Nowelizacja przepisów prawa budowlanego dokonana Ustawą z dnia 13 lutego 2020 roku o zmianie przepisów ustawy Prawo budowlane, która weszła w życie 19 września 2020 roku, wprowadziła zmiany w zakresie rozpoczęcia oraz przebiegu procesu budowlanego, w zależności od kategorii obiektu. Wiele z tych zmian należy odczytać jako korzyść dla obywatela, który nie będzie miał problemów z weryfikacją, czy obiekt, który zamierza wznieść/przebudować/remontować, będzie wymagał pozwolenia, zgłoszenia lub też jest możliwość dokonania ww. czynności bez informowania organów architektonicznych. Jakich zmian dokonał ustawodawca? Odpowiedź znajduje się poniżej.
Definicja „obszaru oddziaływania obiektu”
Jedną ze zmian dokonanych Ustawą z dnia 13 lutego 2020 roku o zmianie przepisów ustawy Prawo budowlane jest zmiana definicji „obszaru oddziaływania obiektu”.
W jej poprzednim brzmieniu przez obszar oddziaływania obiektu należało rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu – w tym zabudowy – tego terenu.
W obecnym brzmieniu przez obszar oddziaływania obiektu należy rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zabudowie tego terenu.
Zawężenie definicji obszaru oddziaływania obiektu spowodowało, że:
zawężony zostanie krąg osób, które uczestniczą np. w postępowaniu o udzielenie pozwolenia na budowę;
ograniczenia związane z wznoszeniem budynków dotyczą jedynie zabudowy, a nie zagospodarowania terenu, a więc dotyczą tylko obiektów usytuowanych na działce lub odległości między budynkami.
Zawężenie definicji niewątpliwie usprawni postępowanie i pozwoli uniknąć konieczności badania oddziaływania budynku w zagospodarowaniu terenu.
Zmiany wprowadzone w art. 29 ustawy Prawo budowlane
Treść art. 29 ustawy Prawo budowlane została w sposób znaczący zmodernizowana i usystematyzowana, dzięki czemu osoba/podmiot planujący przedsięwzięcie budowlane będzie mógł z łatwością sprawdzić, czy obiekt, który zamierza wznieść, wymagać będzie pozwolenia na budowę, tylko zgłoszenia lub też nie trzeba będzie informować organów architektonicznych o podjęciu jakichkolwiek działań.
Z uwagi na obszerność ww. przepisu wypunktowane zostaną poniżej najważniejsze zmiany dokonane nowelizacją.
Obiekty wymagające zgłoszenia
Wśród obiektów, które wymagają zgłoszenia, a nie uzyskania pozwolenia na budowę, należy wskazać:
wolnostojące budynki mieszkalne jednorodzinne, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;
oczyszczalnie ścieków o wydajności do 7,50 m3 na dobę
wolnostojące:
parterowe budynki gospodarcze,
garaże,
wiaty
– o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
przydomowe:
ganki,
oranżerie (ogrody zimowe)
– o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
wolnostojące parterowe budynki rekreacji indywidualnej rozumiane jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500 m2 powierzchni działki;
przydomowe tarasy naziemne o powierzchni zabudowy powyżej 35 m2.
Oczywiście ww. obiekty są jedynie wskazaniem na niektóre obiekty, szczegółowy wykaz znajduje się w art. 29 ust. 1 ustawy Prawo budowlane.
Obiekty niewymagające pozwolenia na budowę lub zgłoszenia
Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa:
obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej:
a) parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m,
b) suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21 m2;
wiat o powierzchni zabudowy do 50 m2, sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000 m2 powierzchni działki;
wolnostojących altan o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
altan działkowych i obiektów gospodarczych, o których mowa w Ustawie z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych;
wiat przystankowych i peronowych;
parterowych budynków o powierzchni zabudowy do 35 m2, służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa, z wyjątkiem budynków sytuowanych na obszarze Natura 2000;
stanowisk postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie, z wyjątkiem sytuowanych na obszarze Natura 2000;
gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m2 przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m oraz stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 500 m2 i głębokości nieprzekraczającej 2 m od naturalnej powierzchni terenu przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa, z wyjątkiem sytuowanych na obszarze Natura 2000;
wolno stojących kabin telefonicznych, szaf i słupków telekomunikacyjnych;
parkometrów z własnym zasilaniem;
zjazdów z dróg powiatowych i gminnych oraz zatok parkingowych na tych drogach;
przepustów o przekroju wewnętrznym do 0,85 m2;
przydomowych basenów i oczek wodnych o powierzchni do 50 m2;
obiektów budowlanych będących urządzeniami melioracji wodnych;
opasek brzegowych oraz innych sztucznych, powierzchniowych lub liniowych umocnień brzegów rzek i potoków górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich wód wewnętrznych, niestanowiących konstrukcji oporowych;
pochylni przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych;
telekomunikacyjnych linii kablowych;
urządzeń pomiarowych, wraz z ogrodzeniami i drogami wewnętrznymi, państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej i państwowej służby hydrogeologicznej:
a) posterunków: wodowskazowych, meteorologicznych, opadowych oraz wód podziemnych,
b) punktów: obserwacyjnych stanów wód podziemnych oraz monitoringu jakości wód podziemnych,
c) piezometrów obserwacyjnych i obudowanych źródeł;
obiektów małej architektury, z wyjątkiem obiektów małej architektury w miejscach publicznych;
ogrodzeń o wysokości nieprzekraczającej 2,20 m;
obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych, położonych na terenie budowy, oraz ustawianie barakowozów używanych przy wykonywaniu robót budowlanych, badaniach geologicznych i pomiarach geodezyjnych;
tymczasowych obiektów budowlanych stanowiących wyłącznie eksponaty wystawowe, niepełniących żadnych funkcji użytkowych, usytuowanych na terenach przeznaczonych na ten cel;
znaków geodezyjnych, a także obiektów triangulacyjnych, poza obszarem parków narodowych i rezerwatów przyrody;
poligonowych obiektów budowlanych, w szczególności stanowisk obronnych, przepraw, budowli ziemnych, budowli fortyfikacyjnych, instalacji tymczasowych oraz obiektów kontenerowych, lokalizowanych na terenach zamkniętych wyznaczonych przez Ministra Obrony Narodowej do prowadzenia ćwiczeń wojskowych z wykorzystaniem obozowisk polowych oraz umocnień terenu do pozoracji bezpośredniego prowadzenia walki;
obudowy ujęć wód podziemnych;
punktów ładowania, w rozumieniu art. 2 pkt 17 Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 roku o elektromobilności i paliwach alternatywnych, z wyłączeniem infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 3 tej ustawy;
urządzeń sytuowanych w pasie drogowym dróg publicznych, wraz z fundamentami, konstrukcjami wsporczymi oraz przynależnymi elementami wyposażenia:
a) służących do zarządzania drogami, w tym do wdrażania inteligentnych systemów transportowych,
b) służących do zarządzania ruchem drogowym, w tym urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego,
c) o których mowa w art. 13o ust. 1 i art. 20g ust. 1 Ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych;
bankomatów, biletomatów, wpłatomatów, automatów sprzedających, automatów przechowujących przesyłki lub automatów służących do wykonywania innego rodzaju usług o wysokości do 3 m włącznie;
obiektów kontenerowych wraz z instalacjami i przyłączami oraz związanych z nimi sieciami:
a) elektroenergetycznymi,
b) wodociągowymi,
c) kanalizacji sanitarnej,
d) cieplnymi
– lokalizowanych na terenach zamkniętych wyznaczonych decyzją Ministra Obrony Narodowej;
naziemnych zbiorników będących obiektami budowlanymi, służących do przechowywania paliw płynnych klasy III, na potrzeby własne użytkownika, o pojemności do 5 m3;
przydomowych tarasów naziemnych o powierzchni zabudowy do 35 m2;
stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m, położonych w całości na gruntach rolnych.
Z powyższego wynika, że katalog obiektów, w których przypadku nie trzeba starać się o uzyskanie pozwolenia na budowę lub nawet dokonywać zgłoszenia, jest dość szeroki, ale trzeba zwrócić uwagę, że jest to katalog zamknięty, tzn. że dotyczy tylko obiektów wskazanych w art. 29 ust. 2 ustawy Prawo budowlane.
Dodatkowo art. 29 ust. 4 ustawy Prawo budowlane wprowadza cztery kategorie robót, co do których nie jest wymagane uzyskania zgody organu administracji architektoniczno-budowlanej. Należą do nich:
przebudowa,
remont,
instalowanie oraz
utwardzenie powierzchni gruntu na działkach budowlanych.
Legalizacja samowoli
Dla niektórych równie ważną zmianą może być uproszczony sposób legalizacji tzw. samowoli budowlanych, których budowa zakończyła się ponad 20 lat temu.
bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę albo
bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia
– jeżeli od zakończenia budowy upłynęło co najmniej 20 lat, organ nadzoru budowlanego wszczyna uproszczone postępowanie legalizacyjne.
Jest to dość pozytywna zmiana, ponieważ pozwala uzyskać nadzorowi budowlanemu informację o budynkach, które zostały wzniesione bez wymaganych przez prawo pozwoleń / dokonania zgłoszeń, co umożliwi np. dokonywanie ich okresowej kontroli, natomiast właściciele takich budynków unikną opłat legalizacyjnych pod warunkiem spełniania wymogów wskazanych w ustawie – art. 49g ustawy Prawo budowlane.
Warunki techniczne 2021
Warto również pamiętać o warunkach technicznych obowiązujących od 1 stycznia 2021 roku w zakresie proekologicznego i energooszczędnego budownictwa.
Warunki techniczne WT 2021 – lub też inaczej nazywane „standard energetyczny WT2021” – zostały zaktualizowane Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 8 kwietnia 2019 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Przepisy te skupiają się na trzech głównych obszarach, tj.:
ograniczenia zapotrzebowania budynków w energię pierwotną;
zwiększenia energooszczędności przegród zewnętrznych budynków oraz innych elementów konstrukcji domu,
modernizacji kotłów grzewczych oraz rozpowszechnienia urządzeń pozyskujących energię odnawialną.
Wobec tego, planując budowę domu w 2021 roku, warto pamiętać o normach technicznych związanych z WT2021, w tym czy instalowane przez nas urządzenia (okna, drzwi, kotły) spełniają warunki związane z normami energooszczędności (odpowiednie współczynniki dotyczące izolacji, utraty ciepła).