Jak w takim wypadku należy ustalić koszty obciążające korzystającego?
Uznaje się, że w takim wypadku koszty te obejmują składkę z tytułu ubezpieczenia na ogólnie przyjętych warunkach.
Obowiązki finansującego
Finansujący powinien wydać korzystającemu rzecz w takim stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili wydania finansującemu przez zbywcę.
Finansujący obowiązany jest wydać korzystającemu razem z rzeczą odpis umowy ze zbywcą lub odpisy innych posiadanych dokumentów dotyczących tej umowy, w szczególności odpis dokumentu gwarancyjnego co do jakości rzeczy, otrzymanego od zbywcy lub producenta.
Utrata rzeczy
Jeżeli po wydaniu korzystającemu rzecz została utracona z powodu okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, umowa leasingu wygasa.
Jeżeli umowa leasingu wygasła z przyczyn określonych powyżej, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i wygaśnięcia umowy leasingu oraz z tytułu ubezpieczenia rzeczy, a także naprawienia szkody.
Obowiązki korzystającego
Korzystający obowiązany jest utrzymywać rzecz w należytym stanie, w szczególności dokonywać jej konserwacji i napraw niezbędnych do zachowania rzeczy w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem jej zużycia wskutek prawidłowego używania, oraz ponosić ciężary związane z własnością lub posiadaniem rzeczy.
Korzystający obowiązany jest umożliwić finansującemu sprawdzenie rzeczy w zakresie określonym wyżej.
Zgodnie z orzecznictwem: „Stosownie do art. 709 [7] § 1 in fine KC korzystający obowiązany jest »ponosić ciężary związane z własnością lub posiadaniem rzeczy«. W umowie z opcją nabycia własności przedmiotu leasingu sformułowanie to należy rozumieć w ten sposób, że dotyczy ono obowiązków korzystającego do chwili nabycia przez niego własności przedmiotu leasingu. Do tego czasu właścicielem rzeczy pozostaje bowiem finansujący i gdyby nie ta regulacja kodeksowa, to na nim spoczywałyby te ciężary. Wyprowadzanie z treści tego przepisu dodatkowych obowiązków, które miałyby obciążać nabywcę przedmiotu leasingu, jest nieuzasadnione” (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 26 stycznia 2017 roku, II CSK 213/16).
Rękojmia w leasingu
Finansujący nie odpowiada wobec korzystającego za wady rzeczy, chyba że wady te powstały na skutek okoliczności, za które finansujący ponosi odpowiedzialność. Postanowienia umowne mniej korzystne dla korzystającego są nieważne.
Z chwilą zawarcia przez finansującego umowy ze zbywcą z mocy ustawy przechodzą na korzystającego uprawnienia z tytułu wad rzeczy przysługujące finansującemu względem zbywcy, z wyjątkiem uprawnienia odstąpienia przez finansującego od umowy ze zbywcą.
Wykonanie przez korzystającego uprawnień określonych wyżej nie wpływa na jego obowiązki wynikające z umowy leasingu, chyba że finansujący odstąpi od umowy ze zbywcą z powodu wad rzeczy.
Korzystający może żądać odstąpienia przez finansującego od umowy ze zbywcą z powodu wad rzeczy, jeżeli uprawnienie finansującego do odstąpienia wynika z przepisów prawa lub umowy ze zbywcą. Bez zgłoszenia żądania przez korzystającego finansujący nie może odstąpić od umowy ze zbywcą z powodu wad rzeczy.
W razie odstąpienia przez finansującego od umowy ze zbywcą z powodu wad rzeczy umowa leasingu wygasa. Finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i wygaśnięcia umowy leasingu oraz umowy ze zbywcą.
Bez zgody finansującego korzystający nie może czynić w rzeczy zmian, chyba że wynikają one z przeznaczenia rzeczy.
Wypowiedzenie
Bez zgody finansującego korzystający nie może oddać rzeczy do używania osobie trzeciej. W razie naruszenia tego obowiązku finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia.
Jeżeli korzystający dopuszcza się zwłoki z zapłatą co najmniej jednej raty, finansujący powinien wyznaczyć korzystającemu, w formie dokumentowej, odpowiedni termin dodatkowy do zapłacenia zaległości, z zagrożeniem, że w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia. Postanowienia umowne mniej korzystne dla korzystającego są nieważne.
W razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu.
Zbycie rzeczy
W razie zbycia rzeczy przez finansującego nabywca wstępuje w stosunek leasingu na miejsce finansującego.
Finansujący powinien niezwłocznie zawiadomić korzystającego o zbyciu rzeczy.
Przeniesienie własności rzeczy
Jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin.
Polecamy:
